نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسندگان

• صلاح الدین کمانگر ¹
• ابراهیم ابراهیمی ²
• علی اکبر کیهانیان ²

¹ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سنندج

² مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران

چکیده

افزایش جمعیت و طغیان زنبور برگخوار شلغم Athalia rosae (Hym.: Tenthredinidae)در سال 1380، موجب خسارت شدید در تعدادی از مزارع کلزای شهرستان مریوان گردید. در این تحقیق، ویژگی‌های زیستی و تغییرات جمعیت این آفت، در طی سال‌های 1383 و 1384 در منطقه مریوان مورد بررسی قرار گرفت. این آفت دارای 3 نسل در سال می‌باشد که خسارت عمده به کلزا، توسط لاروهای نسل سوم وارد می‌شود و حشرات کامل آن در اواخر شهریور ظاهر می‌شوند. لاروهای نسل اول و دوم آفت عمدتاً روی سایر گیاهان خانواده چلیپائیان از جمله علف‌های هرز و سبزیجات کشت شده در منطقه فعالیت دارند. حشرات کامل نسل اول این زنبور، از اواسط فروردین ظاهر می‌شوند و بلافاصله جفتگیری و تخمریزی می‌کنند. حشره‌ی ماده با استفاده از تخمریز خود پارانشیم برگ را پاره نموده و یک عدد تخم در زیر پارانشیم سطح زیرین برگ و اغلب در قسمت حاشیه‌ی برگ می‌گذارد. حداکثر تعداد تخم گذاشته شده در شرایط آزمایشگاهی، 57 عدد و به طور متوسط 14±2/28 عدد بود. میانگین طول دوره جنینی 59/0±1/5 روز، دوره لاروی 57/1±65/17 روز، دوره شفیرگی در ماده‌ها 29/1±8/9 و در نرها 95/1±12 روز به طول انجامید و دوره زندگی آفت حدود 32 تا 38 روز طول کشید. میانگین طول عمر حشرات ماده 24/2±4/9 روز و در مورد نرها 42/1±7/5 روز بود. نسبت جنسی نر به ماده در طبیعت در سال 83 در حدود 68/2 :1 و در سال 84 حدود 03/3 :1 تعیین گردید. زمستانگذرانی آفت به صورت لارو سن آخر در داخل لانه گلی و در عمق چند سانتی‌متری خاک سپری می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• Athalia rosae
• تغییرات جمعیت
• زیست شناسی
• کلزا
• کردستان

عنوان مقاله [English]

Preliminary study on biology and seasonal population dynamics of Turnip Sawfly, Athalia rosae (Hym.: Tenthredinidae), on Canola in Kurdistan province

نویسندگان [English]

• S. KAMANGAR ¹
• E. EBRAHIMI ²
• A. A. KEYHANIAN ²

چکیده [English]

Increasing of population and outbreak of the turnip sawfly Athalia rosae (Hym.: Tenthredinidae) caused severe damages in many fields of Marivan region in 2001. In this study, biological traits and population dynamics of this pest were investigated in Marivan region during 2004-2005. Results showed that this pest has 3 generations per year and main damage to canola caused by larvae of 3^rd generation that its adults emerged in mid of September. The larvae of first and second generations feed on weeds and vegetables in Brassicaceae family. The adult of first generation emerge at early of April and they mate immediately then lay the eggs. Maximum number of laid eggs by one female sawfly in laboratory condition was 57 and mean was 28.2±14. The average developmental periods of egg and larvae were 5.1±0.59 and 17.65± 1.57 days, respectively and the means of pupa stage for females and males were 9.8±1.29 and 12±1.95 days, respectively and total life span was 32-38 days. Average longevity of adult female and male was 9.4±2.24 and 5.7±1.42 days respectively. Sexual ratio (male: female) in the natural condition were 1: 2.68 and 1: 3.03 in 2004 and 2005 respectively. This insect overwinters as final instar larva in a coccon in a few centimeters deep in the soil.

کلیدواژه‌ها [English]

• Athalia rosae
• population dynamics
• biology
• Canola
• Kurdistan