نوع مقاله : مدیریت آفات و بیماری‌های گیاهی
نویسندگان
1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2 مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران
3 معاونت تحقیقات برنج کشور، آمل
چکیده
برنج یکی از مهم‌ترین محصولات غذایی ضروری برای بیش از نیمی‌از جمعیت جهان است. کرم ساقه خوار نواری برنج Chilo suppressalis یکی از مهم‌ترین آفات برنج است که موجب کاهش محصول جهانی برنج می‌شود. استفاده از ارقام مقاوم، یکی از رایج‌ترین روش‌های مدیریت آفات می‌باشد. در این تحقیق مکانیزم مقاومت در 10 لاین برنج برای سه نوع مقاومت شامل آنتی‌زنوز، آنتی‌بیوز و تحمل در گلخانه و مزرعه مورد بررسی قرار گرفت. دستجات تخم حشرات کامل کرم ساقه‌خوار روی برگ لاین‌های مورد بررسی، میانگین وزن لاروها و درصد بقای لاروها به ترتیب برای مقاومت به آنتی‌زنوز و آنتی‌بیوز مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد سفید شدن خوشه برای تعیین تحمل به کرم ساقه‌خوار نواری مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر دستجات تخم، درصد بقای لاروها، مرگ جوانه مرکزی و سفید شدن خوشه مربوط به لاین 3 (سنگ طارم × طارم دیلمانی) و بیشترین میانگین وزن لارو مربوط به لاین شماره 5 (× Iri-2 نوک سیاه) می‌باشد. در این تحقیق حساس‌ترین و متحمل‌ترین لاین‌ها به ترتیب، لاین شماره 3 و لاین شماره 4 (فجر× نوک سیاه) بود. نتایج بدست آمده در مزرعه، نتایج گلخانه را تأیید می‌کند. نتایج بررسی همبستگی نشان داد که ارتفاع و کلروفیل در مکانیزم آنتی‌زنوز، قطر ساقه و تعداد پنجه در مکانیزم آنتی‌بیوز و همین‌طور قطر ساقه در مکانیزم تحمل موثر بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of resistance of Iranian rice (Oryza sativa) lines to the striped stem borer, Chilo suppressalis
نویسندگان [English]
- S. Z. HOSSEINI 1
- N. A. BABAEIAN JELODAR 1
- F. ALINIA 2
- T. OSKO 3
چکیده [English]
Rice is one of the most important staple food crops for more than half of the world population. The striped stem borer Chilo suppresalis is one of the most devastating pests of rice, reducing yield world wide. The use of resistant cultivars remains one of the most reliable methods to manage the pests. In this study, mechanism of resistance in 10 lines of rice for 3 kinds of resistance (antixenoses, antibioses and tolerance) were studied. The egg set of striped stem borer on the leaf of lines, mean weight of larva and survival percentage of larva were measured for antixenosis and antibiosis resistance, respectively. Also, in this study the tolerance of 10 lines of rice was evaluated in the field against the striped stem borer. Percentage of white head was used for determination of tolerance to striped stem borer. The results showed that the maximum egg set, percentage of survival, dead heart and white head belong to line 3 (Sang-e-Tarom × Tarom-e- Daylamani) and the highest weight of larva was obtained on the line 5 (Iri-2 × Nok-siah). In this study the most susceptible and resistant genotypes were line 3 (Sang-e-Tarom×Tarom-e-Daylamani) and line 4 (fajr×Nok-siah), respectively. Also, results of greenhouse exaperiments proved the results of field exaperiments. The results of correlation study showed that the height of plant and amount of chlorophyll were effective on antixenosis. Also, stem diameter and number of tillers were effective on antibios mechanism. Finally, mechanism of tolerance was affected by stem diameter.
کلیدواژه‌ها [English]
- Suscepitiblity
- resistance
- Striped stem borer
- Rice lines
)