نوع مقاله : بیماری‌شناسی گیاهی

نویسندگان

• صفرعلی صفوی ¹
• فرزاد افشاری ²

¹ بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

² بخش تحقیقات غلات، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

چکیده

ظهور و گسترش نژادهای زنگ ساقه با قدرت بیماریزائی بالا (گروه نژادی Ug99 )، تولید گندم را در سراسر جهان تهدید می کند. از زمان اولین گزارش نژاد TTKSK (Ug99) در اگاندا از سال 1998 (4)، ردیابی و انتشار بیشتر این نژاد به نقاط دیگر کشت گندم مورد توجه بوده است. تا به حال٬ ده تغییر یافته (Variant) از گروه نژادی Ug99 از 13 کشور گزارش شده است(3). تا قبل از این گزارش نیز در ایران از استان‌های همدان٬ لرستان (2) و خوزستان (1) گزارش شده است. با توجه به اهمیت این نژاد٬ در طی فصل زراعی 95-1394 بیماری زنگ ساقه با کاشت 47 لاین ایزوژنیک در خزانه تله تحت شرایط مزرعه‌ای بررسی و مطالعه شد. این بررسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل (با مشخصات جغرافیایی: عرض شمالی 38 درجه و 17 دقیقه٬ طول شرقی 48 درجه و 39 دقیقه٬ ارتفاع از سطح دریا 1350 متر) انجام شد. نتایج نشان داد که برای لاین‌های حاوی ژن‌های مقاومت Sr5٬Sr13 ٬Sr22٬ Sr24٬Sr26+Sr9G ٬Sr27٬ Sr32 و Sr36 بیماری‌زائی وجود ندارد. اما برای لاین‌های ایزوژنیک حاوی ژن‌های مقاومت ازجمله Sr31 ٬ Sr6٬Sr7 بیماریزائی مشاهده شد. همچنین در این بررسی بر روی ارقام MV17٬ اترک و شیرودی (با واکنش 40-50MS) که به عنوان ارقام شاخص حاوی ژن Sr31 شناخته می‌شوند (2)٬ آلودگی بیماری زنگ ساقه مشاهده شد. واکنش حساس یا نیمه‌حساس لاین ایزوژنیک و ارقام حاوی ژن Sr31 احتمالاً بیانگر استقرار نژاد Ug99 یا تغییر‌ یافته‌های آن در اردبیل است.

کلیدواژه‌ها

• گندم
• زنگ ساقه
• Sr31

موضوعات

• مقاومت گیاهان به بیمار‌ی‌های گیاهی

عنوان مقاله [English]

First report of breakdown of resistance gene Sr31 in Ardabil by the stem rust pathogen (Puccinia graminis f. sp. tritici) (short report)

نویسندگان [English]

• S. A. SAFAVI ¹
• F. AFSHARI ²

چکیده [English]

The emergence and spread of highly virulent races of the stem rust pathogen (Ug66 race group of Puccinia graminis f. sp. tritici) threaten wheat production globally. Since the first detection of race TTKSK (Ug99) of wheat stem rust in Uganda in 1998 (4), it has been a priority to track its further spread to other wheat growing areas. To date, 10 variants of the Ug99 race group have been reported in 13 countries (3). Before of this report, virulence to Sr31 have been reported in provinces Hamadan, Lorestan (2) and Khozestan (1). Considering of the importance of the Ug99 race, during cropping season of 2015-2016, virulence of the wheat stem rust was investigated by planting of 47 isogenic lines of wheat stem rust (in national trap nursery) under field conditions. This survey was conducted in Ardabi Agricultural Research Station (38.17 ْ N, 48.39ْ E, 1350 m Height), North West of Iran. The results showed that there is no virulence for Isogenic lines having resistance genes Sr5, Sr13, Sr22, Sr24, Sr26+Sr9G, Sr27, Sr32 and Sr36. But, virulence was observed for Isogenic lines having resistance genes such as; Sr31, Sr6, Sr7. In this survey we also observed virulence of the stem rust pathogen on cultivars; MV17, Atrak and Shiroodi (with reactions 40-50 MS) which has resistance gene Sr31. The susceptible or moderately susceptible reactions of isogenic line as well as cultivars MV17, Atrak and Shiroodi having resistance gene Sr31, show probably establishment of the Ug99 or its variants in Ardabil..

کلیدواژه‌ها [English]

• Wheat
• Stem rust
• Sr31