نوع مقاله : مدیریت آفات و بیماری‌های گیاهی

نویسندگان

• عباس صلاحی اردکانی ¹
• بابک حیدری علیزاده ²

¹ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد

² موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران

چکیده

بذر گیاه زیتون تلخ (Melia azedarach) از استان مازندران جمع‌آوری، در دمای اطاق و سایه خشک و از آن پودر تهیه شد. عصاره‌گیری با حلال متانل در دستگاه سوکسوله انجام و سپس با حلال‌های دی‌کلرومتان-آب (70:30)، ترکیبات آلی از ترکیبات آبی جدا گردید. مواد همراه و امولسیفایر (Tween 85) به عصاره حاصله اضافه و فرمولاسیون 11 درصد تهیه شد. تأثیر غلظت‌های مختلف (0/125، 0/25، 0/5، 1، 2، 4، 8 و 16 درصد) فرمولاسیون، در شرایط آزمایشگاهی و در دو دوره‌ی زمانی (پس از 24 و 48 ساعت) روی لارو سن دوم نماتد مولد گره ریشه، Meloidogyne incognita  و غلظت‌های (0/125، 0/25 ، 0/5، 1، 2 و4، درصد) در شرایط گلخانه‌ای (به مدت 60 روز) روی این نماتد و صفات رویشی گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum L.) بررسی شد. غلظت‌های 0/125 و 0/25 در هر دو دوره‌ی زمانی تاثیری در غیر فعال سازی و مرگ و میر لارو سن دوم نماتد نداشت. میزان مرگ و میر نماتد در غلظت‌های 4، 8 و 16 درصد، پس از 24 ساعت به ترتیب صفر، 44/3 و 76 درصد بود، در حالی که پس از 48 ساعت، این غلظت‌ها موجب مرگ 100 درصد لاروهای سن دوم نماتد شدند. در شرایط گلخانه‌ای تمام غلظت ها ی استفاده شده سبب کاهش معنی دار (p<0.05) تعداد گال، توده تخم، تخم نماتد روی ریشه، لارو سن دوم در خاک و ریشه و جمعیت نهایی نماتد شد. تیمار 4 درصد باعث کاهش معنی دار طول و وزن تر ساقه و ریشه گیاه گوجه فرنگی گردید. پایداری فرمولاسیون در شرایط آزمایشگاهی نشان داد که این فرمولاسیون دارای پایداری مناسب است. استفاده از آفت‌کش‌های طبیعی می‌تواند روشی مناسب برای کنترل طبیعی نماتدهای مولد گره ریشه، کاهش مصرف سموم شیمیایی و تولید محصول سالم باشد.

کلیدواژه‌ها

• بذر زیتون تلخ
• نماتد گره ریشه
• فرمولاسیون
• کنترل غیر‌شیمیایی
• گوجه فرنگی

عنوان مقاله [English]

Preparation of a nematicidal formulation from Melia azedarach seed extract for controlling root knot nematodes (Meloidogyne incognita)

نویسندگان [English]

• A. SALAHI ARDAKANI ¹
• B. HEYDARI ALIZADEH ²

چکیده [English]

Mature seeds of Melia azedarach were harvested from north of Iran, Mazandaran province. The seeds were dried in the shade at room temperature (about 25ºC), powdered by blender. Extraction from the seeds powder was done in the Soxhlet extractor. Water soluble and Non-water-soluble components of the seed powder extract were separated by dichloromethane/water. In addition, Tween 85 was added to the extract and an 11% formulation was made from the seed extract in the laboratory. The toxicity of formulation to the root-knot nematode, Meloidogyne incognita, was studied in laboratory and pot experiments. Application rates of formulation were 0.125, 0.25, 0.5, 1, 2, 4, 8 and 16 percent for the laboratory experiment in order to determine their effects on motility and mortality of second-stage juveniles (J2) after two different exposure times (24 and 48 h). In pot experiment, 0.125, 0.25, 0.5, 1, 2 and 4 percent of the formulation were applied on nematode activity and plant growth components of tomato (Solanum lycopersicum). Neither J2 immobility nor mortality was observed in treatments with 0.125 and 0.25% doses. Exposure time was significantly (p<5%) affected J2 mortality. After 24 h, J2 mortality was 0.0, 44.30 and 76 % following treatment with 4, 8 and 16% formulation, respectively, while 100% J2 mortality was recorded for the same concentrations, after 48 h of exposure. In the pot experiment, all of the concentrations significantly reduced the numbers of galls, egg masses and eggs in tomato roots, J2s in soil and tomato roots and overall nematode population. Treatment of 4% of formulation was toxic to tomato plants and significantly reduced tomato root and stem length and fresh weights in comparison to control. Results of the laboratory experiments show good stability of the formulation. In general, 1 and 2% concentrations of the formulation controlled root knot nematode and improved tomato growth parameters under the laboratory conditions as compared with the control. Use of the recommended concentrations of this new formulation, could be a natural and eco friendly way to control root knot nematode and to reduce hazardous effects of chemical pesticides.

کلیدواژه‌ها [English]

• Formulation
• Non chemical control
• Persian lilac powder
• Plant-parasitic nematode
• Solanum lycopersicum