نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسندگان

• شادی مالکی ¹
• ولی اله بنی عامری ²
• هلن عالی پناه ²
• محمود شجاعلی ¹

¹ گروه حشره‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

² مؤسسه‌ تحقیقات گیاه پزشکی کشور، صندوق پستی 1454-19395، تهران، ایران

چکیده

در تابستان سال 1389 ضمن بررسی درختان نارون خسارت دیده در بوستان‌های المهدی، شقایق، تسلیحات و مجیدیه‌ی تهران، لاروها و شفیره‌های گونه‌ای از بال‌پولک‌داران متعلق به جنس Bucculatrix جمع‌آوری شدند که پس از انتقال به آزمایشگاه و خروج حشرات کامل، با نام علمی Bucculatrix ulmifoliae (M. Hering, 1931) شناسایی شدند. تا کنون، پنج گونه‌ی B. ulmella Zeller, 1848، B. pomifoliella Clemens, 1860، B. iranica Deschka, 1981، B. endospiralis Deschka, 1981 و B. pectinella Deschka, 1981 از ایران گزارش شده‌اند که اولین گونه توسط عبایی در سال 1997 از روی درخت نارون در تهران (1)، گونه‌ی دوم از استان خراسان و از روی سیب (7) و سه گونه‌ی دیگر توسط Deschka در سال 1981 از جنوب ایران به عنوان گونه‌های جدید برای دنیا معرفی شده‌اند (2). گونه‌ی B. ulmifoliae برای اولین بار از ایران گزارش می‌شود و در سال‌های اخیر در اکثر مناطق تهران خسارت زیادی روی درختان نارون ایجاد کرده است. جنس Bucculatrix دارای پراکنش جهانی بوده و بیش از 220 گونه از آن شناسایی شده است (3) که از این میان بیشتر گونه‌ها در آمریکای شمالی و اوراسیا (حدود 180 گونه) انتشار دارند (6). B. ulmifoliae در تمام نواحی اروپا، از جمله هلند، آلمان، اتریش، جمهوری چک، مجارستان، ایتالیا، مقدونیه، لهستان، رومانی، انگلستان، قسمت‌های جنوبی و مرکزی روسیه، ساردین، سیسیل، اسلواکی و یوگوسلاوی پراکندگی دارد (4, 5). گستره‌ی بال در نمونه‌ی بالغ 7-6 میلی‌متر؛ سر در قسمت میانی قرمز و در پهلوها همراه با دسته موی عمودی به رنگ زرد نخودی مایل به سفید؛ رنگ زمینه‌ی بال جلو زرد نخودی مایل به سفید که به طرف قاعده با رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز آمیخته شدهاست و یک لکه‌ی قهوه‌ای مایل به قرمز در 3/1 ناحیه‌ی کوستا (costa) و لکه‌ی دیگری که قبل از رأس و به طرف تورنوس (tornus) امتداد یافته و به سمت داخل تا ناحیه‌ی دیسکال (discal) کشیده شده است. در 2/1 ناحیه‌ی دورسوم (dorsum) نیز لکه‌ی قهوه‌ای مایل به قرمز و سیاهی وجود دارد که به طرف داخل دارای فلس‌های سیاه افراشته است. ریشک‌ها به رنگ زرد نخودی اخرایی کم رنگ؛ بال عقب و ریشک‌های آن خاکستری اخرایی هستند

کلیدواژه‌ها

• Bucculatrix ulmifoliae

عنوان مقاله [English]

First report of Bucculatrix ulmifoliae (Lepidoptera, Bucculatricidae) from Iran (Short report)

نویسندگان [English]

• SH. MALEKI ¹
• V. BANIAMERI ²
• H. ALIPANAH ²
• M. SHOJAEI ¹

¹

²

چکیده [English]

During a survey on the damaged elms in Almahdi, Shaghayegh, Taslihat and Magidiyeh parks in the summer of 2010, the larvae and pupae of a Bucculatrix species were collected. After emerging of the adult specimens, they were determined as Bucculatrix ulmifoliae M. Hering, 1931. As far as our knowledge, five Bucculatrix species are reported from Iran so far: Bucculatrix ulmella, 1848 which is reported on elm tree in Tehran region (1), B. pomifoliella Clemens, ?that is collected in Khorasan region on apple tree (7), and the three species namely B. iranica Deschka, 1981, B. endospiralis Deschka, 1981 and B. pectinella Deschka, 1981 which are collected from the south of Iran and introduced as new species by Deschka (1981) (2). This is the first report of Bucculatrix ulmifoliae from Iran. During recent years this species has caused extreme damages on the elm trees in some parts of Tehran.

کلیدواژه‌ها [English]

• Bucculatrix ulmifoliae