آفات و بیماری‌های گیاهی

تأثیر ژنوتیپ‌های مختلف گندم روی زیست‌شناسی و پارامترهای رشد جمعیت Trogoderma granarium

بهرام ناصری؛ سویل نوروزی نیا؛ سید علی اصغر فتحی؛ هوشنگ رفیعی دستجردی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 81-90

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361519.1472

چکیده

لمبه‌ی گندم Trogoderma granarium (Everts) یکی از مهم‌ترین آفات محصولات انباری به‌ویژه دانه های گندم در ایران و برخی از کشورهای جهان می‌باشد. در این پژوهش، اثر هفت ژنوتیپ مختلف گندم شامل ارقام حیدری، آفتاب، ... بیشتر

اثرات زیرکشندگی قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae روی شته جالیز Aphis gossypii در سه دمای ثابت

زهرا علیزاده گل سفیدی؛ امین صدارتیان جهرمی؛ مجتبی قانع جهرمی

دوره 87، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 117-128

https://doi.org/10.22092/jaep.2019.125102.1267

چکیده

در پژوهش حاضر، اثرات زیرکشندگی (LC30) قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae روی شته Aphis gossypiiدر سه دمای ثابت 20، 25 و 1±30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره روشنایی 16 ساعت با استفاده از روش تجزیه جدول زندگی دو ... بیشتر در پژوهش حاضر، اثرات زیرکشندگی (LC30) قارچ بیمارگر Metarhizium anisopliae روی شته Aphis gossypiiدر سه دمای ثابت 20، 25 و 1±30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره روشنایی 16 ساعت با استفاده از روش تجزیه جدول زندگی دو جنسی ویژه سن مرحله‌‌ زیستی مطالعه شد. کم‌ترین طول دوره زیستی مراحل نابالغ این آفت در دمای 25 درجه سلسیوس 37/4 روز، بیش‌ترین طول عمر ماده‌های بالغ نیز در همین دما 73/16 روزبود. باروری کل افراد تیمار شده با غلظت زیرکشنده قارچ M. anisopliae نیز در دماهای مختلف مورد مطالعه از نظر آماری متفاوت بود و کمترین میزان این پارامتر در دمای 30 درجه سلسیوس 60/3 پوره بود. پارامترهای رشد جمعیت نتاج افراد تیمار شده نیز تحت تأثیر دماهای مختلف مطالعه شد. در دمای 30 درجه سلسیوس، به‌دلیل بالاتر بودن نرخ مرگ نسبت به تولد، مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) برابر با 091/0- (بر روز) بود. مقادیر محاسبه شده نرخ خالص تولید مثل (R0) نیز در دو دمای 20 و 30 درجه سلسیوس به‌ترتیب 46/5 و 47/0 نتاج/فرد بود که بهصورت معنیداری کمتر از دمای 25 درجه سلسیوس،29/66 نتاج/فرد بود. نتایج به‌دست آمده نشان داد که دماهای 20 و 30 درجه سلسیوس قدرت بیماری‌زایی قارچ بیمارگر M. anisopliae روی شته جالیز را به‌صورت معنی‌داری تحت تأثیر قرار می‌دهند. یافته‌های پژوهش حاضر تأثیر بهسزایی در افزایش کارایی بیولوژیک بیمارگر میکروبی M. anisopliae در برنامههای مدیریتی آفات مختلف خواهد داشت.

جدول زندگی و تولیدمثلی Trissolcus djadetshkoe Hym. Scelionidae روی تخم سن گندم Eurygaster integriceps Hem. Scutelleridae

فرزانه عبدی؛ شهزاد ایرانی پور؛ میرجلیل حجازی

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.109568

چکیده

زنبور Trissolcus djadetshkoe (Hym. Scelionidae) یک گونهی مغلوب انگلوارهی تخم سن گندم در مزارع غلات ایران محسوب میشود. بههمین دلیل در برنامههای تحقیقاتی و کنترل بیولژیک کاربردی کمتر طرف توجه قرار گرفته ... بیشتر

دموگرافی شب‌پره مدیترانه‌ای آرد Ephestia kuehniella (Lepidoptera: Pyralidae) روی ارقام مختلف گندم

فریبا مهرخو؛ پگاه ترلک

دوره 83، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 161-170

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106113

چکیده

شب‌پره مدیترانه‌ای آرد Ephestia kuehniella Zeller (Lep: Pyralidae) یک آفت مهم جهانی محصولات انباری با دامنه میزبانی وسیع است. در این تحقیق تأثیر آرد شش رقم گندم پارسی، پیشتاز، سرداری، بهار، پیشگام و زرین بر پارامترهای ... بیشتر

جدول زندگی دوجنسی کنه شکارگر Amblyseius swirskiiبا تغذیه از کنه Phyllocoptes adalius در شرایط آزمایشگاهی

مصطفی معروف پور

دوره 83، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 189-200

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106116

چکیده

کنه adalius Phyllocoptes یکی از آفات مهم گیاه رز است. کنه‌های شکارگر فیتوزئیده مهمترین دشمنان طبیعی کنه‌های نباتی بوده و به‏عنوان عوامل کنترل بیولوژیک نقش مهمی را در مدیریت تلفیقی این آفات بازی می‌کنند. ... بیشتر کنه adalius Phyllocoptes یکی از آفات مهم گیاه رز است. کنه‌های شکارگر فیتوزئیده مهمترین دشمنان طبیعی کنه‌های نباتی بوده و به‏عنوان عوامل کنترل بیولوژیک نقش مهمی را در مدیریت تلفیقی این آفات بازی می‌کنند. کنه swirskii Amblyseius متعلق به خانواده فیتوزوئیده و چندخوار است و از تعداد زیادی از بندپایان کوچک و گرده گیاهان تغذیه می‌کند. جدول زندگی توصیف جامعی از زنده‌مانی، مراحل مختلف زیستی و تولیدمثلی یک جمعیت را بیان می‌کند و بنابراین اساسی‌ترین بحث در اکولوژی جمعیت‌ و مدیریت آفت محسوب می‌شود. در این پژوهش، پارامترهای زیستی این کنه در شرایط آزمایشگاهی در دمای 0/5 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 70-80 درصد و 16:8 (تاریکی: روشنایی) با تغذیه از کنه P. adalius بررسی شد. در ابتدای آزمایش، 50 عدد تخم هم‏سن بهعنوان گروه هم‏زاد مورد استفاده قرار گرفت و جدول زندگی باروری با پیگیری افراد هم‏زاد تا مرگ آخرین فرد تنظیم شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، متوسط زمان یک نسل (T) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) بهترتیب 0/172 در روز، 12/59 نتاج/ماده، 14/72 روز و 1/18 در روز محاسبه شد. بهطور کلی، نتایج نشان داد که کنه‌ی swirskii A. قادر به رشد و نمو در 25 درجه سلیسوس با تغذیه از کنه P. adalius بوده و می‌تواند در کنترل زیستی این آفت نقش داشته باشد.

پارامترهای رشد جمعیت بید گوجه‏ فرنگی Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae) در شرایط مزرعه در منطقه خسروشاه استان آذربایجان شرقی

ابوالفضل نهانی؛ شهرام شاهرخی خانقاه؛ علیرضا پورحاجی

دوره 83، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 247-258

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106121

چکیده

پروانه مینوز یا بید گوجهفرنگی Tuta absoluta (Meyrick) یکی از مهم‌ترین آفات گوجه ‌فرنگی میباشد که پس از ورود به ایران به سرعت در مناطق مختلف کشور انتشار یافته است. در این تحقیق زیستشناسی این آفت در مزرعه ... بیشتر پروانه مینوز یا بید گوجهفرنگی Tuta absoluta (Meyrick) یکی از مهم‌ترین آفات گوجه ‌فرنگی میباشد که پس از ورود به ایران به سرعت در مناطق مختلف کشور انتشار یافته است. در این تحقیق زیستشناسی این آفت در مزرعه گوجه فرنگی در منطقه خسروشاه استان آذربایجان شرقی در سال 1393 بررسی و پارامترهای رشد جمعیت آن محاسبه شد. برای این منظور قفسهای برگ روی برگچه‏ های گوجه ‏فرنگی رقم Super Strain B نصب شد و تعداد 55 عدد تخم همسن بید گوجه‏ فرنگی به تفکیک روی برگچهها قرار داده شدند. با بازدیدهای روزانه، طول دوره‌ی تفریخ تخم، تلفات و طول دوره‌ی رشدی لارو و شفیره ثبت شد. همچنین پس از ظهور حشرات کامل، هر روز تعداد تخمهای گذاشته شده توسط حشرات کامل ماده ثبت شد. نتایج نشان داد که 74/54 درصد از تخمها تبدیل به حشره کامل شدند و نسبت جنسی 60/97 درصد بود. بیشترین تلفات (25/46 درصد) در مرحله‌ی زیستی تخم اتفاق افتاد. میانگین طول مدت زمان تفریخ تخم، طول دوره‌ی رشدی لارو و شفیره به ترتیب 0/08 ± 4/37، 0/07 ± 10/78 و 0/06 ± 7 روز بوده و بید گوجه فرنگی یک نسل خود (از مرحله تخم تا تولید اولین تخم) را روی گیاه گوجه‌فرنگی در منطقه خسروشاه در مدت زمان 0/06 ± 23/08 روز تکمیل کرد. تجزیه و تحلیل دادهها به روش جدول زندگی دو جنسی سنی- مرحله‌ی زیستی، انجام شد و مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت 0/005 ± 0/141 بر روز، نرخ متناهی افزایش جمعیت 0/006 ± 1/15 بر روز و نرخ خالص تولید مثل 6/36 ± 43/72 عدد در هر نسل بهدست آمد.

جدول زندگی شب‌پره (Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae روی غذای مصنوعی بر پایه لوبیا چشم بلبلی و ارقام مختلف نخود

ندا فلاح نژاد مجرد؛ یعقوب فتحی پور؛ کریم کمالی؛ امین صدارتیان

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100193

چکیده

تأثیر رژیم‌های غذایی مصنوعی حاوی بذر لوبیا چشم بلبلی (رقم مشهد) و 4 رقم نخود (آرمان، آزاد، بینیویچ و هاشم) روی پارامترهای زیستی و جدول زندگی شب پره Helicoverpa armigara (Hübner) در دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت ... بیشتر تأثیر رژیم‌های غذایی مصنوعی حاوی بذر لوبیا چشم بلبلی (رقم مشهد) و 4 رقم نخود (آرمان، آزاد، بینیویچ و هاشم) روی پارامترهای زیستی و جدول زندگی شب پره Helicoverpa armigara (Hübner) در دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مطالعه شد. طول دوره لاروی از 05/0±26/13 تا 04/0±45/21 روز به ترتیب روی ارقام بنیویچ و مشهد در نوسان بود. طولانی‌ترین و کوتاه‌ترین دوره نمو قبل از بلوغ H. armigera به ترتیب روی ارقام هاشم (56/1±62/38 روز) و آزاد (09/0 ±81/33 روز) تعیین شد. بالاترین میزان باروری (کل تخم‌های گذاشته شده توسط حشره ماده در طول عمر) روی رقم مشهد (27/10±23/1227 تخم) و کمترین میزان نیز روی رقم آرمان (29/1±00/351 تخم) به دست آمد. بیشترین نرخ خالص تولیدمثل (R0) روی رقم مشهد ( 25/0±60/250 نتاج ماده) و کمترین مقدار این پارامتر روی رقم آرمان (49/0±49/59 نتاج ماده) تعیین شد. بالاترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) روی رقم آزاد (001/0±205/0 بر روز) و کمترین آن روی رقم آرمان (006/0±140/0 بر روز) به دست آمد. متوسط زمان یک نسل (T) از 25/0±11/24 تا 30/1±41/30 روز و مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (DT) از 5/0±22/3 تا 25/0±88/4 روز در نوسان بود. نتایج نشان داد که رقم آزاد و آرمان به ترتیب مناسب‌ترین و نامناسب‌ترین ارقام در قالب غذای مصنوعی برای رشد جمعیت H. armigera می‌باشند.

مقایسه پارامترهای جدول زندگی شته روسی گندم، Diurpahis noxia و زنبور پارازیتویید آن، Diaeretiella rapae در دماهای ثابت (مقاله‌ی انگلیسی)

زهرا تازرونی؛ علی اصغر طالبی؛ احسان رخشانی؛ عباسعلی زمانی

دوره 81، شماره 1 ، شهریور 1392، ، صفحه 1-10

https://doi.org/10.22092/jaep.2013.100472

چکیده

در این تحقیق اثر 4 دمای ثابت آزمایشگاهی (10، 15، 20 و 25± (1) درجه سلسیوس) بر پارامترهای جدول زندگی شته روسی گندم، Diuraphis noxia (Mordvilko) (Hemiptera: Aphididae) و زنبور پارازیتوییدآن، Diaeretiella rapae (McIntosh) (Hymenoptera: Braconidae) به منظور ... بیشتر

مقایسه پارامترهای جدول زیستی سه جمعیت مختلف زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor (Hym.: Braconidae) روی Ephestia kuehniella (Lep.: Pyralidae) در شرایط آزمایشگاه

فرید عبدی بسطامی؛ یعقوب فتحی پور؛ علی اصغر طالبی

دوره 78، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 153-176

چکیده

پارامترهای زیستی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor (Hym.: Braconidae)، جمع‌آوری شده از سه منطقه چگنی، گریت و الشتر استان لرستان در شرایط آزمایشگاهی روی لاروهای سن 5 پروانه بید آردEphestia kuehniella در دمای 28 درجه سلسیوس، ... بیشتر

مطالعه تحلیل کمی جمعیت زنجرک Empoasca decipiens Paoli (Hemiptera: Cicadellidae) روی چهار رقم چغندرقند (مقاله‌ی انگلیسی)

علی اصغر طالبی؛ آسیه ایزدپناه؛ سعید محرمی‌پور؛ یعقوب فتحی پور؛ بهرام ناصری

دوره 77، شماره 2 ، اسفند 1388، ، صفحه 1-14

چکیده

زنجرک سبز، Empoasca decipiens Paoli (Hem.: Cicadellidae) یکی از آفات چغندر‌قند (Beta vulgaris L.) در ایران است. در این تحقیق، جدول زندگی، تولید‌مثل و پارامترهای رشد جمعیت E. decipiens روی چهار رقم چغندر‌قند شامل شیرین، رسول، PP8 و IC مورد ... بیشتر زنجرک سبز، Empoasca decipiens Paoli (Hem.: Cicadellidae) یکی از آفات چغندر‌قند (Beta vulgaris L.) در ایران است. در این تحقیق، جدول زندگی، تولید‌مثل و پارامترهای رشد جمعیت E. decipiens روی چهار رقم چغندر‌قند شامل شیرین، رسول، PP8 و IC مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات در اتاقک رشد تحت دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 50-60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. نسبت بقا در زمان ظهور حشرات کامل روی ارقام شیرین، رسول، PP8 و IC به ترتیب 78/0، 81/0، 78/0 و 76/0 تعیین شد. امید به زندگی حشرات کامل در اولین روز ظهور روی ارقام فوق به ترتیب 75/13، 89/14، 46/14 و 72/15 روز بدست آمد. بیشترین میزان باروری ناخالص و خالص به ترتیب روی IC و شیرین مشاهده شد. نرخ ناخالص تولید‌مثل روی ارقام شیرین، رسول، PP8 و IC به ترتیب 03/22، 07/20، 06/22 و 31/22 نتاج ماده به ماده در هر نسل تعیین شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت بین 099/0 تا 104/0 ((day-1 به ترتیب روی ارقام شیرین و IC متغیر بود. پارامترهای رشد جمعیت روی ارقام مختلف چغندر‌قند به روش جک نایف برآورد شد: طول هر نسل 14/29تا 75/31 روز، نرخ تولید مثل خالص 07/20 تا 31/22 ماده به ماده در هر نسل، مدت زمان دوبرابر شدن جمعیت 62/6 تا 01/7 روز و نرخ متناهی افزایش جمعیت 103/1 تا 11/1 نتاج ماده در هر ماده در هر روز. نتایج این تحقیق اطلاعات مهمی را در مورد پارامترهای دموگرافیک زنجرک سبز روی ارقام مختلف چغندر‌قند فراهم نمود. این اطلاعات می‌تواند به تشخیص و ردیابی آلودگی آفت، انتخاب و اصلاح نژاد ارقام کمک نماید

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

دوره 66 (1377)

دوره 65 (1376)

دوره 64 (1375)

کلیدواژه‌ها = جدول زندگی

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده