با همکاری انجمن‏‌ بیماری شناسی گیاهی ایران

نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری

2 دانش آموخته دکتری، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.

چکیده

شب پره بزرگ خرما Aphomia sabella Hampson (Lep. : Pyralidae) یکـی از آفـات نخل خرما در مناطق خرماخیز کشـور می­باشد. در سال­های اخیر مشاهدات صحرایی و گزارش نخل‌داران نشان می­دهد خسارت کرم گرده خوار در استان خوزستان بسیار افزایش یافته و سالانه خسارت اقتصادی به نخل خرما در ابتدای فصل رشد وارد می­نماید. طی نمونه­برداری در آذر و دی ماه سال 1399روی پاجوش­های جوان رقم برخی در آبادان، تغذیه و فعالیت لاروهای آفت بررسی گردید. با بررسی دقیق تعداد زیادی از پاجوش­­ها و نیز کالبدشکافی محل خسارت، دالان‌های لاروی همراه با فضولات و تارهای لاروی دربافت سفت و چوبی کرب­های داخلی پاجوش مشاهده گردید. خروج شیره گیاهی از محل تغذیه، حضور تار و فضولات لاروی سبب آلودگی و در جمعیت زیاد به دلیل فعالیت دو تا سه لارو روی یک کرب، سبب ضعف و ازبین رفتن کرب‌های پاجوش شد. این اولین گزارش از فعالیت چوب‌خواری لاروهای کرم گرده خوار خرما و خسارت آن­ها روی کرب پاجوش خرما در ایران است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

First report of wood-boring damage by Aphomia sabella Hampson (Lep.: Pyralidae) in date palm groves of Khuzestan Province (Short article)

نویسندگان [English]

  • Sara Zarghami 1
  • Tahereh Karami Jomur 2

1 Assistant Prof. date palm and tropical fruits research center

2 Former Ph. D. Student, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran

چکیده [English]

The greater date moth ArenipsessabellaHamps (Pyralidae: Lepidoptera) is considered one of the pests of the date palm in
The greater date moth Arenipses sabella Hamps (Pyralidae: Lepidoptera) is considered one of the pests of the date palm in date groving areas of Iran.Recently, the field observations and farmers' complaints indicated that this pest become a major pest in Khuzestan provice, attacking the date trees and causes yield losses in the early stages of date growth. In this study, the feeding activity of overwintering larvae of A. sabella on wooden texture of young offshoots, varieties Barhi, during winter in December and January 2021, is reported. Due to the feeding activities of larvae under the bark, burrowing into the base of fronds in the lower section of offshoots, the exit of plant sap from the feeding place, presence of larval webs and excrement cause pollution. In the offshoot and samples with a large populations, the activity of two or three simultaneously on crabs, causes weakness and destruction of crabs. In this study, the feeding activity of A. sabella larvae on fresh wounds of the offshoot and their presence in winter in this section of date palm are reported for the first time in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The greater date moth
  • wood-boaring
  • new report
  • date palms
  • Khuzestan province
ABDEL-RAHMAN, G. A., R., M. A. FOUDA, H. I. MAHMOUD, E. A. EL-AGAMY, A.I., IMAM, andA. N. MANSOUR. 2007. Observations on the greater date moth (Arenipsess abella) in Baharia Oasis–Egypt. Egyptian Journal of Agricultural Research, 85: 73-83.
AHMADIZADEH, Z. and H.DEHDAR, 2015. Study on new biological aspects of the key pest, greater date moth, Arenipses sabella (Lep.: Pyralidae) in date palms in Bushehr Province, Iran. Journal of entomological research, 7(3): 199-207. (In Persian with English abstract)
AHMADIZADEH, Z., M. T. FASIHI, F. SOLEIMANI, and H. DEHDAR. 2022. First record of the leaf cutting damage by the great date math, Arenipses sabella (Lep.: Pyralidae) in date palms of Bushehr Province.Proceedings of24th Iranian Plant Protection Congress. 3-6 September, Tehran, Iran. pp. 235-236.
BITAW, A. A. and A. A.BEN SAAD. 1990. Survey of date palm trees insect pests in Libya. Arab Journal of Plant Protection, 8:76-72.
EL-SHARIF, S. I., E. A. ELVAN and M. I. E., ABD-EL-RAZIK. 1996. Insect pest of date palm trees in northern Sinai Egypt. Date palm Journal, 255-262.
EL-SHAFIE, H. A. F.,B. M. A., ABDEL-BNAT, and M. R. AL-HAJHOG. 2017. Arthropod pests of date palm and their management. CAB Reviews, 12(049):1-18. DOI: https://doi.org/10.1079/PAVSNNR201712049
CARPENTER, J. B., and H. S. ELMER. 1978. Pests and diseases of the date palm. USDA. Agriculture Handbook No. 527.
GHARIB, A. 1969.Greater date moth. Applied Entomology and Phytopathology, 28: 45-51.
HAMMAD, S.M. and A.A. KADOUS. 1989. Studies on the biology and ecologyof date palm pests in the eastern province. Research Grants Program,Technical Report No. 25. KACST, Riyadh, Saudi Arabia, 142 pp.
HUSSAIN, A.A. 1963. Notes on borers of date palms in Iraq. Bulletin ofEntomological Research.54:345-348.
KEHAT, M., E., SWIRSKIS, D. BLUMBERGand S. GREENBERG.1974. Integrated control of date palm pests in Israel. Phytoparasitica,2(2): 141-9.
KEHAT, M. and S. GREENBERG. 1969. The biology and phenology of ArenipsessabellaHmps. and Cadra figulilella (Gregson) (Lepidoptera, Pyralidae) on dates in Israel. Bulletin of Entomological Research, 58: 411-419.
MANSOUR, A. N., A. G. ABDEL-RAHMAN, A. A. KOBISI and A.  I. IMAN. 2019. Distribution of the greater date moth, Arenipses sabella Hmps. (Lepidoptera: Pyralidae) in the Egyptian Western Desert oases.Egyptian Journal of Desert Research, 69 (3), 1-14. DOI: 10.21608/ejdr.2019.17422.1054
SUDHERSAN, C., and Y. AL-SHAYJI. 2007. A study on physiological disorders of tissue cultured date palms in Kuwait. Technical Report, KISR No. 8800, KISR, Kuwait. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 7: 32-36.
TALHOUK, A. S. 1991. On the management of the date palm and its arthropodenemies in the Arabian Peninsula. Journal of Applied Entomology, 111: 514–520.