نوع مقاله : جانور شناسی کشاورزی

نویسندگان

• نازنین مهرزاد ¹
• مرضیه مثنوی‌پور ¹
• شهروز کاظمی ²
• ملیحه لطیفی ¹
• مهدی ضیاء‌الدینی ¹

¹ گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‌عصر(عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران

² گروه تنوع زیستی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته؛ کرمان، ایران

چکیده

کنه­های خانواده­ی Parasitidae با بیش از 400 گونه­ی شناخته شده، دارای پراکنش جهانی بوده و شکارگران آزادزی هستند که از تخم و مراحل نابالغ بندپایان خاک­زی و نماتدها تغذیه می­کنند (1). این خانواده شامل دو زیر­خانواده­ی Pergamasinae و Parasitinae است که اعضای زیر­خانواده­ی Pergamasinae اغلب به زیستگاه­های نسبتاً پایدار مانند لاش­برگ کف جنگل­ها و چمن­زارها، خزه­ها و علف­های دریایی پوسیده تمایل دارند و روابط هم­سفری در بین اعضای این زیر­خانواده تا کنون مشاهده نشده است. اعضای زیر­خانواده­ی Parasitinae در زیستگاه­های ناپایا مانند کود، کمپوست، آشیانه­ی پستانداران و حشرات کوچک و دئوتونمف آن­ها نیز اغلب به صورت هم­سفر یا فورتیک (Phoretic) روی حشرات یافت می­شوند (4). جنسSaprogamasus Willmann, 1949 با معرفی گونه­ی S. ambulacralis Willmann, 1949 با دارا بودن صفحات پیش­سینه­ای کوچک و اسکلروتینی، صفحه­ی سینه­ای با حاشیه­ی عقبی مستقیم، صفحات پس­سینه­ای مجزا و بدن کم­اسکلروتینی از جنس Trachygamasus Berlese, 1905 جدا معرفی ­شد که این طبقه­بندی توسط عده­ای از متخصصان پذیرفته شد، اما اغلب متخصصان معتقد به مترادف بودن این دو جنس هستند که ما نیز از طبقه­بندی اخیر پیروی می­کنیم (1). از میان گونه­های گزارش شده از ایران که متعلق به 11 جنس هستند تنها یک گونه از کنه­های این جنس با نام T. gracilis Karg, 1971 از روی لاشه موش از ایران گزارش شده است (2, 3).
در بررسی­های انجام شده روی کنه­های میان­استیگمای خاک­زی در شمال­غرب استان کرمان و نیز میان­استیگمایان مرتبط با سخت­بالپوشان در منطقه­ی بم، کنه­ی  T. ambulacralis از خاک و لاش­برگ در منطقه­ی مانی (17/1/1391) و همچنین مرتبط با سوسک Oryctes elegans Prell در منطقه­ی سه کهور (7/2/1391) جمع­آوری و شناسایی شد که گونه­ای نزدیک به T. gracilis و گزارشی جدید برای فون کنه­های ایران است. این گونه با داشتن بدن بزرگ­تر (900-700 میکرومتر)، وجود 18-15 جفت موی اُپیستونوتال، شش جفت موی پیش­مخرجی روی صفحه­ی شکمی و صفحات پیش­سینه­ای کوچک و ذوزنقه­ای شکل از گونه­ی نزدیک (T. gracilis) که دارای بدن کوچک­تر (475-400 میکرومتر)، 15-14 جفت موی اُپیستونوتال، هفت جفت موی پیش­مخرجی روی صفحه­ی شکمی و صفحات پیش­سینه­ای بزرگ­تر و تقریباً دایره­ای شکل می­باشد قابل شناسایی است. گونه­ی T. ambulacralis جمع­آوری شده از ایران با دارا بودن ویژگی­های فوق و طول ایدیوزوما 713-688 میکرومتر از گونه­ی T. gracilis تفکیک می­شود.

کلیدواژه‌ها

• Parasitidae

عنوان مقاله [English]

A new record of the family Parasitidae (Acari: Mesostigmata) from Iran (short report)

نویسندگان [English]

• N. Mehrzad ¹
• M. Masnavipour ¹
• Sh. Kazemi ²
• M. Latifi ¹
• M. Ziaaddini ¹

چکیده [English]

The cosmopolitan mites of the family Parasitidae, including more than 400 identified species, are free-living predators that feed on eggs and immature stages of the other soil inhabiting microarthropodes and nematodes (1). The family includes two subfamilies: Pergamasinae and Parasitinae; Pergamasinae often prefers stable habitats such as forests and grasslands litter, moss and rotting seaweed and so far no phoretic association has been reported between them. Members of the subfamily Parasitinae live in temporal habitats such as dung, compost and nests of small mammals and insects which often disperse during deutonymphal stage usually associated with insects (4). The genus Saprogamasus Willmann, 1949 was established by description of S. ambulacralis Willmann, 1949 as its type species and separated from the genus Trachygamasus Berlese, 1905by presence of two small, sclerotized jugular platelets, sternal shield with posterior transverse margin, distinct metasternal shields and the fairly sclerotized body and this was followed by few authors, but the former genus has been considered as junior synonym of the latter by most authors and we follow it (1). Among species of 11 genera of the family Parasitidae reported from Iran, only one species of the genus Trachygamasus as T. gracilis Karg, 1971 has been recorded from rat carcass (2, 3).
During a survey on edaphic Mesostigmata in North Western Kerman Province and also mesostigmatic mites associated with Coleoptera in Bam region, T. ambulacralis was collected and identified in soil and litter in Mani region (5 May 2012) and associated with Oryctes elegans Prell in Sekahour region (26 May 2012).
This species is similar to T. gracilis and can be distinguished from it by larger body size (700-900 µm), bearing 15-18 pairs of opisthonotal setae, six pairs of pre-anal setae on ventral shield and jugular platelets small and trapezoidal while T. gracilis has smaller body size (400-475 µm), 14-15 pairs of opisthonotal setae, seven pairs of pre-anal setae present on ventral shield and jugular platelets bigger and semicircular.
Iranian specimens of T. ambulacralis differ from T. gracilis by presence of two small and trapezoidal jugular platelets, 18 pairs of opisthonotal satae, six pairs of pre-anal setae and the idiosomal length 688-713 µm.

کلیدواژه‌ها [English]

• Parasitidae