نویسندگان
1 عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
2 موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
سوسک سرخرطومی حنایی خرما Rhynchophorus ferrugineus از مهمترین آفات نخیلات در قارههای آسیا، آفریقا و اروپا میباشد که برای اولین بار در سال 1369 در شهرستان سراوان خسارت آن بر روی درختان خرما گزارش شد. سوسک شاخدار خرما،Oryctes elegans نیز یکی از مهمترین آفات خرما بوده که در مناطق خرما خیز آسیا و از جمله در ایران انتشار دارد.
در طول سالهای 84-1383 آزمایشهای تلهگذاری صحرایی با پخش کنندههای فرومون تجمعی سوسک شاخدار خرما و نیز سوسک سرخرطومی حنایی خرما بصورت مجزا و مخلوط در تلههای سطلی پلاستیکی در نخلستانهای شهرستان سراوان به منظور امکان تلفیق شکار انبوه دو آفت مذکور انجام شد.
نتایج نشان داد که پخش کنندههای حاوی مخلوط فرومون دو آفت در مقایسه با پخش کنندههای مجزا، از جلب کنندگی یکسانی برای حشرات کامل سرخرطومی حنایی خرما برخوردار است، در حالیکه در مورد سوسک شاخدار خرما، پخش کنندههای مجزا، جلب کنندگی بیشتری داشت. همچنین تلههایی که در سطح زمین نصب گردید، در مقایسه با تلههایی که در ارتفاع 5/1 و 4 متری نصب شده بود، بطور معنیدار حشرات بیشتری از سوسک سرخرطومی حنایی خرما را جلب کردند. ولی میزان جلب و شکار سوسک شاخدار خرما در ارتفاعات مختلف نصب تله روی تنه درخت، یکسان بود و تفاوت معنیداری را نشان نداد. از طرف دیگر تأثیر زمان تعویض طعمه گیاهی در جلب دو آفت به تلههای فرومونی تقریباً یکسان بود، بطوریکه بیشترین میزان جلب کنندگی برای سرخرطومی حنایی خرما و نیز سوسک شاخدار خرما در تلههایی مشاهده شد که تعویض طعمه گیاهی هر یک هفته یکبار در آنها صورت گرفته بود. افزایش زمان تعویض طعمه گیاهی به هر 2 یا 3 هفته یکبار، به طور محسوسی سبب کاهش کارایی تلههای فرومونی شد. با توجه به نتایج بدست آمده، تلههای فرومونی حاوی پخش کننده فرومون هر دو آفت که بطور مجزا، در سطح زمین نصب شده و تعویض طعمه گیاهی آنها هر هفته صورت میگیرد، از کارایی خوبی برخوردار بوده و میتواند جهت تلفیق شکار انبوه سرخرطومی حنایی خرما و سوسک شاخدار خرما بکار رود.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Investigation on the possibility of co-mass trapping of the populations of red palm weevil, Rhynchophorus ferrugineus and date palm fruit stalk borer, Oryctes elegans using pheromone traps
نویسندگان [English]
- Kazem Mohammadpour 1
- Arman Avand-Faghih 2
1 Scientific member of Iranian Plant Protection Research Institute
2 Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
Red palm weevil (RPW), Rhynchophorus ferrugineus is one of the most important pests of different palms in Asia, North Africa and Europe. At present, it is an internal quarantine pest in Saravan region (Sistan & Balouchistan province, Iran). Also date palm fruit stalk borer (DPFSB), Oryctes elegans is one of important pests of palm in Iran and Asia.
Several experiments on the possibility of mass trapping of two beetles, RPWand DPFSBwith their pheromone traps, have been carried out in infested date palm groves during 2004-2005 in Saravan region. The results showed that the traps baited with separate dispensers of aggregation pheromone of two beetles in comparison with traps baited
with pheromone mix (50:50 ratio) in one dispenser significantly attracted more O. elegans. But all bait types were equally attractive for R. ferrugineus. Also there was not any significant difference between the means of O. elegans catched by traps placed in different heights (ground surface, 1.5 and 4 m heights). The traps placed on the ground surface significantly attracted more R. ferrugineus in comparison with traps placed about 1.5 and 4 m above the ground surface. The effect of date palm core aging on the catching of two beetles was similar. Captures of traps that the date palm core replaced every week, were significantly greater than those with baits replaced every 2 or 3 weeks. So the number of captured insects decreases with time. These results indicated that pheromone traps with separate dispensers of pheromone of R. ferrugineus and O. elegans to place on the ground can be used for mass trapping of these two beetles.
کلیدواژهها [English]
- Rhynchophorus ferrugineus
- Oryctes elegans
- Aggregation pheromone
- Dispenser