نوع مقاله : جانور شناسی کشاورزی

نویسندگان

• سیمین بینقی ¹
• کتایون خردمند ¹
• شهریار عسگری ²
• عزیز شیخی گرجان ³

¹ گروه حشره شناسی و بیماری‌های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت

² مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، ورامین

³ موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران

چکیده

کنه تارتن دولکه‌ای یکی از مهم‌ترین آفات محصولات کشاورزی به شمار می‌رود. با توجه به اثرات نامطلوب استفاده از ترکیبات شیمیایی، این تحقیق به منظور معرفی ترکیبات جایگزین و کم خطر انجام شد. در پژوهش حاضر، اثرات کشندگی و زیرکشندگی اسانس‌های گیاهی زیره سبز (Cuminum cyminum) و میخک (Eugenia caryophyllata) بر پارامترهای زیستی کنه تارتن دولکه‌ای در شرایط آزمایشگاهی، در دمای 1 ±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ±65% و دوره نوری 8:16 (روشنایی: تاریکی) ساعت مورد بررسی قرار گرفت. سمیت تنفسی اسانس زیره سبز ( 3.74ppm=LC₅₀) بیشتر از اسانس میخک ( 6.13ppm =LC₅₀) برآورد شد. طول دوره نابالغ در تیمار با اسانس میخک به طور معنی‌داری کوتاه‌تر از شاهد بود. متوسط باروری کل (تخم به ازاء هر ماده) از 31/08 در تیمار با اسانس میخک تا 64/44 در شاهد بود. نرخ خالص تولیدمثل (R₀) برابر 12/99 و 11/54 به ترتیب در تیمار با اسانس زیره سبز و میخک بود، که بطور معنی‌داری کمتر از شاهد بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت در شاهد و تیمار زیره سبز و میخک به ترتیب معادل 0/21 و 0/15 (نتاج به ازای هر ماده در روز) بود. نتایج نشان داد که اسانس‌های گیاهی مذکور ممکن است بتواند به عنوان جایگزین آفت کش‌های شیمیایی برای کنترل این آفت بکار روند.

کلیدواژه‌ها

• کنه تارتن دولکه‌ای
• اسانس گیاهی
• سمیت
• اثر زیرکشندگی

عنوان مقاله [English]

Sublethal Effects of Cuminum cyminum and Eugenia caryophyllata essential oils on two–spotted spider mite, Tetranychus urticae

نویسندگان [English]

• S. BEYNAGHI ¹
• K. KHERADMAND ¹
• S. ASGARI ²
• A. SHEIKHI GARJAN ³

چکیده [English]

Two-spotted spider mite Tetranychus urticae Koch is one of the most serious pests of crops in the world. Due to undesirable effects of synthetic pesticides, this research was conducted to achieve alternative safe compounds. In this research, lethal and sublethal effects of Cuminum cyminum and Eugenia caryophyllata essential oils on Tetranychus urticae were studied under laboratory conditions at 25± 1 °C, 65± 5 RH and a photoperiod of 16:8 (L:D) h. Fumigant toxicity at cumin (LC₅₀= 3.74 ppm) was more than clove (LC₅₀= 6.13 ppm) oil. Total pre-adult developmental time was significantly shorter when treated with Eugenia caryophyllata oil compared with control. Mean total fecundity (eggs/female) was ranged from 31.08 at treated with clove oil compare with 64.44 at control. The calculated net reproductive rate (R₀) was 12.99 and 11.54 at treatment with cumin and clove oils respectively which were significantly shorter than control. The intrinsic rate of increase was 0.21 and 0.15 (offsprings/female/day) for control and treated populations with both essential oils, respectively. This study revealed that these essential oils may be suitable sources as alternatives for chemical pesticides.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tetranychus urticae
• essential oil
• Toxicity
• Sublethal effect