نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسندگان

• ندا فلاح نژاد مجرد ¹
• یعقوب فتحی پور ²
• کریم کمالی ²
• امین صدارتیان ³

¹ گروه حشره‌شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

² گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

³ گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

تأثیر رژیم‌های غذایی مصنوعی حاوی بذر لوبیا چشم بلبلی (رقم مشهد) و 4 رقم نخود (آرمان، آزاد، بینیویچ و هاشم) روی پارامترهای زیستی و جدول زندگی شب پره Helicoverpa armigara (Hübner) در دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مطالعه شد. طول دوره لاروی از 05/0±26/13 تا 04/0±45/21 روز به ترتیب روی ارقام بنیویچ و مشهد در نوسان بود. طولانی‌ترین و کوتاه‌ترین دوره نمو قبل از بلوغ H. armigera به ترتیب روی ارقام هاشم (56/1±62/38 روز) و آزاد (09/0 ±81/33 روز) تعیین شد. بالاترین میزان باروری (کل تخم‌های گذاشته شده توسط حشره ماده در طول عمر) روی رقم مشهد (27/10±23/1227 تخم) و کمترین میزان نیز روی رقم آرمان (29/1±00/351 تخم) به دست آمد. بیشترین نرخ خالص تولیدمثل (R₀) روی رقم مشهد ( 25/0±60/250 نتاج ماده) و کمترین مقدار این پارامتر روی رقم آرمان (49/0±49/59 نتاج ماده) تعیین شد. بالاترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r_m) روی رقم آزاد (001/0±205/0 بر روز) و کمترین آن روی رقم آرمان (006/0±140/0 بر روز) به دست آمد. متوسط زمان یک نسل (T) از 25/0±11/24 تا 30/1±41/30 روز و مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (DT) از 5/0±22/3 تا 25/0±88/4 روز در نوسان بود. نتایج نشان داد که رقم آزاد و آرمان به ترتیب مناسب‌ترین و نامناسب‌ترین ارقام در قالب غذای مصنوعی برای رشد جمعیت H. armigera می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

• Helicoverpa armigera
• کرم غوزه پنبه
• جدول زندگی
• پارامترهای رشد جمعیت
• لوبیا چشم بلبلی
• نخود

عنوان مقاله [English]

Life table parameters of Helicoverpa armigera (Lep.: Nocutuidae) on cowpea and different chickpea cultivars incorporated into artificial diets

نویسندگان [English]

• Neda Fallah Nejad Mojarrad ¹
• Yaghoub Fathipour ²
• Karim Kamali ²
• Amin Sedaratian ³

چکیده [English]

The effect of different artificial diets based on the seeds of one cowpea cultivar (Mashhad) and four chickpea cultivars (Arman, Azad, Binivich and Hashem) on biological and life table parameters of Helicoverpa armigera (Hübner) was studied at 25±1ºC, 65±5% RH and a photoperiod of 16:8 (L:D) hours. The larval period ranged from 13.26 to 21.54 days on Binivich and Mashhad, respectively. The longest and shortest development time of H. armigera was on Hashem (38.62±1.56 days) and Azad (33.81±0.09 days), respectively. The highest fecundity (total number of eggs laid per female) was obtained on Mashhad (1227.23±10.27 eggs) and lowest value of this parameter was on Arman (351.00±1.29 eggs). The highest net reproductive rate (R₀) was on Mashhad (250.60 ±0.25 female offspring) and lowest value of this parameter was on Arman (59.49±0.49 female offspring). The intrinsic rate of increase (r_m) was the highest on Azad (0.205±0.001 day^-1) and lowest on Arman (0.140±0.006 day^-1). In different host plants examined, the value of mean generation time (T) ranged from 24.11±0.25 to 30.41±1.30 days and doubling time (DT) ranged from 3.22±0.5 to 4.88±0.25 days. The results indicated that Azad and Arman were the most suitable and unsuitable cultivars incorporated into artificial diet for population growth of H. armigera, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

• Helicoverpa armigera
• cotton bollworm
• life table
• population growth
• cowpea
• Chickpea