نوع مقاله : مدیریت آفات و بیماری‌های گیاهی

نویسندگان

• سعید شیرزادیان
• همایون افشاری آزاد
• جواد خلقانی

مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران

چکیده

تأثیر ضد قارچی عصاره‌های مختلف 23 آرایه بریوفیت شامل 21 گونه خزه و دو گونه هپاتیک (جگرواش) برای نخستین بار در کشور صورت گرفت. بدین منظور، تأثیر عصاره‌های هر یک از گونه‌های مورد نظر روی هفت گونه قارچ بیماریزای گیاهی به اسامی:Alternaria alternata, F. oxysporum, Fusarium solani, Macrophomina phaseolina, Pythium sp., Rhizoctonia solani, وVerticillium dahliae  بررسی گردید. جهت انجام این کار، ابتدا نمونه‌های تازه از بریوفیت‌ها جمع‌آوری و پس از آماده‌سازی توسط حلال‌های آبی (خام و جوشانده)، اتانولی، متانولی، استونی و اتر نفتی عصاره‌گیری گردیدند. عصاره‌ها به نسبت حجمی 1:10 با محیط کشت زاپک مخلوط و رشد قارچ‌های مورد نظر روی آن‌ها با شاهد (محیط کشت بدون عصاره) مقایسه گردید. از بین بریوفیت‌های تحت بررسی،عصاره‌ اتانولی شش گونه خزه به اسامی:Philonotis marchica, Grimmia pulvinata, Plagiomnium rugicum, Haplocladium sp., Bryum pallens, Drepanocladus aduncus و دو گونه جگرواش به اسامی: Pellia epiphylla  و Dumortiera hirsuta. دارای بیشترین طیف تأثیر قارچ کشی بود. از سوی دیگر، دو گونه جگرواش به اسامی:Dumortiera hirsuta  و Pellia epiphylla به ترتیب قادر به کنترل رشدPythium sp.  وR. solani شدند. تجزیه داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری MSTATC و مقایسه میانگین‌ها با استفاده از روش دانکن انجام شد. نتایج واریانس برای تأثیر عصاره برخی گونه‌های بریوفیت در رشد میسلیوم اغلب قارچ‌های مورد نظر نشان داد که از این نظر بین گونه‌های بریوفیت تفاوت‌های معنی‌داری وجود دارد. همچنین مقایسه میانگین‌های قطر پرگنه قارچ‌های مورد بررسی در ارتباط با گونه‌های بریوفیت مورد آزمایش از نظر تأثیر بر رشد میسلیوم قارچ‌ها نیز تفاوت‌های معنی‌داری را نشان داد.

کلیدواژه‌ها

• خزه
• هپاتیک
• جگرواش
• ضد میکروبی
• بیماریزایی
• کنترل

عنوان مقاله [English]

Introductional study of antifungal activities of bryophyte extracts

نویسندگان [English]

• S. SHIRZADIAN
• H. AFSHARI AZAD
• J. KHALGHANI

چکیده [English]

In order to evaluate the antifungal activities of bryophytes, 23 taxa (including 21 mosses and two leafy liverworts) were collected, washed, dry-powdered and then extracted in different solvents including water, methanol, ethanol, acetone and petroleum ether. These extracts were mixed with Czapek-Dox (CzA) medium at the ratio of 1:10, and seven different pathogenic fungal species, namely, Alternaria alternata, Fusarium solani, F. oxysporum, Macrophomina phaseolina, Rhizoctonia solani, Verticillium dahliae and Pythium sp. were then grown on these mixtures. Controls were kept free of the plant extracts. Among the collected and studied bryophytes, the broadest spectrum of antifungal activity were shown by the ethanolic extracts of six moss species, namely, Philonotis marchica, Grimmia pulvinata, Plagiomnium rugicum, Haplocladium sp., Bryum pallens and Drepanocladus aduncus followed by two liverworts called Pellia epiphylla andDumortiera hirsuta. It was also concluded that, ethanol was the most efficient among other experimental solvents. The statistical analysis using MSTATC showed significant variances between the effects of above-mentioned bryophyte extracts on the mycelial growth of the pathogenic fungi under investigation

کلیدواژه‌ها [English]

• moss
• hepatic
• liverwort
• Antimicrobial
• pathogenic
• control