آفات و بیماری‌های گیاهی

کارآیی غلظت‌های مختلف میکروکپسول دربردارنده Talaromyces flavus با دو فرمولاسیون پودر و سوسپانسیون در کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه‌فرنگی

محمد حسین شعبانی؛ لاله نراقی؛ مژده ملکی؛ مریم نگهبان

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 1-9

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.355643.1409

چکیده

در این تحقیق، کارآیی فرمولاسیون‌های میکروکپسول پودر و میکروکپسول سوسپانسیون Talaromyces flavus با غلظت‌های 106×2 ،106×4، 106×6، 106×8 و 107 واحد پرگنه ساز در هر گرم فرمولاسیون با روش افزودن به خاک وغلظت ... بیشتر

تأثیر میزان آلودگی غده‌های بذری سیب‌زمینی به اسکلروت‌هایRhizoctonia solani در شدت و وقوع بیماری شانکر ریزوکتونیایی ساقه زیر زمینی

کسری شریفی؛ فاطمه خلقتی بنا

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 11-25

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.355896.1412

چکیده

شوره ‌سیاه یا آلودگی غده‌ها به اسکلروت Rhizoctonia solani Kühn از بیماری‌های مهم در دستورالعمل استاندارد ملی سلامت غده‌های بذری سیب‌زمینی است. در این پژوهش نقش زادمایه بذرزاد و خاکزاد در وقوع و شدت شانکر ... بیشتر

پیش‌آگاهی بیماری سفیدک داخلی توتون بر اساس اطلاعات سی سال گذشته در شمال ایران

محمدرضا نجفی تیرتاشی؛ محمدعلی آقاجانی؛ ناصر صفایی؛ سیامک رحمان‌پور

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 27-39

https://doi.org/10.22092/jaep.2021.356205.1417

چکیده

سفیدک داخلی ناشی از Peronospora tabacina، مهم‌ترین بیماری توتون در دنیا و ایران است که در سال 1341 وارد ایران شد. مناطق شمالی کشور بیشترین سطح زیر کشت توتون را داشته و بیش از 70 تا 80 درصد توتون از این مناطق به دست می‌آید. ... بیشتر سفیدک داخلی ناشی از Peronospora tabacina، مهم‌ترین بیماری توتون در دنیا و ایران است که در سال 1341 وارد ایران شد. مناطق شمالی کشور بیشترین سطح زیر کشت توتون را داشته و بیش از 70 تا 80 درصد توتون از این مناطق به دست می‌آید. در تعداد 18 سال از 30 سال گذشته، بیماری با شدت‌های مختلف در منطقه تیرتاش ظاهر شده است. این تحقیق با هدف بررسی ارتباط وقوع بیماری با متغیرهای آب‌وهوایی انجام شد. برای این منظور، وقوع بیماری طی سی سال منتهی به سال 1393 به صورت شدت بیماری یادداشت ‌برداری (EP3) و به ‌صورت دو متغیر رتبه‌ای بیانگر رخداد و عدم رخداد بیماری (EP1) و رتبه‌ی شدت (EP2) تبدیل گردید. دوره‌ی رشد توتون به‌عنوان مبنای مدل‌سازی در نظر گرفته شد و چهار پنجره‌ی زمانی در این بازه زمانی تعریف شد و متغیرهای پیشگو از میان 21 متغیر آب‌وهوایی تعیین شدند. همبستگی متغیرها با بیماری نشان داد که بهترین پنجره‌ی زمانی برای پیش‌آگاهی بیماری، تمام طول فروردین ماه (W04) بود و متغیرهای میانگین دمای متوسط (ATA)، مجموع بارش (SP) و میانگین سرعت باد (AWS) دارای بالاترین همبستگی با متغیرهای وابسته بودند. بالاترین کارایی مدل‌های ساخته شده بر اساس متغیرهای EP1، EP2 و EP3 به ترتیب برابر با 80.7، 64.5 و 33.8 درصد بود. بهترین ترکیب دوتایی از متغیرهای پیشگو، با استفاده از متغیرهای میانگین دمای متوسط و مجموع بارش به دست آمد.

مقایسه عملکرد شبکه عصبی مصنوعی بهینه شده با الگوریتم رقابت استعماری و جهش قورباغه مخلوط شده برای پیش‌بینی الگوی توزیع کفشدوزک هفت‌نقطه‌ای Coccinella septempunctata در مزرعه یونجه شهرستان زرقان

روناک محمدی؛ مریم ال عصفور

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 41-51

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.356397.1418

چکیده

امروزه تشریح الگوهای پراکندگی حشرات با استفاده از روشهای درونیابی و تخمین تراکم مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. این پژوهش به منظور پیش بینی و ترسیم نقشه توزیع مکانی کفشدوزک هفتنقطهای ... بیشتر

واکنش ژرم پلاسم کنجد به بیماری پوسیدگی زغالی در شرایط مزرعه

امیر خسرو دانایی فر؛ حمید صادقی گرمارودی؛ سعداله منصوری

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 53-62

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.356390.1419

چکیده

بیماری پوسیدگی زغالی ناشی از قارچ‌ Macrophomina phaseolina، مهم‌ترین عامل بوته‌میری کنجد در کشور و بسیاری از نقاط دنیا است. در سال‌های اخیر به‌دلیل تغییر اقلیم و گرم شدن هوا، این قارچ گرمادوست اهمیت دوچندان ... بیشتر

پیش آگاهی همه‌گیری بیماری زنگ زرد گندم دیم در استان کرمانشاه

بیتا ناصری

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 63-75

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.356751.1423

چکیده

این پژوهش با هدف پیش‌آگاهی همه‌گیری زنگ زرد، گندم‏زارهای دیم درچهار پهنه‌ی کانون آلودگی به این بیماری در شهرستان‌های سرپل‌ذهاب و گیلان‌غرب (گرمسیری) و اسلام‌‌آباد غرب و ماهیدشت (معتدل) استان کرمانشاه ... بیشتر این پژوهش با هدف پیش‌آگاهی همه‌گیری زنگ زرد، گندم‏زارهای دیم درچهار پهنه‌ی کانون آلودگی به این بیماری در شهرستان‌های سرپل‌ذهاب و گیلان‌غرب (گرمسیری) و اسلام‌‌آباد غرب و ماهیدشت (معتدل) استان کرمانشاه در سال‌های 97-1388 انجام شد و به‌منظور ارزیابی همبستگی داده‌های هواشناسی با رخداد همه‏گیری، ویژگی‌های زمینه‌ساز گسترش بیماری شناسایی و پایش شد. بیماری در سال‌های 91-1390 و 96-1395 و 97-1396 بدون بروز هیچ‌گونه جوش زنگ زرد در کانون‌های آلودگی استان، سال‌های 90-1389 و 92-1391 و 93-1392 و 94-1393 با آلودگی پایین و پراکنده، و سال‌های 89-1388 و 95-1394 با آلودگی بالا همه‌گیر شد. آزمون آماری تجزیه به مؤلفه اصلی (Principal component analysis) داده‌های هواشناسی و پایش بیماری در این دوره ده ساله نشان ‌داد که شمار روزهای بارانی از مهر تا اردیبهشت‌، دوره‌های دربرگیرنده روزهای پیاپی با دمای کمینه‌ی 9-6 درجه سلسیوس و نم بالای 60 درصد و بلندترین دوره روزانه با این ویژگی، میانگین بیشینه درصد نم بهمن‌ماه و میانگین کمینه دمای اسفندماه برترین نشانگرهای رخداد همه‌گیری زنگ زرد در هر چهار پهنه‌ی مورد بررسی بودند. دو ویژگی روزهای یخبندانی و روزهای با دمای کمینه‌ی زیر10- درجه سلسیوس برترین نشانگرهای پیش‌بینی زمان بروز بیماری بودند. همخوانی این یافته‌ها با مدل رگرسیون ترتیبی برازش شده نشان داد که پیش‌بینی سال همه‌گیری زنگ زرد در استان کرمانشاه و زمان بروز بیماری در دیم‌زارهای هر پهنه با کمک این شناسه‌های کلیدی در پایان اسفندماه هر سال انجام‌پذیر است. سپس کارآیی مدل برازش شده در پیش‌بینی صحیح، از نبود رخداد بیماری زنگ زرد در سال 1396 و آلودگی پایین در سال 1397 راستی‌آزمایی گردید.

اثرات کشندگی خاک دیاتومه و عصاره آبی- متانولی زیتون تلخ Melia azedarach روی حشرات کامل Tribolium confusum و Callosobruchus maculatus

فائزه باقری؛ ندا مفیدی؛ محمدعلی اکرمی

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 77-85

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.357763.1433

چکیده

ببررسی اثرات جداگانه و تلفیقی خاک دیاتومه با عصاره میوه زیتون تلخ، Melia azedarach، علیه حشرات کامل 1 تا 3 روزه شپشه آرد، Tribolium confusum (Col., Tenebrionidae) وسوسک چهارنقطه‌ای حبوبات Callosobruchus maculatus (Col., Chrysomelidae)، در سه تکرار ... بیشتر

تعیین خصوصیات بیولوژیکی جدایه‌های ویروئید کاککسیای مرکبات در باغات نارنگی محلی (Citrus unshiu Marcovitch) در شرق مازندران

پرسا تیموری؛ سعید نصراله نژاد؛ ,وجید علوی؛ میثم تقی نسب

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 87-97

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.359220.1444

چکیده

در سال‌های اخیر علائم مشکوک به بیماری ویروئیدی کاککسیای مرکبات(Citrus cachexia viroid) شامل آبله دوکی و وجود صمغ درحفرههای تنه در باغات مرکبات مازندران شیوع زیادی یافته است. این پژوهش به‌منظور تفکیک بیولوژیکی ... بیشتر

اثرات جانبی دو حشره‌کش فلوپیرادیفورون و هگزافلومورون روی پارامترهای زیستی بالتوری سبز معمولیChrysoperla carnea با تغذیه از پسیل معمولی پستهAgonoscena pistaciae

بیتا نعمت الهی؛ مهدی غیبی؛ شهرام حسامی؛ محمدرضا حسنی

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 99-113

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.359740.1453

چکیده

بالتوری سبز معمولیChrysoperla carnea یک شکارگر چندخوار است که انتشار جهانی دارد و به آفات مختلف از جمله تخم و پورههای پسیل معمولی پستهAgonoscena pistaciae حمله میکند. در این پژوهش اثرات جانبی دو حشرهکش هگزافلومورون ... بیشتر

تهیه مدل پیش‌آگاهی کرم خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana بر مبنای فنولوژی تابع دما

حسین رنجبراقدم؛ بابک قرالی؛ صلاح الدین کمانگر؛ لادن صدیقی

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 115-130

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.360174.1458

چکیده

خوشه‌خوار انگور،Lobesia botrana Denis & Schiffermüller مهم‌ترین آفت تاکستان‌های کشور است. در این پژوهش، هم‌زمان با ثبت تغییرات ساعتی دمای محیط، نوسانات فصلی جمعیت خوشه‌خوار انگور در استانهای قزوین و کردستان ... بیشتر

بررسی عوامل مؤثر در بروز زنگار میوه روی سیب رقم گلدن‏ دلیشز در باغات سمیرم (گزارش کوتاه علمی)

احمد حیدریان

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 131-132

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.358652.1436

چکیده

در سال‏ های اخیر، عارضه زنگار میوه سیب در منطقه سمیرم استان اصفهان روی رقم گلدن دلیشز رو به گسترش بوده و این موضوع سبب کاهش کیفیت و ارزش محصول شده است.دو گروه زنگار روی میوه‏ رقم گلدن دلیشز گزارش شده ... بیشتر در سال‏ های اخیر، عارضه زنگار میوه سیب در منطقه سمیرم استان اصفهان روی رقم گلدن دلیشز رو به گسترش بوده و این موضوع سبب کاهش کیفیت و ارزش محصول شده است.دو گروه زنگار روی میوه‏ رقم گلدن دلیشز گزارش شده است. گروه اول دارای منشأ ژنتیکی (Falginella et al., 2015) و گروه دوم تابع شرایط محیطی، عوامل فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی، آفات، بیمارگرها و شیوه‏ های مدیریتی هستند. میزان زنگار تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی از جمله شرایط آب‏و‏هوایی (بارندگی، سرما، رطوبت نسبی، کیفیت نور در سطح میوه)، مواد شیمیایی (مواد غذایی، هورمون‏ها یا قارچ‏کش‏ها)، آسیب‏های مکانیکی و خسارت‏ آفات می‌باشد(Goffinet et al., 2002). علاوه‏بر‏آن، باکتری‏های اپی‏فیت یا مخمرها (Goffinet et al., 2002; Heidarian et al. 2020)،قارچ بیمارگر سفیدک پودری سیبPodosphaera leucotricha (Ellis & Everh.) E. S. Salmon و کنه زنگار سیب(Aculus schlechtendali) نیز باعث ایجاد زنگار می‏شوند. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در بروز و توسعه زنگار میوه سیب روی رقم گلدن دلیشز بود. در این‏ راستا، در دو سال متوالی (1397-1396) از سه منطقه کشت عمده سیب در شهرستان سمیرم با اقلیم‏های متفاوت، و در هرمنطقه از سه باغ و در هر باغ 50 میوه، از زمان بروز علائم و در طی فصل رشد میوه تا زمان برداشت سه نوبت نمونه‏برداری تصادفی انجام شد. نمونه ‏ها در آزمایشگاه از نظر نوع زنگار، درصد میوه زنگار زده و شاخص زنگار میوه با توجه به مقیاس‏های درنظر گرفته شده بررسی شدند.نتایج نشان ‏داد که بر مبنای علائم تیپیک چهار نوع زنگار به شرح زیر روی میوه سیب در باغ‏های سمیرم وجود دارد. 1) زنگار ناشی از قارچ مخمرمانند که در حفره دم میوه رخ میدهد و بافت کرکی قهوه ای در حفره دم میوه تشکیل می‏شود. بیماری‌زایی این عامل ثابت گردیدHeidarian et al. 2020)). 2) زنگار ناشی از سفیدک پودری که حالت برنزه یا خاکستری دارد و ظاهر آن مشبک است. 3) زنگار فیزیولوژیک که نوعی آفتاب‌سوختگی به نام آفتاب‌سوختگی قهوه‌ای است. 4) زنگار ناشی از مصرف مواد شیمیایی مانند کود و آفتکش که اصولاً در محل‌هایی از میوه که احتمال تجمع ذرات وجود دارد رخ می‌دهد و معمولاً با سوختگی شاخه و برگ‌ها همراه است.نتایج مقایسه میانگین‏های درصد علائم ناشی از هر یک از عوامل فوق نشان‏داد که بیش‏ترین درصد میوه زنگارزده (25/73 درصد) و شاخص زنگار میوه (7/37 درصد) مربوط به قارچ مخمر مانند Aureobasidium pullulans (De Bary) G. Arnaud و کم‏ترین این مقادیر‌ به‌‏ترتیب با 66/1 درصد و 45/1 درصد مربوط به مصرف انواع مواد شیمیایی بود. علاوه‏برآن، نتایج نشان‏دادکه 80 درصد میوه‏های گلدن دلیشز دارای زنگار با درجات مختلف آلودگی هستند که 6/53 درصد آن‏ها در اثر یک عامل و 83/36 درصد در اثر دو یا چند عامل دچار زنگار شده‏اند.

ارزیابی مقاومت ژنوتیپ‌های نخود Cicer arietinum در برابر کرم غلاف‌خوار نخودHelicoverpa armigera در مزرعه (مقاله انگلیسی)

شکوفه اکبری؛ زهرا طهماسبی؛ همایون کانونی

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، صفحه 1-7

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.356776.1425

چکیده

کرم غلافخوار Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae)، مهمترین آفت مزارع نخود است که باعث کاهش عملکرد قابل توجهی در نخود میشود. این مطالعه برای غربالگری مقاومت 40 لاین نخود در برابر کرم غلافخوار در ... بیشتر

تاثیر کائولین فرآوری شده بر پوره پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae

حسین فرازمند؛ هادی حسن‌زاده؛ محمد سیرجانی؛ کاظم محمدپور؛ افشین مشیری؛ سیدحیدر ولی‌زاده؛ علی جعفری ندوشن

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 137-146

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100700

چکیده

پسیل معمولی پسته، (Agonoscena pistaciae Burckharat & Lauterer (Hem.: Psyllidae، از آفات مهم باغات پسته‌ در ایران است که با تغذیه از شیره نباتی برگ، خسارت زیادی به محصول پسته وارد می‌آورد و هرساله باغداران برای کنترل این آفت ... بیشتر پسیل معمولی پسته، (Agonoscena pistaciae Burckharat & Lauterer (Hem.: Psyllidae، از آفات مهم باغات پسته‌ در ایران است که با تغذیه از شیره نباتی برگ، خسارت زیادی به محصول پسته وارد می‌آورد و هرساله باغداران برای کنترل این آفت از حشره‌کش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. تاثیر کائولین فرآوری شده (سپیدان® WP) بر پوره پسیل پسته در چهار استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی، سمنان و قم، در سال 1391، با هدف کاهش مصرف سموم شیمیایی، بررسی شد. به همین منظور، محلول پاشی کامل درختان پسته با غلظت‌های 3 و 5 درصد کائولین در مقایسه با حشره کش استامی‌پراید، در سه مرحله، از اواسط اردیبهشت و با فواصل حدود چهار هفته، انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، در تمام مراحل، کاربرد کائولین 5 درصد موجب کاهش بیشتر جمعیت پوره پسیل، در مقایسه با حشره‌کش استامی‌پراید شد. همچنین میانگین درصد تاثیر تیمارهای کائولین 3 و 5 درصد و حشره‌کش استامی‌پراید برای کنترل آفت، سه روز بعد از محلول‌پاشی به ترتیب، 30/3، 54/3 و 43/5 درصد بدست آمد. علاوه بر این، میزان ماندگاری اثر کائولین، تا 21 روز پس از محلول‌پاشی، در مقایسه با حشره کش شیمیایی استامی‌پراید بیشتر بود، به‌طوری‌که میانگین درصد تاثیر تیمارهای کائولین 3 و 5 درصد و حشره‌کش استامی‌پراید، در 21 روز پس از محلول‌پاشی به ترتیب، 48/3، 78/3 و 47/6 درصد ثبت شد. لذا با توجه به تاثیر بالای کائولین در کاهش جمعیت پوره‌ها، محلول پاشی درختان پسته با کائولین فرآوری شده (سپیدان® WP)، با غلظت 5 درصد، می‌تواند بطور موفقیت آمیزی جمعیت پوره پسیل معمولی پسته را کنترل نماید.

فرموله کردن نماتد کش استخراج شده از بذر گیاه زیتون تلخ (Melia azedarach) برای کنترل نماتد گره ریشه (Meloidogyne incognita)

عباس صلاحی اردکانی؛ بابک حیدری علیزاده

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 169-180

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100703

چکیده

بذر گیاه زیتون تلخ (Melia azedarach) از استان مازندران جمع‌آوری، در دمای اطاق و سایه خشک و از آن پودر تهیه شد. عصاره‌گیری با حلال متانل در دستگاه سوکسوله انجام و سپس با حلال‌های دی‌کلرومتان-آب (70:30)، ترکیبات ... بیشتر بذر گیاه زیتون تلخ (Melia azedarach) از استان مازندران جمع‌آوری، در دمای اطاق و سایه خشک و از آن پودر تهیه شد. عصاره‌گیری با حلال متانل در دستگاه سوکسوله انجام و سپس با حلال‌های دی‌کلرومتان-آب (70:30)، ترکیبات آلی از ترکیبات آبی جدا گردید. مواد همراه و امولسیفایر (Tween 85) به عصاره حاصله اضافه و فرمولاسیون 11 درصد تهیه شد. تأثیر غلظت‌های مختلف (0/125، 0/25، 0/5، 1، 2، 4، 8 و 16 درصد) فرمولاسیون، در شرایط آزمایشگاهی و در دو دوره‌ی زمانی (پس از 24 و 48 ساعت) روی لارو سن دوم نماتد مولد گره ریشه، Meloidogyne incognita و غلظت‌های (0/125، 0/25 ، 0/5، 1، 2 و4، درصد) در شرایط گلخانه‌ای (به مدت 60 روز) روی این نماتد و صفات رویشی گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum L.) بررسی شد. غلظت‌های 0/125 و 0/25 در هر دو دوره‌ی زمانی تاثیری در غیر فعال سازی و مرگ و میر لارو سن دوم نماتد نداشت. میزان مرگ و میر نماتد در غلظت‌های 4، 8 و 16 درصد، پس از 24 ساعت به ترتیب صفر، 44/3 و 76 درصد بود، در حالی که پس از 48 ساعت، این غلظت‌ها موجب مرگ 100 درصد لاروهای سن دوم نماتد شدند. در شرایط گلخانه‌ای تمام غلظت ها ی استفاده شده سبب کاهش معنی دار (p<0.05) تعداد گال، توده تخم، تخم نماتد روی ریشه، لارو سن دوم در خاک و ریشه و جمعیت نهایی نماتد شد. تیمار 4 درصد باعث کاهش معنی دار طول و وزن تر ساقه و ریشه گیاه گوجه فرنگی گردید. پایداری فرمولاسیون در شرایط آزمایشگاهی نشان داد که این فرمولاسیون دارای پایداری مناسب است. استفاده از آفت‌کش‌های طبیعی می‌تواند روشی مناسب برای کنترل طبیعی نماتدهای مولد گره ریشه، کاهش مصرف سموم شیمیایی و تولید محصول سالم باشد.

رفتار جلب جنسی در سرخرطومی جالیز Acythopeus curvirostris persicus

کاظم محمدپور؛ آرمان آوند فقیه؛ پرویز شیشه بر؛ محمد سعید مصدق

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100696

چکیده

سرخرطومی جالیز،Acythopeus curvirostris persicus ، یکی از آفات مهم محصولات جالیزی می باشد که در کشور های خاور میانه انتشار دارد. درک اکولوژی شیمیایی این گونه در شرایط مزرعه می تواند اطلاعات مورد نیاز برای کنترل آن با ... بیشتر سرخرطومی جالیز،Acythopeus curvirostris persicus ، یکی از آفات مهم محصولات جالیزی می باشد که در کشور های خاور میانه انتشار دارد. درک اکولوژی شیمیایی این گونه در شرایط مزرعه می تواند اطلاعات مورد نیاز برای کنترل آن با استفاده از پیام رسان های شیمیایی را فراهم کند. در این تحقیق ارتباطات شیمیایی سرخرطومی جالیز در شرایط مزرعه با استفاده از تله های سطلی (طعمه گذاری شده با حشرات کامل و طعمه گیاهی) در شهرستان بیرجند در سال های 90-1387 بررسی گردید. در آزمایش اول اثر شش حشره نر، شش حشره ماده، ترکیب دو جنس نر و ماده به علاوه یک خربزه و خربزه به تنهایی در جلب حشرات بررسی گردید. در آزمایش دوم اثر تعداد1، 5 و10 حشره نر به علاوه یک خربزه در جلب حشرات ارزیابی گردید. در آزمایش سوم اثر پنج سرخرطومی نر به تنهایی، پنج سرخرطومی نر و میوه هندوانه و میوه هندوانه به تنهایی در جلب حشرات بررسی شد. در آزمایش نهایی اثر پنج سرخرطومی نر و میوه های خیار، هندوانه، خربزه، هندوانه ابوجهل در جلب حشرات مقایسه شد. در آزمایش اول بیشترین تعداد سرخرطومی های شکار شده در تیمار شش سرخرطومی نر و یک میوه خربزه مشاهده شد، درآزمایش دوم افزایش تعداد حشرات نر در تله ها، اثر معنی داری بر میانگین حشرات شکار شده نداشت. در آزمایش سوم بیشترین تعداد در تیمار پنج سرخرطومی نر و یک میوه هندوانه شکار شد. در آزمون نهایی میوه هندوانه سبب جلب بیشترین تعداد سرخرطومی جالیز شده بود و بوی گیاه میزبان اثر افزایشی (Additive) روی فرومون داشت. نتایج این تحقیق می‌تواند مقدمات لازم برای شناسایی کایرومون گیاهان میزبان و فرومون تجمعی سرخرطومی جالیز را فراهم نماید.

اثرات زیر کشندگی اسانس‌های زیره سبز و میخک روی کنه تارتن دولکه‌ایTetranychus urticae

سیمین بینقی؛ کتایون خردمند؛ شهریار عسگری؛ عزیز شیخی گرجان

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 81-90

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100695

چکیده

کنه تارتن دولکه‌ای یکی از مهم‌ترین آفات محصولات کشاورزی به شمار می‌رود. با توجه به اثرات نامطلوب استفاده از ترکیبات شیمیایی، این تحقیق به منظور معرفی ترکیبات جایگزین و کم خطر انجام شد. در پژوهش حاضر، ... بیشتر

بررسی مشخصات بیوشیمیایی آلفا-آمیلاز و گلوکوزیدازهای گوارشی در سن قرمز پسته (Lygaeus pandurus (Hemiptera: Lygaeidae

محمدرضا حسنی؛ سیده مینو سجادیان؛ محمد وطن پرست؛ وحید حسینی نوه

دوره 82، شماره 1 ، شهریور 1393، ، صفحه 53-66

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100200

چکیده

سن قرمز پستهLygaeuspandurus یکی از سن‌های زیان‌آور پسته در استان کرمان است. به منظور شناخت بهتر فیزیولوژی این آفت، ضمن تشریح حشرات کامل در زیر استریومیکروسکوپ، روده میانی و غدد بزاقی آنها جدا و به عنوان ... بیشتر سن قرمز پستهLygaeuspandurus یکی از سن‌های زیان‌آور پسته در استان کرمان است. به منظور شناخت بهتر فیزیولوژی این آفت، ضمن تشریح حشرات کامل در زیر استریومیکروسکوپ، روده میانی و غدد بزاقی آنها جدا و به عنوان منبع آنزیمی استفاده شد. سپس، با استفاده از سوبستراهای اختصاصی، فعالیت و برخی از ویژگی‌های کربوهیدرازها تعیین گردید. اسیدیته بهینه برای فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز در روده‌ی میانی و غدد بزاقی این آفت به ترتیب، 5 و 6 بدست آمد. بیشینه فعالیت آنزیم‌های آلفا و بتا-گلوکوزیداز روده میانی در اسیدیته 5 و در غدد بزاقی به ترتیب در اسیدیته 5 و 6 مشاهده شد. دمای بهینه برای فعالیت آلفا-آمیلاز در روده میانی و غدد بزاقی به ترتیب 50 و 40 درجه سلسیوس، برای آنزیم‌های آلفا و بتا-گلوکوزیداز روده میانی در دمای 45 درجه سلسیوس و برای آلفا و بتا-گلوکوزیداز غدد بزاقی به ترتیب در دمای 30 و 35 درجه سلسیوس تعیین شد. بیشترین پایداری آنزیم‌های آلفا و بتا-گلوکوزیداز روده میانی در اسیدیته‌ 4 تا 6 مشاهده شد. فعالیت آلفا-آمیلاز روده میانی تحت تأثیر یون‌های کلسیم و منیزیم و نیز EDTA کاهش یافت. بیشترین افزایش فعالیت آلفا-گلوکوزیداز روده میانی مربوط به حضور یون کلسیم و بیشترین افزایش فعالیت بتا-گلوکوزیداز روده میانی مربوط به یون منیزیم بود. بررسی‌های زایموگرام، یک شکل آنزیمی از آلفا و بتا-گلوکوزیداز در روده میانی و غدد بزاقی این حشره را به اثبات رساند. هم‌چنین، زایموگرام‌ها وجود دو ایزوفرم آلفا-آمیلاز در غدد بزاقی و سه ایزوفرم این آنزیم را در روده میانی این حشره نشان دادند.

استفاده از مدل‌های غیرخطی در تعیین آستانه‌های دمایی مگس میوه زیتون Bacterocera oleae Rossi. (Dip:Tephritidae) در منطقه طارم سفلی

علی محمدی پور؛ غلامحسین قره‌خانی؛ حسین رنجبراقدم؛ علی اکبر کیهانیان

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 15 آذر 1401

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.358649.1435

چکیده

مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) (Dip: Tephritidae)، مهم‌ترین و اصلی‌ترین آفتی است که به درختان زیتون (Olea europaea، Oleaceae) حمله می‌کند.در این مطالعه تأثیر دما بر سرعت رشد مگس زیتون در7 دمای ثابت، 10، 15، 20، 24، 28، 32و 35 درجه ... بیشتر مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) (Dip: Tephritidae)، مهم‌ترین و اصلی‌ترین آفتی است که به درختان زیتون (Olea europaea، Oleaceae) حمله می‌کند.در این مطالعه تأثیر دما بر سرعت رشد مگس زیتون در7 دمای ثابت، 10، 15، 20، 24، 28، 32و 35 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 60 تا 70درصد، و دوره نوری(L:D) 8:16 ساعت بررسی شد. 26 مدل غیرخطی برای تعیین روند رشدونمو مگس میوه زیتون در دماهای مختلف بررسی و برای تخمین آستانه‌های دمایی رشدونمو مورد ارزیابی قرار گرفت. در بین مدل‌های غیرخطی ارزیابی‌شده، لاکتین-2 و بریر-2 برای تمام مراحل نابالغ با در نظر گرفتن معیارهای آماری و معنی‌داری زیستی، بهترین مدل برازش در مشاهدات بودند. بر این اساس مقادیر آستانه پایین دمای (T0) با استفاده از مدل بریر-2 برای دوره تخم، دوره تخم+ لارو،دوره شفیره و دوره کل مراحل نابالغ به ترتیب 5- 5.001، 5-9.16, 7، 7.19- 9.76، 7.69- 8.68 درجه سلسیوس، آستانه بالای دمای (TU) برای مراحل رشد ذکر شده به ترتیب 32- 43.42، 32.04- 36.23، 32.03- 36.42، 34.03- 34.4 درجه سلسیوس، مقادیر تخمین دمای بهینه (Topt) برای دوره تخم، دوره تخم +لارو ،دوره شفیره و دوره کل مراحل نابالغ به ترتیب 27.99- 30.09، 24.43- 28.04، 25.82- 30.32، 25.94- 26.86 درجه سلسیوس و در نهایت مقادیر آستانه دمای کشنده (Tl) برای مراحل رشدی ذکر شده با استفاده از مدل لاکتین- 2 به ترتیب 34.31- 43.8، 37.44- 39.53، 33.67- 45، 37.93- 40.13 درجه سلسیوس برآورد شد. یافته‌های بررسی حاضر برای پیش‌بینی پویایی جمعیت مگس میوه زیتون مفید بوده و می‌تواند در تکوین استراتژی‌های مدیریت بهینه B. oleae مؤثر باشد.

توصیف گونه‌ی جدیدی از جنس Ektaphelenchus Fuchs, 1937 (Nematoda: Ektaphelenchinae) جدا شده از چوب‌ مرده در شمال ایران

فریبا حیدری؛ محمدرضا عتیقی؛ مجید پدرام

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آذر 1401

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.359676.1452

چکیده

گونه‌ی جدید Ektaphelenchus golestanensis n. sp. بر اساس داده‌های ریخت‌شناسی و ریخت‌سنجی توصیف شده است. این گونه از نمونه چوب‌های در حال پوسیدن از جنگل‌های استان گلستان، شمال ایران، جداسازی شد. این گونه عمدتاً با ... بیشتر گونه‌ی جدید Ektaphelenchus golestanensis n. sp. بر اساس داده‌های ریخت‌شناسی و ریخت‌سنجی توصیف شده است. این گونه از نمونه چوب‌های در حال پوسیدن از جنگل‌های استان گلستان، شمال ایران، جداسازی شد. این گونه عمدتاً با داشتن ماده‌هایی به طول 347-378 میکرومتر (کوچکترین گونه توصیف شده جنس تا کنون)، سطوح جانبی دارای سه شیار طولی، ناحیه‌ی سر کمی متمایز از ابتدای بدن و در جلو صاف، استایلت رشد یافته با مجرای مشخص به طول 1/15-6/16 میکرومتر و فاقد گره یا تورم‌های انتهایی، منفذ دفعی در فاصله کمی بیش از طول حباب میانی عقب‌تر از آن، مخرج و راست روده نامشخص، انتهای بدن مخروطی کشیده که به انتها باریک‌تر می‌شود، نر‌ها دارای پاپیل منفرد (P1)، جفت سوم (P3) و چهارم (P4)، آلت نرینه خمیده و جدا از هم ‏به طول 7 تا 10 میکرومتر با کوندیلوس رشد یافته و دم با یک زایده کوتاه در انتها مشخص می‌شود. گونه جدید از نظر ریخت‌شناسی با گونه‌های مشابه با اندازه‌ی کوچک از جنس Ektaphelenchus دارای سه شیار طولی، انتهای بدنه مخروطی و استایلت فاقد گره به نام‌های E. apophysatus، E. joyceae و E. taiwanensis مقایسه شد. علاوه بر آن، با گونه‌های E. goffarti و E. olitorius که دارای شکل انتهایی بدن ماده مشابه و تعداد شیارهای طولی نامشخص بودند و هم‏چنین دو گونه Seinura informis و S. paratenuicaudata به دلیل نداشتن مخرج مقایسه شد.

بررسی کارایی روش‌های فیزیکی کم‌هزینه بر کاهش خسارت پرندگان به کلزا در استان‌های گلستان و خراسان شمالی

ابوالقاسم خالقی زاده؛ محبوبه شریفی؛ جلیل علوی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 17 دی 1401

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.357168.1430

چکیده

با توجه به اهمیت خسارت پرندگان به مزارع کلزا و نیاز کشاورزان، روش‌های فیزیکی موثر و ارزان‌قیمت برای کاهش خسارت پرندگان در استان‌های خراسان شمالی و گلستان بررسی شد. سطح قطعه‌های آزمایشی 20×20 متر (400 ... بیشتر با توجه به اهمیت خسارت پرندگان به مزارع کلزا و نیاز کشاورزان، روش‌های فیزیکی موثر و ارزان‌قیمت برای کاهش خسارت پرندگان در استان‌های خراسان شمالی و گلستان بررسی شد. سطح قطعه‌های آزمایشی 20×20 متر (400 مترمربع) و تیمارها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار بودند. شش تیمار شامل: 1- نوار دورکنندۀ اسپانیایی (EcoBirdNex)، 2- کیسه‌های پلاستیکی دسته‌دار بزرگ و سفید، 3- نوار نایلونی سفیدرنگ، 4- نخ‌های سفید با مهره‌های یونولیتی، 5- لوله پلاستیکی و 6- شاهد (بدون تیمار) مورد آزمایش قرار گرفتند. در پاییز سال‌های 1398 و 1399، نمونه‌برداری‌ها با 10 کادر یک مترمربعی، 1، 2، 3 و 4 هفته پس از نصب تیمارها انجام شد. نتایج داده‌ها میان قطعه‌های تیمار و شاهد و نیز میان هفته‌ها، با استفاده از آزمون یک‌طرفه (ANOVA) در نرم‌افزار SPSS نسخه 26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. اثر جداگانه تیمارها در خراسان شمالی در سال 1398 و در گلستان در سال 1399 معنی‌دار بود (P<0.05). اثر جداگانه هفته در گلستان در هر دو سال و در خراسان شمالی در سال 1398 معنی‌دار بود (P<0.05). در یک نتیجه‌گیری، تیمارها با شاهد اختلاف معنی‌داری داشتند و می‌توان از دیدگاه آماده‌سازی و هزینه اقتصادی، دو تیمار پلاستیک دسته‌دار و نوار دورکننده اسپانیایی را دو روش کاربردی و موثر با دو کارکرد هم‌زمان ایجاد مانع دیداری و شنیداری برای کاهش خسارت پرندگان ذکر کرد. بنابراین، این دو تیمار را می‌توان به عنوان دو روش کاربردی و موثر، کم‌هزینه و بدون آثار زیستمحیطی برای کاهش خسارت پرندگان برگزید.

شناسایی عوامل باکتریایی دخیل در ایجاد گال روی درختان آلو، گیلاس و سیب

کیوان فرّی؛ مریم خضری؛ مسعود ابرین بنا؛ مینا راستگو

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 01 بهمن 1401

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.359240.1446

چکیده

در طی سال‌های 98-1397، با هدف ردیابی بیماری باکتریایی گال طوقه در استان آذربایجان غربی، از باغات آلو، گیلاس و سیب در شهرستان‌های ارومیه، خوی، سلماس و نقده بازدید به‌عمل آمد. در مجموع 32 جدایه ایجادکننده ... بیشتر

مدل نمونه برداری دنباله ای با دقت ثابت شته گندم-یولاف، Sitobion avenae (Hemiptera: Aphididae) در مزارع گندم منطقه ماهیدشت کرمانشاه

شهلا باقری متین؛ حسنعلی واحدی؛ شهرام شاهرخی خانقاه؛ ناصر معینی نقده؛ فرزاد جلیلیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 بهمن 1401

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.359362.1449

چکیده

در این تحقیق، نوسانات جمعیت و پراکنش پهنه‌ای شته گندم- یولاف، Sitobion avenae (F.) به عنوان فراوان‌ترین گونه شته‌های مزارع گندم منطقه ماهیدشت کرمانشاه بررسی شد و مدل-های نمونه‌برداری دنباله‌ای با دقت ثابت ... بیشتر در این تحقیق، نوسانات جمعیت و پراکنش پهنه‌ای شته گندم- یولاف، Sitobion avenae (F.) به عنوان فراوان‌ترین گونه شته‌های مزارع گندم منطقه ماهیدشت کرمانشاه بررسی شد و مدل-های نمونه‌برداری دنباله‌ای با دقت ثابت برای پایش آن تهیه شد. نمونه‌برداری طی سال‌های 1396، 1397، 1398، 1399 و 1400 انجام شد. در هر تاریخ نمونه‌برداری 100 ساقه بصورت تصادفی بازدید شد. دامنه میانگین تراکم جمعیت مشاهده شده در مزرعه گندم 01/34- 39/0 عدد شته در هر ساقه بود. فعالیت شته از اوایل فروردین شروع و تا اواسط اردیبهشت ماه به اوج رسید و پس از آن با گرم شدن هوا روند کاهشی جمعیت آغاز شد. پراسنجه‌های قانون نمایی تیلور برای تعیین نوع و تهیه مدل‌های نمونه برداری دنباله‌ای به روشGreen (1970) استفاده شدند. پراکنش پهنه‌ای شته از نوع تجمعی تعیین شد. در مدل‌های نمونه‌برداری تهیه شده، اندازه نمونه با افزایش میانگین تراکم جمعیت شته کاهش یافت. در مدل با سطح دقت تحقیقاتی (1/)0 اندازه نمونه لازم برای پایش جمعیت شته گندم- یولاف در بیشترین میانگین تراکم جمعیت مشاهده شده در مزرعه (01/34 عدد در هر ساقه) 136 عدد بود که در مدل با سطح دقت مدیریت تلفیقی آفات (25/0) به 22 عدد ساقه کاهش یافت. با توجه به بزرگ بودن اندازه نمونه در سطح دقت 1/0، مدل با سطح دقت مدیریت تلفیقی آفات برای پایش شته گندم - یولاف در منطقه ماهیدشت کرمانشاه توصیه می‌شود که اندازه نمونه را نسبت به مدل نمونه برداری دنباله ای در سطح دقت 1/0، بسته به تراکم جمعیت شته بیش از شش برابر کاهش داد.

تعداد دوره‌ها	90
تعداد شماره‌ها	35
تعداد مقالات	450
تعداد نویسندگان	1,001
تعداد مشاهده مقاله	319,723
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	191,660
نسبت مشاهده بر مقاله	710.5
نسبت دریافت فایل بر مقاله	425.91
تعداد مقالات ارسال شده	474
تعداد مقالات رد شده	177
تعداد مقالات پذیرفته شده	178

متوسط زمان تا اولین اقدام	1-2 روز
حدود زمان تا اولین ارسال برای داوری	1-7 روز
حدود زمان داوری	15-30 روز
حدود زمان پذیرش	150-180 روز
حدود زمان انتشار (بعد از پذیرش)	60-90 روز

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

بانک ها و نمایه نامه ها

ابر واژگان