نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی

نویسندگان

• یداله خواجه زاده ¹
• علی اکبر کیهانیان ²

¹ مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

² مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور

چکیده

یکی از عوامل محدود کننده کشت کلزا در خوزستان، سوسک کک مانندی (Psylliodes persicus) است که حشرات بالغ آن به گیاهچه‌‌های کلزا حمله می‌کنند. در حال حاضر، از مبارزه شیمیایی جهت کنترل خسارت سوسک‌های کک مانند در سطح وسیعی از مزارع کلزا استفاده می‌شود ولی روش‌هایی مانند تغییر در تاریخ کاشت و استفاده از ارقام مقاوم می‌تواند ‌مؤثر باشد. بر همین اساس آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تاریخ کاشت (15، 30 آبان و 15 آذر) به عنوان عامل اصلی و 4 رقم (‌ هایولای 401 و 308، اپشن و PF) به عنوان عامل فرعی با 4 تکرار در دو قطعه سم پاشی شده و نشده در سال‌های 83-1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان اجرا شد. تغییرات جمعیت، تراکم حشره در واحد سطح، درصد بوته‌‌های خسارت دیده و شدت خسارت وارده به گیاهچه‌‌های کلزا تعیین و در پایان هر فصل، محصول پلات‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج مقایسه میانگین دو ساله اثر متقابل سه عامل سال، تاریخ کاشت و رقم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (2053 کیلوگرم در هکتار) مربوط به رقم‌ هایولای 308 در تاریخ کاشت 15 آبان در سال 82 با حداقل تعداد کک، درصد و شدت خسارت می‌باشد. حداقل عملکرد دانه (1042 کیلوگرم در هکتار) در سال 82، در رقم PF و تاریخ کاشت 15 آذر با حداکثر تعداد کک، درصد و شدت خسارت بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد با تأخیر در تاریخ کاشت کلزا، کاهش عملکرد، افزایش تعداد کک، درصد و شدت خسارت کک را به دنبال خواهد داشت و این روند در ارقام دیررس (اپشن و PF) نسبت به ارقام زودرس (هایولای 401 و 308) بیشتر بود.

کلیدواژه‌ها

• کلزا
• سوسک کک مانند
• تاریخ کاشت
• رقم
• خوزستان

عنوان مقاله [English]

Effect of planting date and cultivar on the flea beetle population and damage of Psylliodes persicus in rape seed fields of Khuzestan province

نویسندگان [English]

• Y. KHAJEHZADEH ¹
• A. A. KEYHANIAN ²

چکیده [English]

The flea beetle(Psylliodes persicus) (Col.: Chrysomelidae) is one of the most important pests in oil seed rape fields in Khuzestan province. The adult beetles attacks young leaves and seedlings of the crop. At present, chemical control is performed against the pest, but alternative methods such as planting date, planting systems and resistance cultivars have been concerned. An experiment was carried out in split plot design with 3 main plot (Planting dates of 6 and 21 Nov. and 6 Dec.) and 4 sub plot (oil seed rape varieties: Hyola 401, Hyola 308, PF and Option) in 4 replications in Behbahan Agricultural Research Station in 2003-2005. The population fluctuation, pest density, percentage of infection and damage intensity were evaluated. Population fluctuation of the adult beetles was also investigated in oil seed rape fields of Behbahan in 2003-2004. The comparison of average effects of three factors (year, varity and planting date) showed that Hyola 308 had maximum of seed yield (2053 Kg/Ha) in planting date 6 Nov. with minimum of the pest population, damage percentage and intensity in 2002.The minimum of seed yield (1042 Kg/Ha) with maximum of beetles population, damage percentage and intensity, was belong to PF variety. Also the results showed that delay in planting date caused reduce yield, increase flea beetles numbers, damage percentage and intensity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Oil seed rape
• Psylliodes persicus
• Planting date
• variety
• Khuzestan