نوع مقاله : مدیریت آفات و بیماری‌های گیاهی

نویسندگان

• فرناز سیدی صاحباری ¹
• غلامرضا رجبی ²

¹ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌شرقی

² مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران

چکیده

نخود مهم‌ترین گونه حبوبات است که در تناوب با غلات در استان آذربایجان شرقی کشت می‌شود. کرم‌‌های پیله‌خوار آفت مهم این گونه گیاهی در ایران و سایر نقاط جهان محسوب می‌شوند که همه ساله مقادیر زیادی از سموم شیمیایی جهت کنترل این آفات مورد استفاده قرار می‌گیرد. جهت تعیین سطح زیان اقتصادی کرم پیله‌خوار نخود در منطقة مراغه، مطالعاتی از سال 1380 به مدت دو سال انجام شد. دو رقم نخود سفید جم و بیونیج هر کدام در قطعه زمینی به طول 100 و به عرض 10 متر کشت شده و آزمایش‌ها در 25 ردیف مجاور هم در وسط هر قطعة آزمایشی انجام شد. ده ردیف نیز درانتهای هر قطعه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. پس از تخمریزی حشرات ماده در طبیعت، جداسازی بیست و پنج ردیف آزمایشی از یکدیگر بوسیلة تور نازک فلزی به ارتفاع 50 سانتی‌متر، صورت گرفت تا از جابجایی لارو‌ها بین ردیف‌های آزمایشی جلوگیری شود. برای پیش آگاهی از جمعیت شب‌پره‌‌های آفت از تله نوری که به فاصله دور از محل مزرعه نصب شده بود، استفاده شد. ده روز پس از شروع تفریخ تخم‌ها در مزرعه، شمارش لارو‌ها در طول 4 متر (معادل یک متر‌مربع) از هر ردیف به طور جداگانه انجام گرفت و عملکرد هر ردیف آزمایشی نیز در نهایت برآورد شد. میزان خسارت وارد شده به وسیله یک لارو، برای ارقام آزمایشی طی دو سال تعیین شد. محاسبات آماری نشان داد که سطح زیان اقتصادی کرم پیله خوار برای رقم جم که رقم غالب منطقه است طی سال با بارندگی زیاد (2/382 میلی‌متر) 35/0 لارو در متر‌مربع و در سال با بارندگی متوسط (9/234 میلی‌متر) 25/1 عدد لارو در متر‌مربع می‌باشد. سطح زیان اقتصادی برای رقم بیونیج نیز در سال‌‌های با بارندگی زیاد و متوسط به‌ترتیب 4/0 و 9/1 لارو در متر‌مربع محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها

• نخود
• کرم پیله‌خوار
• سطح زیان اقتصادی

عنوان مقاله [English]

Estimation of economic injury level of chickpea pod borer, Heliothis viriplaca (Lep.: Noctuidae) in Maragheh, Northwestern Iran

نویسندگان [English]

• F. SEYYEDI SAHEBARI ¹
• GH. RAJABI ²

چکیده [English]

Investigation on economic injury level (EIL) of chickpea pod borer Heliothis viriplaca has been carried out during two consecutive years (2001-2002) in Maragheh region, Northwestern Iran. This study was conducted at open field condition (out of cages). Two varieties including Jam and Beevanij were cultured in separately plots (100m×10m). Experiments were conducted on 25 chickpea rows at the middle part of each plot. Ten rows of chickpea at the end of each plot have been considered as control. After oviposition of females in natural condition experimental rows were separated to preventation of larvae transfers. Number of larvae per rows with 4 metre length was counted and amount of crop losses caused by one larva was estimated 0.01463 and 0.00403 Kg. for Jam and 0.1283 and 0.00267 Kg. for Beevanij in high precipitation and normal precipitation years respectively.EIL rates were estimated 0.35 for Jam and 0.4 for Beevanij varieties in high rainfall condition; 1.25 for Jam and 1.9 for Beevanij in normal rainfall years.

کلیدواژه‌ها [English]

• Chickpea
• Helicoverpa viriplaca
• Economic injury level