آفات و بیماری‌های گیاهی - مقالات آماده انتشار

مطالعه مقاومت لاین‌های گزینش شده از توده محلی لوبیا چیتی لردگان به کنه تارتن دونقطه‌ای (Tetranychus urticae

زریر سعیدی؛ فرود صالحی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 65-77

https://doi.org/10.22092/jaep.2005.123379

چکیده

در این بررسی هفت لاین از توده بومی ‌لوبیا چیتی لردگان (استان چهارمحال و بختیاری) که در شرایط مزرعه مقاومت نسبی به کنه تارتن لوبیا نشان دادند انتخاب و در شرایط گلخانه و مزرعه همراه با شاهدهای تلاش و محلی ... بیشتر در این بررسی هفت لاین از توده بومی ‌لوبیا چیتی لردگان (استان چهارمحال و بختیاری) که در شرایط مزرعه مقاومت نسبی به کنه تارتن لوبیا نشان دادند انتخاب و در شرایط گلخانه و مزرعه همراه با شاهدهای تلاش و محلی لردگان مورد مطالعه قرار گرفتند. در شرایط گلخانه تحقیق در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در دو مرحله مقدماتی و نهایی و در سه تکرار انجام گرفت. مرحله مقدماتی شامل 9 تیمار به ترتیب لاین‌های یک تا هفت، رقم تلاش و توده محلی لردگان بود. مرحله نهایی شامل 6 تیمار به ترتیب لاین‌های یک تا چهار، رقم تلاش و توده محلی لردگان بود. آلوده‌سازی بوته‌ها در مرحله دو برگی انجام گرفت. برای آلوده‌سازی تعداد 5 کنه ماده بالغ بارور 3 الی 5 روزه روی هر بوته قرار داده شد. آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت کنه (تخم و مراحل فعال) دو و چهار هفته پس از آلوده‌سازی انجام گرفت.همچنین برای ارزیابی خسارت وارده توسط کنه مقیاسی از صفر (بدون خسارت) تا 9 (مرگ گیاه) در نظر گرفته شد. برای بررسی مقاومت مزرعه‌‌ای، لاین‌ها و ارقام مورد نظر در شرایط آلودگی طبیعی در منطقه لردگان کاشته شدند و آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت کنه، از زمان شروع آلودگی تا زمان برداشت لاین‌ها و به فاصله هر دو هفته یک‌بار صورت گرفت. نتایج نشان داد که لاین شماره 1 جدا شده از توده محلی لوبیا چیتی لردگان نسبت به آفت مقاوم است. زیرا در این لاین میزان تخم‌ریزی و تولید‌مثل کنه و همچنین میزان خسارت وارده در مقایسه با سایر لاین‌ها و ارقام پایین‌تر می‌باشد. بنابراین جهت تولید انبوه و یا استفاده در برنامه‌های اصلاحی معرفی می‌گردد.

بررسی اثرات زیرکشندگی حشره کش ایمیداکلوپراید روی پارامترهای جدول زیستی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae)

شادیه گرامی؛ احمد حیدری؛ خلیل طالبی جهرمی؛ احمد عاشوری؛ غلامرضا رسولیان

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 67-80

چکیده

با توجه به اهمیتی که کاربرد آفت‌کش‌های جدید و ایمن‌تر در مدیریت تلفیقی آفات دارند، اثرات حشره‌کش ایمیداکلوپراید روی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae) مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایشات اثرات زیرکشندگی ... بیشتر با توجه به اهمیتی که کاربرد آفت‌کش‌های جدید و ایمن‌تر در مدیریت تلفیقی آفات دارند، اثرات حشره‌کش ایمیداکلوپراید روی شته جالیز Aphis gossypii (Hom.: Aphididae) مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایشات اثرات زیرکشندگی این حشره‌کش روی پارامتر‌های تولید‌مثلی بررسی شد. آزمایش‌ها در شرایط دمایی 1±25 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 5 ± 70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. برای تعیین پارامترهای تولیدمثلی از دیسک‌های برگی گیاه خیار که درون پتری‌هایی به قطر 5/5 سانتی‌متر قرار داشتند استفاده شد. یک عدد حشره کامل تازه ظاهر شده بر روی سطح پشتی دیسک‌های برگی که در غلظت توصیه شده محلول سمی ایمیداکلوپراید غوطه‌ور شده بود، رهاسازی شد و با ایجاد جدول زندگی باروری از داده‌های بدست آمده، برآوردی از پارامترهای تولید‌مثلی بدست آمد. حداکثر طول عمر حشرات کامل شته جالیز در شاهد و تیمار ایمیداکلوپراید، به ترتیب 16 و 4 روز بود. امید زندگی حشرات کامل در اولین روز ظهور در شاهد و تیمار ایمیداکلوپراید به ترتیب 30/4 و 25/2 بدست آمد. نرخ تکثیر ناخالص یا میانگین تعداد کل نتاج ماده حاصل از یک ماده که تا آخرین روز زندگی کرده باشد، در تیمار ایمیداکلوپراید 97/3 نتاج ماده بود که نسبت به شاهد (13/49) به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش نشان داد. نرخ خالص تولید‌مثل (R0) که تعداد نتاج ماده جایگزین شده بازای هر فرد در یک نسل می‌باشد، در شاهد و تیمار مذکور بترتیب 52/13 و 45/1 نتاج ماده بازاء هر فرد برآورد شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت که نرخ رشد جمعیت بازاء هر فرد در یک روز می‌باشد، در تیمار‌‌های شاهد و ایمیداکلوپراید، به ترتیب 26/0 و 05/0 تخمین زده شد که نشان داد در تیمار ایمیداکلوپراید به میزان 81% کاهش پیدا کرده است. نتایج فوق بیانگر اثر قاطع حشره کش مذکور بر روی پارامتر‌های تولید‌مثلی شته جالیز و در نتیجه کنترل مؤثر این آفت کش روی آفت مذکور می‌باشد.

تأثیر الگو‏های کشت برنج بر جمعیت انتقالی لاروهای زمستان‏گذران ساقه‌خوار نواری، Chilo suppressalis W., Lep.: Crambidae، در استان مازندران

مهرداد عمواقلی طبری؛ علی مومنی؛ الهیار فلاح؛ مهدی رستمی؛ محمد تقی کربلایی

دوره 92، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 67-78

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.365349.1515

چکیده

مطالعه‏ای برای تعیین تراکم لارو‏های زمستان‏گذران، تغییرات جمعیتی، تعداد دسته‏جات تخم آفت در خزانه‏های مکانیزه و سنتی در دو الگوی یک و دو بار کشت برنج انجام شد. در این تحقیق تعداد لاروهای زنده ... بیشتر

پی‌جویی مقاومت علف‌هرز تاج‌خروس (Amaranthus sp.) به علف‌کش‌‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش در برخی از مزارع چغندرقند کشور

محبوبه پرتوی؛ اسکندر زند؛ حسن محمد علیزاده؛ علیرضا عطری

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 73-88

چکیده

به منظور پی‌جویی احتمال بروز مقاومت دو گونه از علف‌هرز تاج‌خروس (Amaranthus retroflexus L.) و (Amaranthus blitoides S.Wats) نسبت به علف‌کش‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش، دو آزمایش گلخانه‌ای و زیست‌سنجی ... بیشتر به منظور پی‌جویی احتمال بروز مقاومت دو گونه از علف‌هرز تاج‌خروس (Amaranthus retroflexus L.) و (Amaranthus blitoides S.Wats) نسبت به علف‌کش‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش، دو آزمایش گلخانه‌ای و زیست‌سنجی در سال‌های 82-81 و 83-82 در بخش علف‌های هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور انجام شد. آزمایش‌ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی (27 توده تاج‌خروس با 3 علف‌کش در آزمایش گلخانه‌ای و 6 توده تاج‌خروس با 1 علف‌کش در آزمایش زیست‌سنجی) در 4 تکرار انجام شد. در آزمایش گلخانه‌ای بذور مشکوک به مقاومت و بذور حساس به علف‌کش تاج‌خروس از مناطق مختلف استان‌های آذربایجان غربی، اصفهان، فارس و خراسان جمع‌آوری و با استفاده از دز توصیه شده علف‌کش‌های ذکر شده، سم پاشی شدند و غربال گیاهان مشکوک به مقاومت و حساس به علف‌کش با اندازه‌گیری وزن خشک و نمره دهی نسبت به شاهد بدون علف‌کش انجام شد. بدین ترتیب که اگر میانگین درصد وزن خشک گیاهان تیمار شده‌ای که زنده مانده بودند، حداقل 50% وزن خشک گیاهان شاهد (بدون علف‌کش) بود، به عنوان گیاهان مقاوم انتخاب و اگر میانگین درصد وزن خشک آن‌ها کمتر از 50% وزن خشک شاهد بود، به عنوان گیاهان غیر مقاوم در نظر گرفته شدند. آزمایش زیست‌سنجی با استفاده از پتری دیش بر روی 6 توده تاج‌خروس از توده‌های آزمایش گلخانه‌ای با اعمال دزهای0، 5/0، 1، 5/1، 2، 5/2 و 3 گرم ماده مؤثر در لیتر علف‌کش کلریدازون انجام شد و طول ریشه‌چه مبنای ارائه نتایج قرار گرفت. نتایج دو ساله آزمایش گلخانه‌ای بر روی بذور تاج‌خروس نشان داد که با اینکه کلیه توده‌ها به هیچ یک از علف‌کش‌های کلریدازون، دس‌مدیفام و مخلوط این دو علف‌کش مقاومتی نشان ندادند، اما دارای عکس‌العمل متفاوتی نسبت به این علف‌کش‌ها بودند، به طوریکه توده‌هایی مانند FR1 و MR(bl)5 توسط علف‌کش کلریدازون، ER2 و MR(re)1 توسط علف‌کش دس‌مدیفام و ER1، ER3 و MR(bl)6 نیز توسط مخلوط این علف‌کش‌ها کمتر کنترل شدند، بنابراین در صورت ادامه کاربرد مستمر علف‌کش‌های بازدارنده فتوسنتز احتمال مقاومت آن‌ها در آینده وجود خواهد داشت. در آزمایش زیست‌سنجی نیز، ریشه‌چه کلیه توده‌ها با افزایش دز علف‌کش کاهش رشد نشان داد و مقاومتی مشاهده نشد.

تأثیر تراکم کاشت بر تداخل لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) و علف‌های هرز

کریم موسوی؛ اسکندر زند؛ محمد علی باغستانی میبدی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 79-92

چکیده

به منظور ارزیابی اثرات تداخلی فلور طبیعی علف‌های هرز بر لوبیا و نقش تراکم کاشت در کاهش رقابت علف‌های هرز آزمایشی در استان لرستان طی سال زراعی 81-1380 اجرا شد. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با ... بیشتر به منظور ارزیابی اثرات تداخلی فلور طبیعی علف‌های هرز بر لوبیا و نقش تراکم کاشت در کاهش رقابت علف‌های هرز آزمایشی در استان لرستان طی سال زراعی 81-1380 اجرا شد. طرح آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاشت لوبیا با سه تراکم 20، 30 و 40 بوته در مترمربع در حضور و غیاب علف‌های هرز بود. با افزایش تراکم کاشت لوبیا از 20 بوته به 40 بوته در مترمربع، تولید بیوماس لوبیا در حضور رقابت علف‌های هرز به میزان 20 درصد افزایش یافت. با افزایش تراکم کاشت از 20 به 30 و 40 بوته در مترمربع، عملکرد دانه به طور معنی‌داری به میزان 4/15 درصد و 7/24 درصد افزایش پیدا کرد. مجموع بیوماس تولیدی علف‌های هرز نیز تحت تأثیر تراکم کاشت قرار گرفت و با تغییر تراکم کاشت از 20 به 40 بوته در متر‌مربع، تقریباً به میزان 30 درصد کاهش یافت. تراکم کاشت لوبیا علاوه بر مجموع بیوماس تولیدی علف‌های هرز، غنای گونه‌ای آن‌ها را نیز به طور معنی‌داری کاهش داد. تولید بیوماس علف‌های هرز تابعیت مجانب‌داری نسبت به غنای گونه‌ای نشان داد. با افزایش غنای گونه‌ای ابتدا تولید بیوماس علف‌های هرز افزایش یافته، تا اینکه در نهایت با ایجاد پاسخ منفی، تقریباً به ثبات رسید. افزایش غنای گونه‌ای علف‌های هرز، همچنین روند تولید بیوماس لوبیا را کاهش داد. در واقع با افزایش غنای گونه‌ای، کل تولید بیوماس در واحد سطح افزایش، اما سهم هر یک از گونه‌ها، از جمله لوبیا، از کل تولید کاهش یافت.

کارایی حشره‌کش‌های تیاکلوپراید، اسپیروتترامات و ایمیداکلوپراید در کنترل پسیل آسیائی مرکبات Diaphorina citri و اثرات جانبی آن‌ها روی زنبور پارازیتوئید Tamarixia radiata در جنوب کرمان

سمیه رنجبر

دوره 92، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 79-90

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.365526.1516

چکیده

پسیل آسیایی مرکباتDiaphorina citri یکی از مهم‌ترین آفات مرکبات در دنیا است. در بخش اول آزمایش با هفت تیمار شامل تیاکلوپراید (OD24%)، اسپیروتترامات (SC10%)، ایمیداکلوپراید (SC 35%) و آب در چهار تکرار انجام شد. در بخش ... بیشتر

تغییرات فصلی جمعیت شته‌های Brachycaudus amygdalinus و B. helichrysi روی درختان بادام در شهرکرد

سید حبیب الله نوربخش؛ ابراهیم سلیمان نژادیان؛ محمد سعید مصدق؛ علی رضوانی؛ پرویز شیشه بر

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 81-93

چکیده

شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر ... بیشتر شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر درخت 10 سرشاخه 5 سانتیمتری در بادامستان شهرکرد بررسی شد. در این بررسی فرم‌های مختلف شته در فصل پاییز و بهار سال بعد شمارش گردید. فرم‌های ماده‌ بالدار پائیزه (Gynoparae) هر دو گونه از نیمه دوم مهرماه روی درختان بادام مشاهده شدند. ماد‌ه‌های جنسی (Oviparae) از نیمه دوم آبان ماه تخم‌های زمستان گذران را کنار جوانه‌های رویشی و زایشی قرار دادند. وجود دیاپوز در تخم‌های زمستان گذران به اثبات رسید. فرم‌های بی بال شته مؤسس(Fundatrix) با ظاهری سخت و اندامی درشت‌ از تخم‌های زمستان گذران تولید شدند. بررسی نشان داد پس از پایان تفریخ تخم زمستان گذران در سال 1382 و 1383 به ترتیب 1/4 و 4/0 درصد از مجموع تخم‌های زمستان گذران شته‌های B. amygdalinus و B. helichrysi منتهی به تشکیل کلنی شدند. جمعیت فرم بکرزای بی بال (Viviparae) تولید شده از شته مؤسس در ماه‌های فروردینو اردیبهشت تا رسیدن به بیشترین تراکم به سرعت رشد کرد. مهاجرهای تابستانهشتهB. amygdalinusبرای ادامه زندگی روی 4 گونه علف هفت بند Polygonumpersicaria L.،p . aviculare L.، p . patulum M.B. و p . aridum مستقر شدند. شته B. helichrysiبرخلاف شته B. amygdalinusدر طول بهار و تابستان روی گیاهان میزبان علفی متعددی از خانواده‌های مختلف مشاهده شد کهبا زوال هر کدامتغییر میزبان می‌داد. شته‌های Brachycaudus amygdalinus Schout.و B. helichrysi Kalt. از شایع‌ترین شته‌ها در باغ‌های بادام استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سال‌های 1382 و 1383 تغییرات فصلی جمعیت این دو گونه با نمونه برداری تصادفی از 10 درخت و از هر درخت 10 سرشاخه 5 سانتیمتری در بادامستان شهرکرد بررسی شد. در این بررسی فرم‌های مختلف شته در فصل پاییز و بهار سال بعد شمارش گردید. فرم‌های ماده‌ بالدار پائیزه (Gynoparae) هر دو گونه از نیمه دوم مهرماه روی درختان بادام مشاهده شدند. ماد‌ه‌های جنسی (Oviparae) از نیمه دوم آبان ماه تخم‌های زمستان گذران را کنار جوانه‌های رویشی و زایشی قرار دادند. وجود دیاپوز در تخم‌های زمستان گذران به اثبات رسید. فرم‌های بی بال شته مؤسس(Fundatrix) با ظاهری سخت و اندامی درشت‌ از تخم‌های زمستان گذران تولید شدند. بررسی نشان داد پس از پایان تفریخ تخم زمستان گذران در سال 1382 و 1383 به ترتیب 1/4 و 4/0 درصد از مجموع تخم‌های زمستان گذران شته‌های B. amygdalinus و B. helichrysi منتهی به تشکیل کلنی شدند. جمعیت فرم بکرزای بی بال (Viviparae) تولید شده از شته مؤسس در ماه‌های فروردینو اردیبهشت تا رسیدن به بیشترین تراکم به سرعت رشد کرد. مهاجرهای تابستانهشتهB. amygdalinusبرای ادامه زندگی روی 4 گونه علف هفت بند Polygonumpersicaria L.،p . aviculare L.، p . patulum M.B. و p . aridum مستقر شدند. شته B. helichrysiبرخلاف شته B. amygdalinusدر طول بهار و تابستان روی گیاهان میزبان علفی متعددی از خانواده‌های مختلف مشاهده شد کهبا زوال هر کدامتغییر میزبان می‌داد. واژه‌های کلیدی: شته، بادام، Brachycaudus amygdalinus،B. helichrysi،تغییرات جمعیت، شهرکرد.

بررسی پتانسیل آللوپاتی شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum) و برسیم (T. alexandrium) بر جوانه‌زنی بذر علف‌های هرز پیچک، تاج‌خروس، چاودار و خردل ‌وحشی

فریبا میقانی؛ جواد خلقانی؛ مه لقا قربانلی؛ مرتضی نجف پور

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 81-101

چکیده

به منظور بررسی توانایی ‌اندام‌های هوایی شبدر ایرانی و برسیم در کنترل جوانه‌زنی بذر علف‌های هرز پیچک، تاج‌خروس، چاودار و خردل وحشی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام ... بیشتر به منظور بررسی توانایی ‌اندام‌های هوایی شبدر ایرانی و برسیم در کنترل جوانه‌زنی بذر علف‌های هرز پیچک، تاج‌خروس، چاودار و خردل وحشی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش، بخش هوایی دو گونه شبدر در مرحله گلدهی جمع‌آوری و خشک شد. از ماده خشک بدست‌آمده، دو نوع عصاره آبی (با آب مقطر) و آلی (با متانول) تهیه و سپس از هر نوع عصاره سه غلظت 3/33 گرم در لیتر (غلظت کامل یا 100 درصد)، 7/16 گرم در لیتر (50 درصد غلظت کامل) و 3/8 گرم در لیتر (25 درصد غلظت کامل) تهیه شد و آب مقطر نیز به عنوان شاهد (غلظت صفر عصاره) مورد استفاده قرار گرفت. بذر علف‌های هرز مذکور در ظروف پتری محتوی این عصاره‌ها قرار گرفتند و پس از دو هفته درصد جوانه‌زنی آن‌ها تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره‌های آبی و آلی، درصد جوانه‌زنی بذر علف‌های هرز کاهش یافت. بیشترین اثر بازدارندگی عصاره‌های آبی و آلی شبدر ایرانی و برسیم بر جوانه‌زنی بذر خردل‌ وحشی مشاهده شد و جوانه‌زنی بذر پیچک کمتر از سایر علف‌های‌ هرز تحت تأثیر قرار گرفت. عصاره آلی در مقایسه با عصاره آبی اثرات بازدارندگی بیشتری بر جوانه‌زنی بذر علف‌های ‌هرز داشت. همچنین شبدر ایرانی در مقایسه با شبدر برسیم، بازدارنده قوی‌تر جوانه‌زنی بذر علف‌های هرز بود. بنابراین، بنظر می‌رسد که مقدار آللوکمیکال‌های این دو گونه شبدر، با یکدیگر تفاوت قابل توجهی داشته و پیچک در مقایسه با سه گونه دیگر، نسبت به آللوکمیکال‌های این دو گونه شبدر مقاومت بیشتری دارد.

کنترل بیولوژیکی سیاهک سخت جو توسط باکتری‌های آنتاگونیست

حسن رضا اعتباریان؛ مهرنوش محمدی فر؛ حسین علیزاده؛ اصغر زارعی سرابی

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 81-91

چکیده

در یک آزمایش صحرایی، کارایی شش استرین از باکتری Bacillus که از مزارع گندم استان‌های مرکزی، گلستان و مازندران و 11 استرین از باکتری فلورسنت از جنس Pseudomonas که از مزارع کرج و استان مرکزی جداسازی شده بود برای کنترل ... بیشتر

بررسی کارایی دو حشره‌کش نئونیکوتینوئید جذبی از ریشه در کنترل ناقلین بیماری‌های ویروسی در مزارع سیب زمینی بذری

رضا پوررحیم؛ شیرین فرزادفر؛ هرمز سلطانی؛ علیرضا گلنراقی؛ علی آهون منش

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 89-112

چکیده

در این تحقیق تأثیر استفاده از دو حشره‌کش‌ سیستمیک جذبی از ریشه شامل تیامتوکسام و ایمیداکلوپراید در کنترل جمعیت حشرات ناقل و نیز بیماری‌های ویروسی قابل انتقال با این ناقلین مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ... بیشتر در این تحقیق تأثیر استفاده از دو حشره‌کش‌ سیستمیک جذبی از ریشه شامل تیامتوکسام و ایمیداکلوپراید در کنترل جمعیت حشرات ناقل و نیز بیماری‌های ویروسی قابل انتقال با این ناقلین مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و به ‌صورت کرت‌های خرد شده با استفاده از سه حشره‌کش تیامتوکسام، ایمیداکلوپراید و تیودیکارب به همراه شاهد (آب) و دو رقم سیب‌زمینی اگریا و مارفونا انجام گردید. آزمون در چهار تکرار و در دو استان تهران و همدان در دو سال زراعی 1380 و 1381 انجام شد. سه حشره‌کش تیامتوکسام (فرمولاسیون Cruiser 350FS)، ایمیداکلوپراید (فرمولاسیون Gaucho 70WS) و تیودیکارب (فرمولاسیون Larvin DF80) به ترتیب به میزان 20 میلی لیتر، 5/28 و 5/37 گرم به ازای 100 کیلوگرم بذر به صورت تیمار غده‌های بذری و متعاقب اضافه کردن این سه حشره‌کش به ترتیب از فرمولاسیون‌های Actara 25WG، Confidor 350SC و Larvin DF80 در موقع خاک‌دهی پای بوته‌های سیب‌زمینی به ترتیب به مقدار 03/0 گرم، 14/0 میلی‌لیتر و 05/0 گرم در هر متر از ردیف کشت استفاده شد. تعداد حشرات ناقل در کرتچه‌های آزمایشی، در سه گروه شته، زنجرک و تریپس شمارش شدند. همچنین میزان آلودگی به ویروس‌ اس سیب زمینی (PVS)، ویروس ام سیب‌زمینی (PVM)، ویروس برگ قاشقی سیب‌زمینی (PLRV)، ویروس موزاییک یونجه (AlMV) و ویروس وای سیب‌زمینی (PVY) با استفاده از آزمون الایزا و در مورد ویروس پژمردگی لکه‌ای گوجه‌فرنگی (TSWV) به کمک روش RT-PCR در کرتچه‌های آزمایشی مورد سنجش قرار گرفت. داده‌های حاصله در دو مقطع زمانی اوایل فصل (اواسط خرداد) و در اواخر فصل (اواسط شهریور) مورد تجزیه واریانس و مقایسه میانگین قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که هر دو حشره‌کش تیامتوکسام و ایمیداکلوپراید (بدون اختلاف معنی‌دار با یکدیگر در سطح 1%) تعداد شته‌ها و زنجرک‌ها را در مقایسه با شاهد، هم در اوایل و هم در اواخر فصل تا حدود 3 برابر و تعداد تریپس‌ها را در اوایل فصل زراعی تا حدود دو برابر و در اواخر فصل تا 3 برابر کاهش دادند. همچنین میزان آلودگی به ویروس‌های AlMV، PVM، PVS و PVY در اوایل فصل به نصف و در اواخر فصل به حدود یک سوم کرتچه‌های شاهد کاهش یافت. میزان بوته‌های آلوده به PLRV و TSWV در اوایل و هم اواخر فصل زراعی در کرتچه‌های تیمار شده با دو حشره‌کش تیامتوکسام و ایمیداکلوپراید به ترتیب حدود 4 و 3 برابر نسبت به شاهد کاهش داشت. حشره‌کش تیودیکارب کارایی مناسبی در کاهش تراکم ناقلین و نیز میزان بیماری‌های ویروسی نداشت.

بررسی مولکولی میکروفلور باکتریایی همراه و درون‎زی قارچ دکمه‎ای سفید Agaricus bisporus

الهام موسوی جعفری پور؛ مژده دوستی؛ رضا صادقی؛ نرگس فلاحی چرخابی؛ مسعود احمدزاده

دوره 92، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 91-106

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.365734.1517

چکیده

قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید (Agaricus bisporus) به دلیل داشتن ارزش غذایی بالا و خـواص دارویـی متعـدد، جایگاه ویژه‌ای را در سبد غذایی مردم جهان بـه خـود اختصـاص داده است، از این رو کشت این منبع غذایی مفید در جهان ... بیشتر قارچ خوراکی دکمه‌ای سفید (Agaricus bisporus) به دلیل داشتن ارزش غذایی بالا و خـواص دارویـی متعـدد، جایگاه ویژه‌ای را در سبد غذایی مردم جهان بـه خـود اختصـاص داده است، از این رو کشت این منبع غذایی مفید در جهان هر روز گسترده‌تر می‌شود. در بررسی عوامل باکتریایی ایجاد‌کننده بیماری لکه‌قهوه‎ای روی قارچ خوراکی در استان البرز از قارچ‌های دارای علائم بیماری و برای جداسازی عوامل باکتریایی بیوکنترل علیه بیماری لکه‌قهوه‎ای از قارچ‎ های سالم نمونه‎برداری شد. از نمونه‎های آلوده 61 جدایه باکتریایی به‎ دست آمد، نتایج نشان داد که 19 جدایه در قارچ خوراکی بیماری‎ زا بودند و روی قارچ خوراکی علائم تغییر رنگ در حاشیه‎ های جانبی و سطح کلاهک، لکه ‎های وسیع، آبکی و فرورفته و لکه ‎های ریز سوزنی شکل و قهوه‎ای روی کلاهک و نکروزه بخش میانی و پایه قارچ خوراکی ایجاد کردند. از قارچ ‎های سالم 9 جدایه باکتری جداسازی شد که روی قارچ خوراکی بیماری‌زا نبودند و چهار جدایه به عنوان جدایه‎ های درون‌زی منتخب به منظور ارزیابی توانایی‎ مکانیسم‎ های بازدارندگی (تولید هورمون اکسین سیدروفور و تولید آنزیم های فیتاز، پروتئاز، لیپاز، لسیتیناز، سلولاز و کیتیناز) بررسی شدند. آزمون‎های بیوشیمیایی و مولکولی برای شناسایی باکتری‎های بیماری‎ زا و درون‌زی انجام شد. بر اساس بررسی ترادف‎های نوکلوئوتیدی ژن16S rRNA باکتری‌های بیمارگر در جنس ‎های بیمارگر Pseudomonas،Chryseobacterium، Ewingella، Brucella وKlebsiella و باکتری‌های غیربیمارگر درون‎زی در گونه‌های Bacillus velezensis، Kocuria rhizophila، Bacillus altitudinis,Bacillus wiedmannii قرار گرفتند.

بررسی توانایی تولید‌مثل رویشی علف‌‌هرز کاتوس (Cynanchum acutum) در شرایط متفاوت دمایی

امیر حسین پهلوانی؛ فریبا میقانی؛ محمد حسن راشد محصل؛ محمد علی باغستانی میبدی

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 93-112

چکیده

کاتوس علف‌هرزی چندساله، مهاجم و پیچان از تیره استبرق است که در بسیاری از نقاط ایران بویژه باغ‌‌ها مشکل‌ساز شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر دما بر توانایی تولیدمثل رویشی کاتوس انجام گرفته ‌است. ... بیشتر کاتوس علف‌هرزی چندساله، مهاجم و پیچان از تیره استبرق است که در بسیاری از نقاط ایران بویژه باغ‌‌ها مشکل‌ساز شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر دما بر توانایی تولیدمثل رویشی کاتوس انجام گرفته ‌است. این آزمایش طی سال‌های 83-1382 در بخش تحقیقات علف‌‌های‌هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور بصورت: الف: بررسی اثر دمای بالای صفر بر تکثیر رویشی قطعات ریشه بصورت فاکتوریل با 4 تکرار که فاکتور اول مدت نگهداری ریشه (0 (شاهد)، 24، 48، 96 و 192 ساعت) در آون، فاکتور دوم طول ریشه (3، 6، 9 و 12 سانتی‌متر) و فاکتور سوم دمای آون (10، 20 و 30 درجه سانتی‌گراد) بود، و ب: بررسی اثر انجماد بر تکثیر رویشی قطعات ریشه بصورت طرح فاکتوریل با 4 تکرار که فاکتور اول مدت انجماد (0 (شاهد)، 24، 48 و 96 ساعت)، فاکتور دوم طول ریشه (3، 6، 9 و 12 سانتی‌متر) و فاکتور سوم دمای انجماد (1- ، 3- و 5- درجه سانتی‌گراد) بود، انجام گرفت. در آزمایش الف، دمای 20 و 30 درجه سانتی‌گراد در تمام شرایط، ریشه کاتوس را از بین برد، اما تعدادی از ریشه‌‌ها پس از 24، 48 و 96 ساعت نگهداری در 10 درجه سانتی‌گراد، زنده ماندند. در آزمایش دوم، دمای 5- درجه سانتی‌گراد در تمام شرایط و دمای 3- درجه سانتی‌گراد پس از 96 ساعت ریشه کاتوس را از بین برد، اما تعداد ‌اندکی از ریشه‌‌ها در دمای 1- درجه سانتی‌گراد در تمام شرایط و 24 و 48 ساعت نگهداری در 3- درجه سانتی‌گراد، زنده ماندند. بدین‌ترتیب‌، به نظر می‌رسد خشک‌ شدن و انجماد، راهکار‌هایی مناسب برای مدیریت این علف‌هرز مشکل‌‌ساز می‌باشد.

زیست‌سنجی چند جدایه ایرانی (Bacillus thuringiensis (Bacteria: Bacillaceae روی کرم قوزه پنبه (Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae

سودابه ایزدیار؛ حسن عسکری؛ خلیل طالبی جهرمی؛ محمدرضا رضاپناه

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 93-104

چکیده

این بررسی برای ارزیابی کارایی تعدادی جدایه‌های ایرانی باکتریBacillus thuringiensis (Bacteria: Bacillaceae) روی کرم قوزه پنبه Helicoverpa armigera Hub. انجام گرفت. جدایه‌های مذکور به روش‌های استاندارد از خاک‌های مناطق جنگلی شمال ... بیشتر این بررسی برای ارزیابی کارایی تعدادی جدایه‌های ایرانی باکتریBacillus thuringiensis (Bacteria: Bacillaceae) روی کرم قوزه پنبه Helicoverpa armigera Hub. انجام گرفت. جدایه‌های مذکور به روش‌های استاندارد از خاک‌های مناطق جنگلی شمال کشور و خاک‌های زراعی نقاط مختلف ایران جدا گردید. تفاوت‌های بیولوژیک 12 جدایه ایرانی و دایپل به عنوان شاهد روی لاروهای چهار روزه کرم قوزه پنبه، در قالب یک طرح آماری کاملاً تصادفی با 14 تیمار، سه تکرار و هر تکرار شامل 15 عدد لارو انجام شد. مرگ و میر لاروها پس از سه، هفت و سیزده روز تغذیه از غلظت باکتری که با غذای مصنوعی تهیه شده بود، ارزیابی شد. مقایسه میانگین مرگ و میر ایجاد شده روی لاروها نشان داد که بین جدایه‌ها تفاوت معنی‌دار وجود داشته و برخی از آن‌ها با نمونه تجارتی دایپل در یک گروه آماری قرار گرفتند. جدایه 6R به عنوان نمونه‌ای از جدایه‌های مؤثر و مناسب انتخاب گردید. LC50 این جدایه 106×6 واحد زنده (CFU) در میلی‌لیتر بدست آمد که نسبت به فرآورده تجارتی دایپل با دز کشندگی پنجاه درصد 106×8 CFU در میلی‌لیتر اثر یکسانی را روی کرم قوزه پنبه داشت. مدت زمان لازم برای اینکه باکتری بتواند 50 درصد مرگ و میر در جمعیت لاروهای چهار روزه کرم قوزه پنبه ایجاد کند، برای جدایه‌های Dh11، Dipel، 6R، 3R، 4T و Krm23 به ترتیب 37/3، 81/3، 05/4، 41/4، 85/4 و 2/27 روز بود، که نشان دهنده اثر سریع یا اثر توأم با تأخیر آن‌ها است.

بررسی توان رقابتی ارقام سیب‌زمینی با علف‌‌های‌هرز

فاطمه خالقی؛ اسداله حجازی؛ اسکندر زند؛ آژنگ جاهدی

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 95-108

چکیده

به منظور مطالعه توان رقابتی ارقام سیب‌زمینی Solanum tuberosum)) در برابر علف‌های‌‌هرز، آزمایشی در سال زراعی 1381 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی همدان انجام شد. این آزمایش بصورت کرت‌های یک‌بار خرد شده ... بیشتر به منظور مطالعه توان رقابتی ارقام سیب‌زمینی Solanum tuberosum)) در برابر علف‌های‌‌هرز، آزمایشی در سال زراعی 1381 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی همدان انجام شد. این آزمایش بصورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل هفت رقم سیب‌زمینی (با تنوع در رسیدن) به عنوان فاکتور اصلی و وجین و عدم وجین علف‌های‌هرز در تمام فصل به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در آزمایش از پراکنش طبیعی علف‌های‌هرز استفاده گردید. به همین جهت‌ کنار هر کرت تداخل سیب‌زمینی و علف‌هرز یک کرت شاهد علف‌هرز نیز در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که بین ارقام سیب‌زمینی از نظر توان تحمل و رقابت با علف‌‌های‌هرز تفاوت معنی‌داری در سطح 5 درصد آماری وجود داشت. به‌طوری که ارقام نیمه دیررس دیامانت و کاسموس با بیشترین شاخص رقابتی (به ترتیب 2 و 8/1) به ‌عنوان ارقام رقیب، ارقام دیررس و نیمه ‌دیررس مورن و آگریا نیز با شاخص رقابتی تقریباً یکسان (به ترتیب 5/1 و 6/1) به عنوان ارقام نیمه رقیب شناسایی شدند. همچنین رقم نیمه زودرس نویتا با پایین‌ترین شاخص رقابتی (37/0) ضعیف‌ترین رقم بود. در رابطه با توان تحمل رقابت نیز ارقام نیمه دیررس و دیررس متحمل‌تر از ارقام زودرس بودند بطوری که ارقام آگریا، دیامانت، کاسموس (نیمه دیررس) و مورن (دیررس) در گروه متحمل و ارقام مافونا، نویتا و دراگا (نیمه زودرس) در گروه حساس به رقابت با علف‌‌های‌هرز قرار گرفتند.

بررسی امکان محلول‌ پاشی توأم اوره با برخی از علف‌کش‌های رایج مزارع گندم

مهدی مین‌باشی؛ محمد علی باغستانی میبدی؛ حمید رحیمیان‌مشهدی

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 103-121

https://doi.org/10.22092/jaep.2006.122892

چکیده

چکیده علف‌کش‌ها و کود‌های شیمیایی دو نهاده مهم در تولید گندم می‌باشند. این بررسی بمنظور امکان افزایش کارآیی این دو عامل و کاهش هزینه‌های تولید گندم صورت گرفت. بدین منظور آزمایشی سه ساله جهت بررسی ... بیشتر

بررسی بیولوژی سرخرطومی گیلاس (Scop) Rhynchites auratus در منطقه شاهرود

احمد دزیانیان

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 105-117

چکیده

این بررسی طی سال‌های 1377 و 1378 در منطقه بسطام و زیراستاق شهرستان شاهرود انجام پذیرفت. باغ‌های میوه هسته‌دار در منطقه شاهرود از اهمیت اقتصادی و اجتماعی ویژه‌ای برخوردار است. آفت سوسک سرخرطومی گیلاسRhynchites ... بیشتر این بررسی طی سال‌های 1377 و 1378 در منطقه بسطام و زیراستاق شهرستان شاهرود انجام پذیرفت. باغ‌های میوه هسته‌دار در منطقه شاهرود از اهمیت اقتصادی و اجتماعی ویژه‌ای برخوردار است. آفت سوسک سرخرطومی گیلاسRhynchites auratus (Scop) (Col.: Curculionidae, Rhinchitinae) در حال حاضر بعنوان مهم‌ترین آفت درختان گیلاس، آلبالو و آلبالو چمپا در منطقه شاهرود مطرح می‌باشد. حشره کامل به رنگ سبز تا قرمز متالیک به همراه پرزهای پراکنده در روی بالپوش‌ها مشاهده شد. حشره ماده به طول 4/10 تا 12 و متوسط 7/10 و حشره نر به طول 10 تا 6/10 و بطور متوسط 1/10 میلی‌متر بود. تخم آفت به رنگ سفید تا شیری و بیضی شکل به طول 6/0 تا 9/0 و متوسط 7/0 میلی‌متر مشاهده شد. طول لارو سن اول 1 تا 5/1 میلی‌متر و لارو بالغ 3/7 تا 11 و متوسط آن 3/9 میلی‌متر بود. زمستان‌گذرانی آفت عمدتاً بصورت لارو درون لانه گلی و در عمق 5 تا 10 سانتی‌متر خاک بود. حشرات کامل سرخرطومی از اواخر فروردین تا اوائل اردیبهشت ماه به ترتیب در مناطق زیراستاق و بسطام و همزمان با گلدهی درختان گیلاس بتدریج در طبیعت ظاهر شده و پس از تغذیه از گوشت میوه (بصورت قلوه‌کن) و معدودی از برگ‌ها، به دفعات جفتگیری و سپس تخم‌گذاری نمودند. طول مدت تخم‌گذاری 28 تا 39 روز و بطور متوسط 3/32 روز اندازه‌گیری شد. زمان شروع تخم‌گذاری مصادف با ریزش کامل گلبرگ‌ها بود. هر حشره ماده تنها یک تخم روی هر میوه گیلاس می‌گذاشت. تعداد تخم حشرات بالغ ماده بین حداقل 29 و حداکثر 193 و متوسط 3/99 عدد شمارش گردید. تفریخ تخم‌ها بین 3 تا 5 روز و بطور متوسط 2/4 روز بطول انجامید. طول مدت شفیرگی 25 تا 35 روز و بطور متوسط 4/29 روز بود. همچنین طول عمر حشرات کامل بین 35 تا حداکثر 60 روز و بطور متوسط 3/44 روز در شرایط آزمایشگاهی (℃1 ± 25 و رطوبت نسبی 40 تا 50 درصد) ثبت گردید. در شرایط طبیعی تخم‌ها پس از یک هفته تا 10 روز تفریخ و لارو سن اول پس از 24 ساعت وارد هسته گیلاس می‌شد. لارو پس از تغذیه از محتویات هسته گیلاس بمنظور ادامه چرخه زندگی و سپس زمستان‌گذرانی وارد خاک می‌گردید. طول مدت لاروی بین 18 تا 20 ماه بود و لذا یک نسل آفت در مدت 2 سال طی می‌شد. گیلاس و آلبالو بعنوان میزبان اصلی و سایر محصولات هسته‌دار نظیر زردآلو، هلو، بادام و آلو بعنوان میزبان درجه دوم تنها به منظور تغذیه مورد استفاده سرخرطومی قرار گرفت.

تجربه مدیریت تلفیقی آفات خیار گلخانه بر پایه کنترل بیولوژیک با عوامل تولید داخل

شهریار عسگری؛ شهرام فرخی؛ سید حسن ملکشی؛ شهرام نعیمی؛ مسعود اربابی؛ شهرام شاهرخی

دوره 92، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 107-121

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.366055.1518

چکیده

مدیریت آفات بر پایه بیولوژیک (تیمار) با مدیریت بر پایه شیمیایی مرسوم کشاورز (شاهد)، در فصل کشت زمستانه-بهاره (1401-1400) در دو گلخانه 1300 مترمربعی خیار با ساختار فلزی منطقه ورامین، مقایسه شد. آفات با تقویت ... بیشتر

بررسی وضعیت سه ویروس مو در تاکستان‌های شمال شرق ایران

مسعود شمس بخش؛ مریم ابراهیم قمی؛ رضا پوررحیم

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 109-120

چکیده

تاکستان‌های شمال شرق کشور (استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، سمنان، گلستان) برای ردیابی ویروس برگ بادبزنی مو (Grapevine fanleaf virus,GFLV)، ویروس همراه با پیچیدگی برگ مو شماره سه (Grapevine leafroll associated virus 3, GLRaV-3) و ... بیشتر تاکستان‌های شمال شرق کشور (استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، سمنان، گلستان) برای ردیابی ویروس برگ بادبزنی مو (Grapevine fanleaf virus,GFLV)، ویروس همراه با پیچیدگی برگ مو شماره سه (Grapevine leafroll associated virus 3, GLRaV-3) و ویروس ای مو (Grapevine virus A, GVA) بررسی شدند. اکثر نمونه‌هایی که به صورت تصادفی جمع‌آوری شدند، فاقد علائم بیماری بودند. ولی در تعداد بسیار کمی از آن‌ها علائم زیگزاکی شدن ساقه، موزائیک، کوتاهی فاصله میان‌گره، دوقلو شدن جوانه و کوتولگی مشاهده شد. آلودگی نمونه‌ها با روش سرولوژیکی DAS-ELISA تعیین شد. نتایج حاصل از بررسی 588 نمونه با استفاده از آزمون الایز نشان داد که دست کم 78 درختچه مو به یک ویروس آلوده بودند و ویروس‌های GFLV و GLRaV-3 به ترتیب با حداقل 7 و 6/6 درصد آلودگی با‌لاترین میزان و ویروس GVA با دست کم 3 درصد آلودگی پس از آن‌ها قرار گرفت. با استفاده از آزمون RT-PCR و بکارگیری آغازگرهای اختصاصی، بخشی از ژن پروتئین پوششی ویروس برگ بادبزنی مو به طول حدود 321 جفت باز تکثیر شد. همچنین در تعدادی از نمونه‌های آلوده به GFLV علاوه بر قطعه مذکور، قطعه‌ای در حدود 150 جفت باز نیز همانند‌سازی شد. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر آن است که با توجه به وجود آلودگی سه ویروس مذکور در اغلب مناطق مورد تحقیق، استفاده از روش دقیق و حساس RT-PCR‌ برای تشخیص پایه‌های مادری عاری از آلودگی ضروری به نظر می‌رسد.

مقاومت آنتی‌زنوزی پانزده رقم برنج ایرانی به شپشه برنج Sitophilus oryzae (Col.: Curculionidae)

فاطمه حسینی؛ سعید محرمی پور؛ فرامرز علی نیا

دوره 75، شماره 2 ، اسفند 1386، ، صفحه 113-126

چکیده

جهت بررسی مقاومت آنتی‌زنوزی 15 رقم برنج ایرانی نسبت به شپشه برنج Sitophilus oryzae آزمایشاتی در سال 1383 در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی در دمای 1±28 درجه سانتی‌گراد، رطوبت نسبی 5±70 درصد و تاریکی مطلق در قالب ... بیشتر

بررسی مقایسه‌ای تعداد نسل، روند پرواز و تراکم جمعیت کرم سیب روی گردو و سیب در ارتفاعات مختلف کشور

غلامرضا رجبی؛ علی مالمیر؛ حمید نادریان

دوره 74، شماره 2 ، اسفند 1385، ، صفحه 113-125

چکیده

این بررسی دو سال پیاپی و در مناطق تویسرکان، سمنان، کرج و دو نقطه در البرز مرکزی به نام‌های سولقان و میگون انجام شد که طی آن ضمن انتخاب باغ‌های مخلوط و همچنین باغ‌های جدا از هم سیب و گردو در نقاط مختلف ... بیشتر این بررسی دو سال پیاپی و در مناطق تویسرکان، سمنان، کرج و دو نقطه در البرز مرکزی به نام‌های سولقان و میگون انجام شد که طی آن ضمن انتخاب باغ‌های مخلوط و همچنین باغ‌های جدا از هم سیب و گردو در نقاط مختلف و بکار‌گیری نوارهای مقوایی چین‌دار و تله‌های فرمونی، مشاهدات مربوط به تله‌های فرمونی یک بار در هفته و مشاهدات مربوط به نوارهای مقوایی چین‌دار هفته‌ای یک بار در باغ‌های آزمایشی و روزی یک بار در جعبه‌های حاوی نوارهای برداشت شده از درختان صورت گرفت. بررسی‌های مقایسه‌ای در مورد تعداد نسل، روند پرواز و تراکم جمعیت کرم سیب روی سیب و هم‌چنین گردو به عمل آمد. در بررسی‌های انجام شده در دو منطقه تویسرکان و سمنان معلوم شد که در هر دو نقطه، کرم سیب دارای سه نسل روی گردو و سیب بوده ولی نسل‌های کرم سیب روی گردو با تأخیر 16-6 روزه ظاهر می‌شوند. در منطقه کرج نیز ضمن آنکه کرم سیب دارای سه نسل روی سیب و گردو بوده است فعالیت آفت روی گردو با تأخیری 14 روزه آغاز شد. این بررسی‌ها در دو نقطه کوهستانی سولقان با ارتفاع 1900 متر و میگون با ارتفاع 1920 متر در البرز مرکزی و ضمن بهره‌گیری از تله‌های فرمونی انجام شد. نتایج حاصله حاکی است که در هر دو منطقه کرم سیب دارای دو نسل روی گردو و سیب بوده ولی روند ظهور نسل‌ها روی گردو با تأخیری حدود 10-7 روز صورت می‌گیرد. تأخیر در شروع فعالیت کرم سیب روی گردو از دیدگاه مدیریتی اهمیتی فوق‌العاده دارد به این معنا که سم‌پاشی بر علیه این آفت که در حال حاضر تنها راه مبارزه با آن می‌باشد اگر در زمان درست انجام نشود و با چند روز اشتباه صورت گیرد هیچ‌ گونه اثر رضایت بخشی نخواهد داشت و به عبارت آخر اختلاف‌های زمانی فوق در شروع فعالیت این آفت روی سیب و گردو باید دقیقاً مورد توجه دست‌اندر‌کاران قرار گیرد و نکته آخر آنکه در تمام این بررسی‌ها، تراکم جمعیت کرم سیب در باغ‌های گردو و سیب مورد مقایسه قرار گرفتند که در همه موارد تراکم کرم سیب روی گردو کمتر از تراکم آن روی سیب بود.

مقایسه کارایی جونده‌کش‌های دیفتیالون و برومادیولون علیه موش ورامین (Nesokia indica)

محسن مروتی

دوره 73، شماره 1 ، شهریور 1384، ، صفحه 119-131

چکیده

آزمایش‌ها در دو مرحله آزمایشگاهی (سال اول) و صحرایی (سال دوم) اجرا گردید. در آزمایشگاه بررسی‌های لازم روی سموم در 5 تیمار تحت شرایط تغذیه غیر‌انتخابی و تغذیه انتخابی صورت پذیرفت. در آزمایش‌های تک دزی ... بیشتر آزمایش‌ها در دو مرحله آزمایشگاهی (سال اول) و صحرایی (سال دوم) اجرا گردید. در آزمایشگاه بررسی‌های لازم روی سموم در 5 تیمار تحت شرایط تغذیه غیر‌انتخابی و تغذیه انتخابی صورت پذیرفت. در آزمایش‌های تک دزی موش‌های ورامین به طور میانگین در یک روز، 9/1 ± 17/17 گرم/ موش باراکی (بلاک)، 2 ± 7/16 گرم/ موش لانی‌رت و 9/3 ± 2/16 گرم/ موش باراکی (پلت) مصرف نمودند. در آزمایش‌های تغذیه انتخابی درصد رجحان غذائی این سموم نسبت به هویج که غذای معمول می‌باشد به ترتیب 04/33% هویج، 65/25% باراکی (بلاک)، 92/24% لانی‌رت (گرانول) و 33/16% باراکی (پلت) تعیین گردید. در تمامی موارد آزمایش‌های تک دزی روی این گونه علائم مسمومیت شامل خونریزی از بینی و مقعد از روز چهارم و مرگ و میر از روز ششم الی دهم به طور 100% مشاهده گردید. در مرحله دوم، آزمایش‌ها در صحرا در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار و یک شاهد در 4 تکرار انجام گرفت. تیمار اول شامل استفاده از جونده‌کش باراکی به صورت پلت، تیمار دوم همین ترکیب به صورت واکس بلاک، تیمار سوم جونده‌کش لانی‌رت به مقدار20 گرم در هر لانه مرکب و تیمار چهارم بدون سم‌گذاری به صورت شاهد انجام شد. درصد تلفات جونده‌کش باراکی به صورت واکس بلاک و پلت به ترتیب 75/97% و 25/97% و لانی‌رت 75/94% محاسبه گردید.

گزارش جدید جنسStrongylopsis و چهار گونه از زنبورهای زیر خانوادهPimplinae از ایران (Hym., Ichneumonidae) (گزارش کوتاه علمی)

اشکان مسندی یزدی نژاد

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 121-122

چکیده

بیشتر

اولین گزارش از سه گونه زنبور پارازیتوئید پروانه برگخوار نارونBucculatrix ulmella Z. ((Lep.: Bucculatricidae در ایران (گزارش کوتاه علمی)

والی اله بنی عامری؛ علی محمدی پور

دوره 75، شماره 1 ، شهریور 1386، ، صفحه 123-124

چکیده

بیشتر

گزارش سوسک Chrysobothris solieri Cast. et. Gory (Col.: Buprestidae)‌ از ایران (گزارش کوتاه علمی)

منصور عبایی

دوره 74، شماره 1 ، شهریور 1385، ، صفحه 123-123

چکیده

بیشتر

تعیین درجه حرارت مؤثر روزانه آفت ساقه‌خوار نواری برنج (Chilo suppressalis, Lep; Crambidae) و تأثیر عوامل محیطی روی زیست شناسی آن

فرزاد مجیدی‌ شیل‌سر

دوره 92، شماره 1 ، شهریور 1403، ، صفحه 123-135

https://doi.org/10.22092/jaep.2024.366180.1521

چکیده

کرم ساقه‌خوار نواری برنج قریب به پنجاه ‌سال است که به عنوان آفت خطرناک در مزارع برنج کشور محسوب می‌شود. این پژوهش برای تعیین درجه حرارت مؤثر روزانه، تأثیر عوامل محیطی روی زیست‌شناسی آفت و تعداد نسل ... بیشتر کرم ساقه‌خوار نواری برنج قریب به پنجاه ‌سال است که به عنوان آفت خطرناک در مزارع برنج کشور محسوب می‌شود. این پژوهش برای تعیین درجه حرارت مؤثر روزانه، تأثیر عوامل محیطی روی زیست‌شناسی آفت و تعداد نسل آفت انجام شد. نتایج این بررسی نشان داد که میانگین مجموع درجه حرارت مؤثر برای ساقه‌خوار نواری برنج در طی چهار سال حدود 822 روز–درجه محاسبه شد. میانگین مجموع درجه حرارت‌های لازم برای مراحل زیستی کرم ساقه‌خوار نواری برنج به تفکیک تخم، لارو، شفیره و حشره بالغ به‌ترتیب دمای محدوده 70، 551، 104 و 92 روز-درجه متغیر بود. نتایج نشان داد، اگر چنانچه، حشره بالغ دمای بیش از 90 روز-درجه را دریافت کند، این توانایی را دارد که وارد مرحله تخم شود. مهم‌ترین عنصر اقلیمی در زندگی آفت ساقه‌خوار برای حشرات بالغ دمای بین 22 تا 32 درجه سلسیوس و ساعات آفتابی، برای دسته‌های تخم، رطوبت نسبی و دما، برای لارو، دما و رطوبت نسبی مربوط به داخل ساقه بود. بررسی‌های این پژوهش نشان داد که آفت ساقه‌خوار نواری برنج در نسل دوم به مشابه نسل اول با دریافت مجموع درجه حرارت‌های بیش از 823 روز-درجه سیکل زندگی خود را کامل می‌نماید و به نسل سوم منتقل می‌شود. با توجه به بررسی‌های این پژوهش آفت ساقه‌خوار نواری در شرایط گیلان دارای دو و نیم نسل می‌باشد.

دوره 92 (1403)

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

دوره 66 (1377)

دوره 65 (1376)

دوره 64 (1375)

دوره 63 (1374)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده