آفات و بیماری‌های گیاهی

ارزیابی واکنش تعدادی از ارقام بادام و هلو به Pseudomonas syringae pv. syringae و Pseudomonas syringae pv. morsprunorum

ناصر امانی فر

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1403

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.364761.1501

چکیده

شانکر باکتریایی یکی از مهم‌ترین بیماری‌های درختان میوه هسته‌دار در مناطق سردسیر است. میزان آلودگی و خسارت بسته به پایه، رقم، مدیریت باغ و عوامل مستعد کننده (پیش آمودگی) متغیر است. در این پژوهش واکنش ... بیشتر شانکر باکتریایی یکی از مهم‌ترین بیماری‌های درختان میوه هسته‌دار در مناطق سردسیر است. میزان آلودگی و خسارت بسته به پایه، رقم، مدیریت باغ و عوامل مستعد کننده (پیش آمودگی) متغیر است. در این پژوهش واکنش ارقام رایج بادام و هلو در استان چهارمحال و بختیاری به Pseudomonas syringae pv. syringae (Pss) وPseudomonas syringae pv. morsprunorum (Psm) با استفاده از مایه‌زنی نهال و شاخه بریده ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی‌داری در شاخص شدت بیماری (طول شانکر) بین ارقام و سویه-های Pss و Psm وجود دارد و تمامی ارقام بادام مورداستفاده واکنش حساسیت با درجات متفاوت نشان دادند، به‌طوری‌که ارقام شاهرود 12 (فرانیس)، پویا، شاهرود7 (فرادوئل)، ربیع و مامایی به ترتیب با نشان دادن بیشترین تا کمترین میزان شدت بیماری و مرگ جوانه به‌عنوان حساس‌ترین تا متحمل‌ترین ارقام شناسایی شدند. در هلو نیز رقم زعفرانی محلی به‌عنوان حساس‌ترین و رقم کاردی دیررس به‌عنوان متحمل-ترین رقم و دو رقم تجاری جی اچ هیل و آلبرتا نیز به‌عنوان ارقام حساس شناخته شدند. بین دو پاتووار تفاوت معنی‌داری ازنظر شاخص‌های بیماری وجود داشت. در بادام مرگ جوانه و شدت بیماری ناشی از سویه‌های Pss بیشتر از سویه Psm بود، درحالی‌که در هلو عکس این وضعیت مشاهده گردید. بر این اساس ارقام بادام و هلو مورداستفاده در این پژوهش به عوامل شانکر باکتریایی مقاومت نشان ندادند.

اثربخشی تریکودرما به‌عنوان محرک دفاعی گیاه در دانهال پسته علیه نماتد ریشه‌ گرهی Meloidogyne javanica

زهرا فاریابی؛ حسین علایی؛ اعظم زین الدینی ریسه؛ نرگس حاتمی

دوره 91، شماره 2 ، اسفند 1402، ، صفحه 157-171

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.362756.1483

چکیده

در این پژوهش توانایی گونه‌های Trichoderma در مهار زیستی نماتد ریشهگرهی از مسیرتغییرات ترکیبات بیوشیمیایی درگیر در دفاع القایی در دانهال پسته بررسی شد. ترکیبات زیستی تریکودرما شامل سوسپانسیون اسپور و ... بیشتر در این پژوهش توانایی گونه‌های Trichoderma در مهار زیستی نماتد ریشهگرهی از مسیرتغییرات ترکیبات بیوشیمیایی درگیر در دفاع القایی در دانهال پسته بررسی شد. ترکیبات زیستی تریکودرما شامل سوسپانسیون اسپور و عصاره خام به‌دو روش خاک کاربرد و محلول پاشی استفاده شدند. نتایج آزمون‌های بیوشیمیایی مشخص کرد که این محرک‌ها موجب تجمع آنزیم‌های پراکسیداز (POX)، پلی‌فنل‌اکسیداز (PPO)، فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز (PAL) و ترکیبات فنلی دانهال ها و در نتیجه افزایش مقاومت آن‌ها در برابر بیمارگر شدند. ترکیبات زیستی و سویه‌های تریکودرما نسبت به ترکیبات شیمیایی از نظر افزایش سطح آنزیم و دوام آن در گیاه عملکرد بهتری را نشان دادند. برای اندازه گیری میزان فعالیت آنزیم‌های POX، PPO، PAL و محتوای فنل کل، نمونه‌برداری در روز اول، چهارم، هشتم و دوازدهم پس از مایه‌زنی نماتد انجام شد. بیشترین افزایش آنزیم POX، در روز چهارم و هشتم به‌ترتیب در روش محلول پاشی و خاک کاربرد مشاهده شد. میزان آنزیم PPO در تیمارخاککاربرد سوسپانسیون اسپور همراه با عصاره خام در روزهای هشتم و دوازدهم افزایش بیشتری داشت. همچنین بیشترین میزان آنزیم PAL روز چهارم وهشتم در تیمار عصاره خام و سوسپانسیون اسپورمخلوط سویه ها به‌همراه عناصر غذایی مشاهده شد. در تیمار ترکیبات زیستی، میزان فنل ‌کل در روزهای هشتم و دوازدهم به‌سرعت افزایش یافت.

ارزیابی مقاومت ژنوتیپ‎های سویا به بیماری پوسیدگی زغالی در شرایط مزرعه و گلخانه

شهریار کیا؛ ابراهیم هزارجریبی

دوره 91، شماره 2 ، اسفند 1402، ، صفحه 197-206

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.363708.1495

چکیده

بیماری پوسیدگی زغالی ناشی از قارچMacrophomina phaseolina یکی از رایج‌ترین بیماری‌های سویا در ایران به‌شمار می‌رود. در این پژوهش، مقاومت 35 ژنوتیپ سویا از گروه‌های رسیدگی II تا V در شرایط مزرعه و گلخانه در برابر ... بیشتر

ارزیابی هیبریدهای چغندرقند برای مقاومت دوگانه به بیماری‌های ریزومانیا و پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه

مهیار شیخ الاسلامی آل آقا؛ شیرین فرزادفر

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 33-46

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.361223.1467

چکیده

در این تحقیق بذور 12 هیبرید چغندر قند به‌همراه چهار ژنوتیپ شاهد در شرایط میکروپلات کاشته شدند. پس از ارزیابی ریشه‌ها در مقابل Rhizoctonia solani AG 2-2 شش ژنوتیپ که دارای کمترین میزان آلودگی قارچی بودند، انتخاب ... بیشتر

تاثیر ویروس مخطط توتون بر غلافبندی ارقام مختلف سویا در شرایط گلخانه

سمیرا شاملی؛ فرشاد رخشنده رو؛ محمد رضا صفرنژاد؛ سیده ساناز رمضانپور

دوره 86، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 133-145

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.121190.1216

چکیده

ویروس مخطط توتون (Tobacco streak virus) یکی از مهم‌ترین ویروس‌های مخرب محصولات زراعی بوده و به‌عنوان عامل سوختگی جوانه‌های سویا در نقاط مختلف دنیا گزارش شده است. در این پژوهش، واکنش ارقام رایج سویا در شمال کشور ... بیشتر ویروس مخطط توتون (Tobacco streak virus) یکی از مهم‌ترین ویروس‌های مخرب محصولات زراعی بوده و به‌عنوان عامل سوختگی جوانه‌های سویا در نقاط مختلف دنیا گزارش شده است. در این پژوهش، واکنش ارقام رایج سویا در شمال کشور نسبت به این ویروس و تأثیر احتمالی آن بر سویا در شرایط گلخانه ارزیابی شد. پژوهش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل با دو تیمار جدایه‌های ویروس (جدایه‌های سویا، ماش و آفتابگردان) و ارقام سویا (ویلیامز، امیر، کتول، سامان، ساری) در سه تکرار انجام شد. برای اثبات آلودگی بوته‌ها از آزمون الایزای مستقیم با استفاده از آنتی‌سرم چند همسانه‌ای TSV و واکنش زنجیره‌ای پلیمراز با استفاده از آغازگرهای اختصاصی ویروس استفاده شد. نتایج نشان داد جدایه‌های ویروس به‌طور معنی‌داری باعث کاهش ارتفاع بوته‌ها، کاهش تعداد گره‌ها و کاهش تعداد غلاف‌های سالم شدند. ارقام نیز دارای تأثیرمعنی‌دار برشاخص‌های رشدی ارتفاع بوته ، تعداد گره، تعداد غلاف‌سالم، و وزن تر بوته‌ها بودند. کمترین میزان تفاوت شاخص‌های رشدی و میزان غلاف‌بندی نسبت به نمونه شاهد در رقم ویلیامز و بیشترین آنها در ارقام امیر و کتول مشاهده گردید. شدت علایم ایجاد شده توسط جدایه سویا بیشتر از دو جدایه ماش و آفتابگردان بود. نتایج حاکی از تأثیر معنی‌دار جدایه‌های ویروس و ارقام بر غلاف‌بندی سویا بود.

معرفی چند ژنوتیپ و رقم سیب‌زمینی مقاوم به ویروس برگ قاشقی‌سیب‌زمینی (PLRV)

جعفر نیکان؛ رضا پوررحیم

دوره 86، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 163-169

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.121165.1215

چکیده

بیماری برگ قاشقی سیب‌زمینی یکی از مهم‌ترین و شایعترین بیماریهای ویروسی سیبزمینی است و مانند سایر ویروس‌های بیماری‌زای گیاهی مؤثرترین روش مبارزه با آن استفاده از ارقام مقاوم است. در این تحقیق ... بیشتر

بررسی پراکنش سپتوریوز برگی گندم و ارزیابی مقاومت ارقام نسبت به آن در استان گلستان

جواد اشرفی؛ کامران رهنما؛ ولی اله بابایی زاد؛ سیده ساناز رمضانپور؛ کریستوف کیل

دوره 86، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 185-202

https://doi.org/10.22092/jaep.2019.121744.1224

چکیده

در این تحقیق میزان پراکنش و ارتباط فیزیولوژی عامل بیماری با محلهای حضور آن و ارزیابی ارقام مقاوم بررسی و عامل بیماری Zymoseptoria tritici شناسایی گردید. نقشه پراکنش بیماری با استفاده از نرمافزار ArcGIS 10.2 تهیه ... بیشتر

بررسی فعالیت آنزیم پراکسیداز با استفاده از مدل‌های رگرسیون چند متغیره، شبکه عصبی مصنوعی و نروفازی در میوه سیب تیمار شده با عصاره گیاهی و عامل بیماری Penicillium expansum

جلال غلام نژاد؛ روح الله تقی زاده؛ فاطمه ناصری نسب

دوره 86، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 1-12

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.108960.1148

چکیده

استفاده از عصاره‌های گیاهی به عنوان یک جایگزین مناسب به جای مصرف سموم در رابطه با بیماری‌های بعد از برداشت و به خصوص بیماری کپک آبی مطرح بوده است. اندازه‌گیری فعالیت آنزیم‌های درگیر در فعالیت‌های ... بیشتر استفاده از عصاره‌های گیاهی به عنوان یک جایگزین مناسب به جای مصرف سموم در رابطه با بیماری‌های بعد از برداشت و به خصوص بیماری کپک آبی مطرح بوده است. اندازه‌گیری فعالیت آنزیم‌های درگیر در فعالیت‌های دفاعی گیاهی روشی کارآمد و در عین حال هزینه بر در ارزیابی سطح بیماری می‌باشد. در این تحقیق ابتدا فعالیت آنزیم پراکسیداز در هشت روز متوالی در میوه سیب که تحت تیمارهای مختلف عصاره اسطوخودوس (Lavandula officinalis) و قارچ بیمارگر Penicillium expansum قرار گرفته بود بررسی شد. سپس بر اساس اطلاعاتی که از این آزمون به دست آمد با استفاده از مدل‌های رگرسیون چند متغیره خطی، شبکه عصبی مصنوعی و مدل نروفازی فعالیت آنزیم پراکسیداز در میوه سیب پیش‌بینی شد. نتایج نشان داد در روز پنجم بیشترین میزان فعالیت آنزیم همانند روزهای قبل در سیب‌های آلوده تیمار شده با عصاره مشاهده شد و این افزیش نسب به تیمارهای دیگر معنی دار بود و بیشترین فعالیت آنزیم در همه تیمارها به غیر از شاهد سالم در این روز مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که مدل نروفازی کارایی بالاتری را جهت پیش‌بینی فعالیت آنزیم پراکسیداز نسبت به سایر مدل‌ها دارد. لذا در تحقیقات آینده پیشنهاد می‌شود از مدل نامبرده جهت پیش‌بینی رفتار آنزیم‌ها استفاده شود، همچنین کاربرد چنین روش‌هایی هزینه و زمان آزمایش را کاهش می‌دهد.

ارزیابی تحمل به بیماری‌ زنگ قهوه‌ای در ژنوتیپ‌های منتخب گندم نان

سید طه دادرضائی؛ سید نصرت اله طباطبایی؛ ایرج لک زاده؛ احمد جعفر نژاد؛ فرزاد افشاری؛ زهره حسن بیات

دوره 86، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 29-40

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.109374.1153

چکیده

تحمل به بیماری، توانایی تولید محصول خوب توسط گیاه است حتی در شرایطی که به بیمارگر آلوده شده باشد. گیاهان متحمل در واقع به بیمارگر حساس هستند ولی توسط آن از بین نرفته و عموما آسیب اندکی می‌بینند. در این ... بیشتر تحمل به بیماری، توانایی تولید محصول خوب توسط گیاه است حتی در شرایطی که به بیمارگر آلوده شده باشد. گیاهان متحمل در واقع به بیمارگر حساس هستند ولی توسط آن از بین نرفته و عموما آسیب اندکی می‌بینند. در این پژوهش برای ارزیابی و تعیین میزان تحمل تعدادی از ارقام منتخب گندم نسبت به بیماری زنگ‌ قهوه‌ای گندم 20 ژنوتیپ در طی دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 بررسی شدند. اثر زنگ قهوه‌ای در اهواز بر عملکرد محصول گندم در دو شرایط بیماری شدید (تنش) و در شرایط حفاظت شده از بیماری (عدم تنش) بررسی شد. نتایج نشان داد که میانگین درصد کاهش عملکرد کلیه ژنوتیپ‌های مورد بررسی نسبت به زنگ قهوه‌ای 25/2% بود. در این پژوهش دامنه خسارت ژنوتیپ‌های مورد بررسی نسبت به زنگ قهوه‌ای از 6 الی 46 درصد متغیر بود. کمترین تغییرات عملکرد محصول نسبت به این بیماری به ترتیب مربوط به ارقام شیرودی، افلاک، سیروان، شیراز، اینیا و افق با کاهش بین 6 الی 16 درصد بود که به ترتیب ارقام مذکور نسبت به زنگ قهوه‌ای بیشترین پایداری عملکرد را داشتند. بر اساس همین محاسبات بیشترین تغییرات عملکردی با حدود 30 الی 50% کاهش محصول به ترتیب متعلق به ارقام بولانی، نیشابور، توس، الوند، روشن، استار، شهریار و ویریناک بود که بیشترین خسارت و کمترین پایداری عملکرد را نسبت به این بیماری داشتند. در بین ارقام حساس به زنگ قهوه‌ای ارقام افق و بهار به ترتیب با 16/52% و 21/8%کاهش عملکرد کمترین کاهش را داشتند و متحمل‌ترین ارقام این گروه بودند.

واکنش ارقام و لاین‌های پیشرفته گندم نسبت به بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه ناشی از گونه‌های Fusarium culmorum وF. pseudograminearum در شرایط مزرعه و گلخانه

محمد رضوی؛ داریوش صفایی؛ مکامه مهدوی

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 31-44

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107130.1111

چکیده

در سال‌های اخیر به دلیل کشت مداوم گندم، پوسیدگی‌های طوقهوریشه اهمیت خاصی پیدا نموده و سبب خسارت قابل توجهی شده است.برای مدیریت این بیماری‌ها استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل مناسب‌ترین روش می‌باشد. ... بیشتر در سال‌های اخیر به دلیل کشت مداوم گندم، پوسیدگی‌های طوقهوریشه اهمیت خاصی پیدا نموده و سبب خسارت قابل توجهی شده است.برای مدیریت این بیماری‌ها استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل مناسب‌ترین روش می‌باشد. این تحقیق به منظور ارزیابی میزان مقاومت 70 رقم و لاین پیشرفته‌ی گندم نان و دوروم نسبت به مخلوط پنج جدایه از قارچ Fusarium culmorum تحت شرایط مزرعه‌ای در دو منطقه کرج و کرمانشاه انجام شد. همچنین واکنش این ارقام و لاین‌های پیشرفته در مرحله گیاهچه‌ای نسبت به جدایه های F. culmorum و F. pseudograminearum بطور جداگانه تحت شرایط گلخانه‌ای بررسی شد. آزمایشات مزرعه‌ای بر اساس طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار و آزمایشات گلخانه‌ای با 5 تکرار انجام شد. طی آزمایشات دو ساله در کرج ارقام و لاین‌هایC-85D-9 ،S-84-14 ،N-85-5 ،CROC-1/AE.SQARROSA (224)//OPATA، SONMEZ، M-85-7،BURBOT-6 ، C-87- 18 و TURCAN#3 از مقاومت خوبی برخوردار بودند. ارقام و لاین‌های 2-49، SUNR23 (GALA) 2-49/(CN#133/SUNSTATE*4)//SUNSTATE)، CHIRYA.3، BURBOT-6،WS-85-10 ، C-87-11 و C-87-18نیز در کرمانشاه دارای مقاومت بسیار خوبی به پوسیدگی طوقه و ریشه گندم بودند. رقم BURBOT-6 از سیمیت و لاین پیشرفته‌یC-87-18 از موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در هر دو منطقه مذکور از مقاومت بسیار خوبی بر خوردار بودند و حتی از ارقام مقاومی نظیر 2-49 و Sunco که در دنیا معرفی شده‌اند مقاومت بیشتری داشتند. این ارقام برای استفاده‌ی مستقیم در مناطق آلوده و یا استفاده در برنامه‌های به‌نژادی تولید ارقام مقاوم به پوسیدگی های طوقه و ریشه معرفی می‌شوند.

واکنش برخی ارقام و ژنوتیپ‌های لوبیا به Fusarium solani f. sp. phaseoli با تنش و بدون تنش رطوبتی در شرایط گلخانه

ناصر امانی فر؛ معصومه قدیریان؛ فرود صالحی

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 57-68

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107631.1122

چکیده

پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا، ناشی از (Fsp) Fusarium solani f. sp. phaseoli، یکی از بیماری‌های مهم لوبیا در ایران است. در این بررسی مقاومت 13 رقم تجاری و ژنوتیپ در سه نوع لوبیا سفید، چیتی و قرمز نسبت به Fsp در شرایط گلخانه ... بیشتر پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا، ناشی از (Fsp) Fusarium solani f. sp. phaseoli، یکی از بیماری‌های مهم لوبیا در ایران است. در این بررسی مقاومت 13 رقم تجاری و ژنوتیپ در سه نوع لوبیا سفید، چیتی و قرمز نسبت به Fsp در شرایط گلخانه ارزیابی شد. پژوهش در شرایط بدون تنش کم‌آبی و اعمال تنش کم‌آبی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. واکنش ارقام و ژنوتیپ ها بر اساس اندازه‌گیری شدت بیماری (نکروز روی ریشه) و برخی شاخص‌های رشدیگیاه ارزیابی شد. نتایج حاکی از تفاوت معنی‌دار در اجزاء عملکرد ارقام و ژنوتیپ های مختلف لوبیا و تأثیر Fsp بر شاخص‌های مورد بررسی بود. ارقام مورد آزمایش از نظر واکنش به Fsp در شرایط بدون تنش کم‌آبی به سه گروه زیر از نظر شدت بیماری و اجزاء عملکرد تقسیم شدند: 1- آلودگی خفیف: ارقام صدری، ژنوتیپ جونقان، صیاد و کوشا، 2- آلودگی متوسط: ارقام تلاش، درسا، غفار، ژنوتیپ لردگان، D81083 و اختر، 3- آلودگی شدید: ارقام پاک، شکوفا و دانشکده. بیشترین حساسیت در ارقام مربوط به لوبیا سفید و کمترین حساسیت مربوط به ارقام لوبیا قرمز بود. لوبیا چیتی در حد وسط قرار داشت. در شرایط تنش کم‌آبی به‌جز ارقام صیاد و صدری که آلودگی متوسط نشان دادند در سایر ارقام آلودگی شدید تا مرگ بوته مشاهده شد. این نتایج حاکی از اثر تشدیدکنندگی و پیش آمودگی تنش کم‌آبی در بیماری‌زایی Fsp روی لوبیا است.

غربالگری ژرم پلاسم‌های نخود برای انتخاب ژنوتیپ‌های مقاوم به بیماری برق‌زدگی

سید حسین وفائی؛ سعید رضائی؛ احمد عباسی مقدم؛ حمیدرضا زمانی زاده

دوره 85، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 97-110

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.109933.1160

چکیده

گیاه نخود سومین لگوم مهم جهان بعد از لوبیا و نخود فرنگی است. تنش‌های زیستی و غیر زیستی متعددی باعث کاهش عملکرد این محصول می شوند که در میان آنها، بیماری برق زدگی نخود یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده ... بیشتر

ارزیابی روابط بین مقاومت به Fusarium oxysporum f. sp. melonis و برخی صفات بیوشیمیایی و مورفولوژیکی در برخی توده‌های خربزه و طالبی (Cucumis melo) بومی ایران

مهرداد حنیفه ئی؛ حمید دهقانی؛ رجب چوکان

دوره 84، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 79-96

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106669

چکیده

بررسی رابطه بین مقاومت و اجزای مقاومت، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. در این آزمایش تعداد 57 توده بومی و ارقام افتراقی خربزه و طالبی به منظور بررسی رابطه بین ... بیشتر بررسی رابطه بین مقاومت و اجزای مقاومت، راندمان برنامه‌های اصلاحی را با تعیین معیار انتخاب مناسب، بهبود می‌بخشد. در این آزمایش تعداد 57 توده بومی و ارقام افتراقی خربزه و طالبی به منظور بررسی رابطه بین مقاومت و اجزای مقاومت در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. 13 صفت شامل درصد گیاهان مرده و خصوصیات بیوشیمیایی و مورفولوژیکی(دوره کمون، شدت بیماری، سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، پراکسیداز، پلی‌فنل اکسیداز، فنل کل، کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز، وزن تر هوایی، وزن خشک هوایی، وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه) مورد ارزیابی قرار گرفتند. ضرایب همبستگی ساده بین درصد گیاهان مرده با صفاتی مثل دوره کمون، شدت بیماری، سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، پراکسیداز، پلی‌فنل اکسیداز، فنل کل، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. نتایج حاصل از تجزیه به عامل‌هانشان داد که 3 عامل اصلی و مستقل، 24/80 درصد تغییرات کل داده‌ها را توجیه می‌نمایند. به طوری که سه عامل تحت عنوان عامل خصوصیات بیوشیمیایی و قدرت زنده‌مانی، خصوصیات ریشه‌ای و اندام هوایی نامگذاری گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه علیت بیانگر آن بود که صفت سوپراکسید دیسموتاز به دلیل دارا بودن اثر مستقیم زیاد و بالا بودن اثرات غیر مستقیم صفات دیگر از طریق این صفت می‌‌تواند به عنوان یک شاخص در جهت افزایش مقاومت به Fusarium oxysporum f. sp. melonis race 1.2 (Fom 1.2) مطرح باشد.

اولین گزارش از شکسته شدن ژن مقاومت Sr31 در اردبیل توسط بیمارگر زنگ ساقه گندم (Puccinia graminis f. sp. tritici) (گزارش کوتاه علمی)

صفرعلی صفوی؛ فرزاد افشاری

دوره 84، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 207-208

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106790

چکیده

ظهور و گسترش نژادهای زنگ ساقه با قدرت بیماریزائی بالا (گروه نژادی Ug99 )، تولید گندم را در سراسر جهان تهدید می کند. از زمان اولین گزارش نژاد TTKSK (Ug99) در اگاندا از سال 1998 (4)، ردیابی و انتشار بیشتر این نژاد به ... بیشتر ظهور و گسترش نژادهای زنگ ساقه با قدرت بیماریزائی بالا (گروه نژادی Ug99 )، تولید گندم را در سراسر جهان تهدید می کند. از زمان اولین گزارش نژاد TTKSK (Ug99) در اگاندا از سال 1998 (4)، ردیابی و انتشار بیشتر این نژاد به نقاط دیگر کشت گندم مورد توجه بوده است. تا به حال٬ ده تغییر یافته (Variant) از گروه نژادی Ug99 از 13 کشور گزارش شده است(3). تا قبل از این گزارش نیز در ایران از استان‌های همدان٬ لرستان (2) و خوزستان (1) گزارش شده است. با توجه به اهمیت این نژاد٬ در طی فصل زراعی 95-1394 بیماری زنگ ساقه با کاشت 47 لاین ایزوژنیک در خزانه تله تحت شرایط مزرعه‌ای بررسی و مطالعه شد. این بررسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل (با مشخصات جغرافیایی: عرض شمالی 38 درجه و 17 دقیقه٬ طول شرقی 48 درجه و 39 دقیقه٬ ارتفاع از سطح دریا 1350 متر) انجام شد. نتایج نشان داد که برای لاین‌های حاوی ژن‌های مقاومت Sr5٬Sr13 ٬Sr22٬ Sr24٬Sr26+Sr9G ٬Sr27٬ Sr32 و Sr36 بیماری‌زائی وجود ندارد. اما برای لاین‌های ایزوژنیک حاوی ژن‌های مقاومت ازجمله Sr31 ٬ Sr6٬Sr7 بیماریزائی مشاهده شد. همچنین در این بررسی بر روی ارقام MV17٬ اترک و شیرودی (با واکنش 40-50MS) که به عنوان ارقام شاخص حاوی ژن Sr31 شناخته می‌شوند (2)٬ آلودگی بیماری زنگ ساقه مشاهده شد. واکنش حساس یا نیمه‌حساس لاین ایزوژنیک و ارقام حاوی ژن Sr31 احتمالاً بیانگر استقرار نژاد Ug99 یا تغییر‌ یافته‌های آن در اردبیل است.

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

دوره 66 (1377)

دوره 65 (1376)

دوره 64 (1375)

موضوعات = مقاومت گیاهان به بیمار‌ی‌های گیاهی

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده