نوع مقاله : حشره شناسی کشاورزی
نویسندگان
1 موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
2 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران
3 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
4 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و آموزش و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.
چکیده
زنجرک خرما در سال‌های اخیر به‌صورت آفت کلیدی خرما در مناطق خرماخیز مطرح شده است. در حال حاضر مبارزه شیمیایی با استفاده از حشره‌کش‌ها و بدون توجه به جمعیت آفت و مسائل اقتصادی آن صورت می‌گیرد. هدف از انجام این پژوهش تعیین سطح زیان اقتصادی زنجرک خرما با روشی متفاوت از روش مرسوم است که سهلتر و در عین حال با همان دقت باشد. برای این منظور از روش دلفی
(Delphi method) یا سیستم خبرگی استفاده شد. این پژوهش در سه استان کرمان (بم)، فارس (فراشبند) و بوشهر (تنگه زرد) انجام شد. تعداد 25 پرسشنامه در هر استان بین کارشناسان و کشاورزان توزیع شد. پرسشنامهها پس از تکمیل جمعآوری شد. با توجه به‌نتایج حاصل از پرسشنامه اول، پرسشنامه دوم تدوین و مجددا مراحل تکرار شد. نتایج نشان میدهد که به‌کمک روش دلفی نتایج باارزشی مانند توصیف متغیرهای فردی )سن نخلکاران، سواد، میزان تجربه، سطح باغ و مدیریت آفات باغ از نگاه باغداران( حاصل میشود که در برنامهریزی برای مدیریت آفت میتواند مؤثر باشد. اما در مورد دادههای کمی مانند تعیین زمان مبارزه شیمیایی با به‌پرسش گذاشتن تعداد آفت، میزان خسارت و درصد خسارت نمیتواند نتایج دقیقی بهدست آورد چرا که این دادهها در دسترس هستند و نباید روش دلفی به‌عنوان بهانهای برای عدم جمعآوری چنین دادههایی استفاده شود، در چنین مواردی تکنیک دلفی میتواند به‌عنوان یک شیوه تکمیلی باشد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Is it possible to determine economic injury level by Delphi method? A Case Study of Ommatissus lybicus
نویسندگان [English]
- Roya Arbabtafti 1
- Hossein Noori 1
- Mohammad Taghi Fassihi 2
- Hossein Pezhman 3
- Mohammad Javad Assari 4
- Ali Hosseini Gharalari 1
1 Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO) Tehran, Iran
2 Plant Protection Research Department, Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
3 Plant Protection Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran.
4 Plant Protection Research Department, Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kerman, Iran.
چکیده [English]
Dubas bug, Ommatissus lybicus, is one of the key pests of date palm groves in Iran. Chemical control is currently used regardless of the population of pests and its economic problems. The aim of this study was to determine O. lybicus economic injury level with a different method from the conventional method which is easier with the same precision. Therefore, Delphi method or expert system was used. It was carried out in the three provinces of Kerman (Bam), Fars (Farashband), and Bushehr (Tang-e zard). Twenty-five questionnaires were distributed between experts and farmers in each province. The completed questionnaires were collected. According to the results of the first questionnaire, the second questionnaire was compiled and the stages were repeated. The results showed that the Delphi method provides valuable results such as the description of individual variables (the age of palm growers, literacy, level of experience, garden area and gardener pest management) that can be effective in pest management planning. However it could not produce accurate results for quantitative data such as determining the timing of chemical control according to pest number, the amount and percentage of damage, because this data is available and the Delphi method should not be used as an excuse, in such cases the Delphi technique can be used as a complementary method.
کلیدواژه‌ها [English]
- Ommatissus lybicus
- economic injury level
- Delphi method
)