علی محمدی پور؛ غلامحسین قره‌خانی؛ حسین رنجبراقدم؛ علی اکبر کیهانیان
چکیده
مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) (Dip.: Tephritidae)، مهم‌ترین و اصلی‌ترین آفتی است که به درختان زیتون (Olea europaea) حمله می‌کند و خسارت‌های اقتصادی هنگفتی به بار می‌آورد. در این مطالعه تأثیر دما بر سرعت رشد مگس زیتون ...
بیشتر
مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) (Dip.: Tephritidae)، مهم‌ترین و اصلی‌ترین آفتی است که به درختان زیتون (Olea europaea) حمله می‌کند و خسارت‌های اقتصادی هنگفتی به بار می‌آورد. در این مطالعه تأثیر دما بر سرعت رشد مگس زیتون درهفت دمای ثابت، 10، 15، 20، 24، 28، 32و 35 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 60 تا 70 درصد، و دوره نوری(L:D) 8:16 ساعت بررسی شد. 26 مدل غیرخطی برای تعیین روند رشدونمو مگس میوه زیتون در دماهای مختلف بررسی و برای تخمین آستانه‌های دمایی رشدونمو ارزیابی شد. در بین مدل‌های غیرخطی ارزیابی‌شده، لاکتین-2 و بریر-2 برای تمام مراحل نابالغ با در نظر گرفتن معیارهای آماری و معنی‌داری زیستی، بهترین مدل برازش در مشاهدات بودند. بر این اساس مقادیر آستانه پایین دمای (T0) با استفاده از مدل بریر-2 برای دوره تخم، دوره تخم+ لارو، دوره شفیره و دوره کل مراحل نابالغ به ترتیب 001/5- 5، 16/9 -5، 76/9 -19/7، 68/8 -69/7 درجه سلسیوس، آستانه بالای دمای (TU) برای مراحل رشد ذکر شده به ترتیب 42/43 -32، 23/36 -04/32، 42/36 -03/32، 4/34 -03/34 درجه سلسیوس، مقادیر تخمین دمای بهینه (Topt) برای دوره تخم، دوره تخم +لارو، دوره شفیره و دوره کل مراحل نابالغ به‌ترتیب 09/30 -99/27، 04/28 -43/24، 32/30 -82/25، 86/26 -94/25 درجه سلسیوس و در نهایت مقادیر آستانه دمای کشنده (Tl) برای مراحل رشدی ذکر شده با استفاده از مدل لاکتین- 2 به‌ترتیب 8/43 -31/34، 53/39 -44/37، 45 -67/33، 13/40 -93/37 درجه سلسیوس برآورد شد. یافته‌های بررسی حاضر برای پیش‌بینی پویایی جمعیت مگس میوه زیتون مفید بوده و می‌تواند در تکوین استراتژی‌های مدیریت بهینه B. oleae مؤثر باشد.
