نوع مقاله : مدیریت آفات و بیماری‌های گیاهی

نویسندگان

• آرش فاضلی ¹
• نادعی بابائیان جلودار ²
• محمدرضا نقوی ³
• حمید رضا نیک‌ خواه ⁴

¹ دانشجوی دکتری اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، عضو هیئت علمی‌دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایران

² استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات مجتمع آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشگاه مازندران، ایران

³ استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی کرج، دانشگاه تهران، ایران

⁴ عضو هیئت علمی ‌مرکز تحقیقات غلات، واحد به‌نژادی جو، کرج، ایران

چکیده

به منظور بررسی اثر ژن، تعداد ژن و وراثت پذیری مقاومت به سفیدک پودری در جو، دو رقم مقاوم با یک رقم حساس به سفیدک پودری با هم تلاقی داده شدند. والدین (P₁, P₂) و نسل‌‌های F₁، F₂ و F₃ حاصل از هر دو تلاقی Hebe × Arigashar و Igri × Arigashar در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کاشته شدند که در شش تاریخ متفاوت شدت آلودگی گیاهان به سفیدک به فواصل سه روز یک بار ثبت گردید. قبل از مرحله تورم سنبله سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری محاسبه گردید و سپس با استفاده از تجزیه وزنی میانگین نسل‌ها، دو تلاقی برای صفت پیشرفت بیماری مورد بررسی ژنتیکی قرار گرفتند. مقاومت به سفیدک پودری غالب بود. آزمون مقیاس وزنی نشان داد که مقاومت به سفیدک پودری به وسیله اجزای افزایشی، غالبیت و اپیستازی، خصوصاً افزایشی × افزایشی کنترل می‌گردد. متوسط وراثت پذیری عمومی ‌برای صفت پیشرفت آلودگی در دو تلاقی Hebe × Arigashar و Igri × Arigashar به ترتیب 74% و 88% برآورد گردید و تعداد تقریبی ژن کنترل کننده مقاومت در دو تلاقی به ترتیب 13-11 و یک ژن تخمین زده شد.

کلیدواژه‌ها

• اثر ژن
• تجزیه میانگین نسل‌ها
• سفیدک پودری جو
• سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری

عنوان مقاله [English]

Genetic evaluation of powdery mildew progress in two different barley crosses

نویسندگان [English]

• A. FAZELI ¹
• N. A. BABAEIAN JOLODAR ²
• M. R. NAGHAVI ³
• H. R. NIKKHAH ⁴

چکیده [English]

In order to evaluate gene effect, gene number and heritability for resistance to powdery mildew in barley, two cultivars were crossed with susceptible one. P₁, P₂, F₁, F₂ and F₃ generation Hebe × Arigashar and Igri × Arigashar were planted in a randomized complete block design with three replications. At six different dates, disease severity was recorded for individual plant at three days intervals, starting before boot swollen. The area under the disease progress curve (AUDPC) was calculated and weighted analysis was used for the generation mean analysis. Resistance in the two adualt resistant genotype was dominant. The join scaling test indicated that the inheritance of powdery mildew was described by the additive-dominance components and epistasis, mainly additive×additive. Estimates of heritability for two cross was 74% and 84% and number of gene governing resistance ranged from 11-13 to 1 for two crossed mentioned above.

کلیدواژه‌ها [English]

• gene effect
• mean generation analysis
• Powdery mildew
• Barley
• AUDPC
• heritability