آفات و بیماری‌های گیاهی

رفتار جلب جنسی در سرخرطومی جالیز Acythopeus curvirostris persicus

کاظم محمدپور؛ آرمان آوند فقیه؛ پرویز شیشه بر؛ محمد سعید مصدق

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100696

چکیده

سرخرطومی جالیز،Acythopeus curvirostris persicus ، یکی از آفات مهم محصولات جالیزی می باشد که در کشور های خاور میانه انتشار دارد. درک اکولوژی شیمیایی این گونه در شرایط مزرعه می تواند اطلاعات مورد نیاز برای کنترل آن با ... بیشتر سرخرطومی جالیز،Acythopeus curvirostris persicus ، یکی از آفات مهم محصولات جالیزی می باشد که در کشور های خاور میانه انتشار دارد. درک اکولوژی شیمیایی این گونه در شرایط مزرعه می تواند اطلاعات مورد نیاز برای کنترل آن با استفاده از پیام رسان های شیمیایی را فراهم کند. در این تحقیق ارتباطات شیمیایی سرخرطومی جالیز در شرایط مزرعه با استفاده از تله های سطلی (طعمه گذاری شده با حشرات کامل و طعمه گیاهی) در شهرستان بیرجند در سال های 90-1387 بررسی گردید. در آزمایش اول اثر شش حشره نر، شش حشره ماده، ترکیب دو جنس نر و ماده به علاوه یک خربزه و خربزه به تنهایی در جلب حشرات بررسی گردید. در آزمایش دوم اثر تعداد1، 5 و10 حشره نر به علاوه یک خربزه در جلب حشرات ارزیابی گردید. در آزمایش سوم اثر پنج سرخرطومی نر به تنهایی، پنج سرخرطومی نر و میوه هندوانه و میوه هندوانه به تنهایی در جلب حشرات بررسی شد. در آزمایش نهایی اثر پنج سرخرطومی نر و میوه های خیار، هندوانه، خربزه، هندوانه ابوجهل در جلب حشرات مقایسه شد. در آزمایش اول بیشترین تعداد سرخرطومی های شکار شده در تیمار شش سرخرطومی نر و یک میوه خربزه مشاهده شد، درآزمایش دوم افزایش تعداد حشرات نر در تله ها، اثر معنی داری بر میانگین حشرات شکار شده نداشت. در آزمایش سوم بیشترین تعداد در تیمار پنج سرخرطومی نر و یک میوه هندوانه شکار شد. در آزمون نهایی میوه هندوانه سبب جلب بیشترین تعداد سرخرطومی جالیز شده بود و بوی گیاه میزبان اثر افزایشی (Additive) روی فرومون داشت. نتایج این تحقیق می‌تواند مقدمات لازم برای شناسایی کایرومون گیاهان میزبان و فرومون تجمعی سرخرطومی جالیز را فراهم نماید.

تغییرات فصلی جمعیت شته‌های Brachycaudus amygdalinus و B. helichrysi روی درختان بادام در شهرکرد

سید حبیب الله نوربخش؛ ابراهیم سلیمان نژادیان؛ محمد سعید مصدق؛ علی رضوانی؛ پرویز شیشه بر

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 81-93

چکیده

شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر ... بیشتر شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر درخت 10 سرشاخه 5 سانتیمتری در بادامستان شهرکرد بررسی شد. در این بررسی فرم‌های مختلف شته در فصل پاییز و بهار سال بعد شمارش گردید. فرم‌های ماده‌ بالدار پائیزه (Gynoparae) هر دو گونه از نیمه دوم مهرماه روی درختان بادام مشاهده شدند. ماد‌ه‌های جنسی (Oviparae) از نیمه دوم آبان ماه تخم‌های زمستان گذران را کنار جوانه‌های رویشی و زایشی قرار دادند. وجود دیاپوز در تخم‌های زمستان گذران به اثبات رسید. فرم‌های بی بال شته مؤسس(Fundatrix) با ظاهری سخت و اندامی درشت‌ از تخم‌های زمستان گذران تولید شدند. بررسی نشان داد پس از پایان تفریخ تخم زمستان گذران در سال 1382 و 1383 به ترتیب 1/4 و 4/0 درصد از مجموع تخم‌های زمستان گذران شته‌های B. amygdalinus و B. helichrysi منتهی به تشکیل کلنی شدند. جمعیت فرم بکرزای بی بال (Viviparae) تولید شده از شته مؤسس در ماه‌های فروردینو اردیبهشت تا رسیدن به بیشترین تراکم به سرعت رشد کرد. مهاجرهای تابستانهشتهB. amygdalinusبرای ادامه زندگی روی 4 گونه علف هفت بند Polygonumpersicaria L.،p . aviculare L.، p . patulum M.B. و p . aridum مستقر شدند. شته B. helichrysiبرخلاف شته B. amygdalinusدر طول بهار و تابستان روی گیاهان میزبان علفی متعددی از خانواده‌های مختلف مشاهده شد کهبا زوال هر کدامتغییر میزبان می‌داد. شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر درخت 10 سرشاخه 5 سانتیمتری در بادامستان شهرکرد بررسی شد. در این بررسی فرم‌های مختلف شته در فصل پاییز و بهار سال بعد شمارش گردید. فرم‌های ماده‌ بالدار پائیزه (Gynoparae) هر دو گونه از نیمه دوم مهرماه روی درختان بادام مشاهده شدند. ماد‌ه‌های جنسی (Oviparae) از نیمه دوم آبان ماه تخم‌های زمستان گذران را کنار جوانه‌های رویشی و زایشی قرار دادند. وجود دیاپوز در تخم‌های زمستان گذران به اثبات رسید. فرم‌های بی بال شته مؤسس(Fundatrix) با ظاهری سخت و اندامی درشت‌ از تخم‌های زمستان گذران تولید شدند. بررسی نشان داد پس از پایان تفریخ تخم زمستان گذران در سال 1382 و 1383 به ترتیب 1/4 و 4/0 درصد از مجموع تخم‌های زمستان گذران شته‌های B. amygdalinus و B. helichrysi منتهی به تشکیل کلنی شدند. جمعیت فرم بکرزای بی بال (Viviparae) تولید شده از شته مؤسس در ماه‌های فروردینو اردیبهشت تا رسیدن به بیشترین تراکم به سرعت رشد کرد. مهاجرهای تابستانهشتهB. amygdalinusبرای ادامه زندگی روی 4 گونه علف هفت بند Polygonumpersicaria L.،p . aviculare L.، p . patulum M.B. و p . aridum مستقر شدند. شته B. helichrysiبرخلاف شته B. amygdalinusدر طول بهار و تابستان روی گیاهان میزبان علفی متعددی از خانواده‌های مختلف مشاهده شد کهبا زوال هر کدامتغییر میزبان می‌داد. واژه‌های کلیدی: شته، بادام، Brachycaudus amygdalinus،B. helichrysi،تغییرات جمعیت، شهرکرد.

آفات و بیماری‌های گیاهی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

دوره 66 (1377)

دوره 65 (1376)

دوره 64 (1375)

نویسنده = پرویز شیشه بر

رفتار جلب جنسی در سرخرطومی جالیز Acythopeus curvirostris persicus

چکیده

تغییرات فصلی جمعیت شته‌های Brachycaudus amygdalinus و B. helichrysi روی درختان بادام در شهرکرد

چکیده