نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسنده

• جعفر محقق نیشابوری

موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، تهران

چکیده

انبوهی سن بذرخوار Nysius cymoides به‌ویژه هنگام برداشت محصول کلزا، اهمیت این سن را به‌عنوان حشره‌ای با توان افزایش جمعیتی بالا نشان می‌دهد. به منظور مطالعه‌ی ویژگی‌های زیستی آن، کلنی آزمایشگاهی سن مذکور جمع‌آوری شده از مزارع کلزای نوذرآباد شهرستان نکا (استان مازندران) تشکیل شد. برای تعیین دوره‌ی نشو و نما و بقای مراحل نابالغ از تعدادی تخم‌های هم‌سن 134 عدد پوره‌ی سن 1 بیرون آمد که بطور جداگانه درون ظرف‌های پتری قرارگرفت. در هر ظرف، منبع تامین آب (پنبه‌ی مرطوب) و غذا (دانه‌های کلزا رقم Option) در نظر گرفته‌شد. روزانه آمار مرگ‌ومیر و پوست‌اندازی و ظهور حشرات بالغ و جنس آن‌ها یادداشت گردید. در آزمایش دیگری، نه جفت سن بطور جداگانه در ظروف پرورش پلاستیکی شفاف 3/0 لیتری همراه آب و غذا قرار داده‌شد. تخمریزی، تفریخ تخم و مرگ و میر آن‌ها روزانه یادداشت شد. تمام آزمایش‌ها و نیز نگهداری کلنی در دمای 1 ± 24 درجه سانتی‌گراد، نور 16 ساعت و رطوبت نسبی 70 - 60 درصد انجام‌ شد. نتایج نشان داد که طول دوران جنینی و پنج مرحله‌ی پورگی به‌ترتیب 07/0 ± 11/8، 25/0 ± 36/8،18/0 ± 31/5، 48/0 ± 95/5، 41/0 ± 53/5 و 51/0 ± 83/6 روز بود. از مرحله‌ی تخم تا پیدایش حشرات کامل ماده و نر به ترتیب 55/1 ± 00/37 و 24/1 ± 89/36 روز طول کشید. در دوران پورگی بیشترین مرگ و میر را پوره‌های سن اول دارا بود. این سن قادر به ایجاد نسل‌های متوالی در آزمایشگاه بوده و از این‌رو به‌نظر می‌رسد که در شرایط یادشده فاقد دیاپوز تولیدمثلی باشد. دوره‌ی پیش از تخمریزی 29/0 ± 0/4 روز بطول انجامید. نرخ‌های ناخالص (GRR) و خالص تولیدمثل (R_o) به‌ترتیب 17/126 و 86/32 تخم ماده بود. دیگر پارامترهای دموگرافیک مانند نرخ ذاتی افزایش جمعیت(r_m)، نرخ غائی افزایش جمعیت (λ)، طول دورة یک نسل (T) و زمان دوبرابر شدن جمعیت (DT) به‌ترتیب 07172/0 و 07436/1 (ماده / ماده / روز)، و 69/48 و 66/9 (روز) به دست آمد.

کلیدواژه‌ها

• سن بذرخوار
• کلزا
• نشو و نما
• دموگرافی
• Nysius cymoides

عنوان مقاله [English]

Demography of Nysius cymoides (Het.: Lygaeidae) fed on canola seeds under laboratory conditions

نویسنده [English]

• J. MOHAGHEGH

چکیده [English]

The false chinch bug, Nysius cymoides, has threatened canola plantation since a crowd of bugs swarming out into the adjacent fields upon the plant harvesting. In order to study its biology and demography under laboratory conditions (T = 24 ± 1ºC; R.H. = 60-70% and
L:D = 16:8 h), individuals from a colony originated from Nowzarabad (Neka, Mazandaran province) were used. Newly laid eggs were placed in small petri dishes (6 × 1 cm) and provided with water and canola seeds (Option variety) till adulthood. Nine pairs of adults were separately confined in 0.3 l transparent plastic containers. Every day, they were provided with water and rape seed, and monitored to check hatching, moulting, mortality and oviposition. Results showed that incubation period and five nymphal stadia were: 8.11 ± 0.07, 8.36 ± 0.25, 5.31 ± 0.18, 5.95 ± 0.48, 5.53 ± 0.41 and 6.83 ± 0.51 days, respectively. Total developmental times of the immature stages of females (37.00 ± 1.55 days) and males (36.89 ± 1.24 days) were not significantly different. Among nymphal stages, first instars had the highest mortality. The bug could produce many continuous generations without entering diapause under the studied conditions. Preoviposition period was 4.0 ± 0.29 days. Gross, GRR, and net reproductive rates, R_o, were 126.17 and 32.86 female eggs, respectively. Other demographic parameters such as intrinsic rate of increase, r_m, finite rate of increase, λ, generation time, T, and doubling time, DT, were: 0.07172 and 1.07436 (female/female/day), and 48.69 and 9.66 days, respectively

کلیدواژه‌ها [English]

• Nysius cymoides
• Canola
• False Chinch Bug
• Development
• demography