آفات و بیماری‌های گیاهی - مقالات آماده انتشار

تعیین خصوصیات بیولوژیکی جدایه‌های ویروئید کاککسیای مرکبات در باغات نارنگی محلی (Citrus unshiu Marcovitch) در شرق مازندران

پرسا تیموری؛ سعید نصراله نژاد؛ ,وجید علوی؛ میثم تقی نسب

دوره 90، شماره 1 ، شهریور 1401، ، صفحه 87-97

https://doi.org/10.22092/jaep.2022.359220.1444

چکیده

در سال‌های اخیر علائم مشکوک به بیماری ویروئیدی کاککسیای مرکبات(Citrus cachexia viroid) شامل آبله دوکی و وجود صمغ درحفرههای تنه در باغات مرکبات مازندران شیوع زیادی یافته است. این پژوهش به‌منظور تفکیک بیولوژیکی ... بیشتر

آیا تعیین سطح زیان اقتصادی با استفاده از روش دلفی امکان‌پذیر است؟ مطالعه موردی زنجرک خرما Ommatissus lybicus

رویا ارباب تفتی؛ حسین نوری؛ محمد تقی فصیحی؛ حسین پژمان؛ محمدجواد عصاری؛ علی حسینی قرالری

دوره 88، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 89-101

https://doi.org/10.22092/jaep.2020.128760.1320

چکیده

زنجرک خرما در سال‌های اخیر به‌صورت آفت کلیدی خرما در مناطق خرماخیز مطرح شده است. در حال حاضر مبارزه شیمیایی با استفاده از حشره‌کش‌ها و بدون توجه به‌ جمعیت آفت و مسائل اقتصادی آن صورت می‌گیرد. هدف از ... بیشتر زنجرک خرما در سال‌های اخیر به‌صورت آفت کلیدی خرما در مناطق خرماخیز مطرح شده است. در حال حاضر مبارزه شیمیایی با استفاده از حشره‌کش‌ها و بدون توجه به‌ جمعیت آفت و مسائل اقتصادی آن صورت می‌گیرد. هدف از انجام این پژوهش تعیین سطح زیان اقتصادی زنجرک خرما با روشی متفاوت از روش مرسوم است که سهلتر و در عین حال با همان دقت باشد. برای این منظور از روش دلفی (Delphi method) یا سیستم خبرگی استفاده شد. این پژوهش در سه استان کرمان (بم)، فارس (فراشبند) و بوشهر (تنگه زرد) انجام شد. تعداد 25 پرسشنامه در هر استان بین کارشناسان و کشاورزان توزیع شد. پرسشنامهها پس از تکمیل جمعآوری شد. با توجه به‌نتایج حاصل از پرسشنامه اول، پرسشنامه دوم تدوین و مجددا مراحل تکرار شد. نتایج نشان میدهد که به‌کمک روش دلفی نتایج باارزشی مانند توصیف متغیرهای فردی )سن نخلکاران، سواد، میزان تجربه، سطح باغ و مدیریت آفات باغ از نگاه باغداران( حاصل میشود که در برنامهریزی برای مدیریت آفت میتواند مؤثر باشد. اما در مورد دادههای کمی مانند تعیین زمان مبارزه شیمیایی با به‌پرسش گذاشتن تعداد آفت، میزان خسارت و درصد خسارت نمیتواند نتایج دقیقی بهدست آورد چرا که این دادهها در دسترس هستند و نباید روش دلفی به‌عنوان بهانهای برای عدم جمعآوری چنین دادههایی استفاده شود، در چنین مواردی تکنیک دلفی میتواند به‌عنوان یک شیوه تکمیلی باشد.

پاسخ بویایی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor به مواد فرار حشره میزبان و میوه انار در شرایط آزمایشگاهی

فاطمه شفقی؛ سید حسین گلدانساز؛ آرمان آوند فقیه

دوره 86، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.120600.1210

چکیده

رفتارهای جستجوگری دشمنان طبیعی مانند شناسایی و پذیرش میزبان به مواد فرار شیمیایی ترشح و متصاعد شده از مجموعه گیاه- میزبان ارتباط دارد. شناسایی چنین ترکیباتی در درک و تفسیر پاسخ‌های رفتاری پارازیتوئیدها ... بیشتر رفتارهای جستجوگری دشمنان طبیعی مانند شناسایی و پذیرش میزبان به مواد فرار شیمیایی ترشح و متصاعد شده از مجموعه گیاه- میزبان ارتباط دارد. شناسایی چنین ترکیباتی در درک و تفسیر پاسخ‌های رفتاری پارازیتوئیدها نقش مهمی را ایفا می‌نمایند. در مطالعه حاضر، پاسخ‌های بویایی ماده‌های پارازیتوئید Habrobracon hebetor به بوهای مرتبط با میزبان شامل کرم گلوگاه انار، میوه انار و مواد فرار استخراج شده از آن‌ها با روش هوادهی در بویایی‌سنج دوطرفه Y شکل مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل لارو سن آخر کرم گلوگاه، فضولات لاروی، انار آلوده به کرم گلوگاه و انار با صدمه مکانیکی، بودند. نتایج نشان داد که لارو سن آخر و فضولات لاروی از بیشترین جلب کنندگی برای پارازیتوئید برخوردار بودند. از نظر مدت زمان سپری شده تا انتخاب یکی از تیمارها توسط زنبور، بین انار ترکیده (مکانیکی) با سایر تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود داشت. همچنین در بررسی رایحه‌ی ناشی از ترکیبات استخراج شده از تیمارهای مختلف توسط حلال هگزان، تیمارهای همراه با لارو سن آخر کرم گلوگاه انار، فضولات لارو و انار آلوده اختلاف معنی داری را در جلب زنبور در مقایسه با شاهد (هوای پاک) نشان دادند. بر اساس نتایج تحقیق حاضر و اطلاعات تکمیلی در زمینه شناسایی ترکیب (ترکیبات) موثر در جلب زنبور پارازیتوئید امکان افزایش کارایی زنبور در شرایط طبیعی فراهم می‌گردد.

شناسایی و بررسی صحرایی زنجره مو در زنجان

محمد ولی تقدسی؛ فریبا مظفریان؛ سید حسین ناظر کاخکی؛ محمد رحیم معینی

دوره 91، شماره 1 ، شهریور 1402، ، صفحه 91-98

https://doi.org/10.22092/jaep.2023.360112.1475

چکیده

نظر به افزایش جمعیت زنجره مو در موکاری‌های عمده استان زنجان و به‌منظور شناسایی صحیح گونه ی خسارت‌زا و بررسی روند مراحل رشدی آن، از ابتدای خرداد ماه سال 1393مطالعه ایی به‌مدت دو سال در چهار قطعه باغ ... بیشتر نظر به افزایش جمعیت زنجره مو در موکاری‌های عمده استان زنجان و به‌منظور شناسایی صحیح گونه ی خسارت‌زا و بررسی روند مراحل رشدی آن، از ابتدای خرداد ماه سال 1393مطالعه ایی به‌مدت دو سال در چهار قطعه باغ انگور آلوده واقع در منطقه شناط ابهر اجرا گردید. در هر بازدید هفتگی، در هر قطعه 30 درختچه انگور به‌صورت تصادفی انتخاب و از نظر وجود سوراخ خروجی پوره‌ها از خاک، جلد پورگی، حشرات کامل، شکاف‌های حاوی تخم و تفریخ آن‌ها مورد بررسی قرار ‌گرفت. بررسی نمونه‌های جمع‌آوری شده از قطعات مزبور نشان داد که همه آن‌ها به‌گونه Chloropsalta smaragdula Haupt,1920 تعلق دارند. اولین مشاهده سوراخ‌های خروج پوره از خاک، جلد پورگی، ظهور حشرات کامل، شکاف‌های تخم‌ریزی و تفریخ تخم‌های آفت، در دو سال اجرای تحقیق، به‌ترتیب در تاریخ‌های: 21 و 24 خرداد، 21 و 24 خرداد، 26 و 24 خرداد، 11 تیر و باز شدن دسته های تخم در تاریخ 11 مرداد ثبت شده است. علاوه بر این، با مراجعه به 40 روستای حوزه شهرستان‌های ابهر و خرم‌دره، در هر روستا، سه باغ و در هر باغ پس از ثبت مختصات جغرافیایی، سه درختچه از نظر درصد شاخه های حاوی شکاف‌های تخم‌ریزی آفت بررسی، و سپس با استفاده از نرم‌افزار Arc view نقشه مقدماتی پراکنش و آلودگی زنجره در منطقه تهیه شد.

بررسی ویژگی‌های زیستی و تولیدمثلی شته مومی کلمBrevicoryne brassicae ، روی هفت رقم کلزا در شرایط گلخانه

فرنوش نوری زاده؛ زریر سعیدی؛ حمید قاجاریه

دوره 89، شماره 1 ، شهریور 1400، ، صفحه 95-101

https://doi.org/10.22092/jaep.2021.351551.1367

چکیده

شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (Linnaeus) یکی از آفات مهم مزارع کلزا در کشور میباشد که به اندام‌های مختلف گیاه نظیر برگ، ساقه، گل و غلاف خسارت می‌زند. در این پروژه پنج رقم کلزا شامل (اکاپی، لیکورد، طلایه، مودنا ... بیشتر

بررسی زیستایی بذور علف‌های هرز موجود در لایه‌های متفاوت کود دامی دپو شده

حمیرا سلیمی؛ جواد خلقانی؛ علی اکبر قره داغی؛ حمید رحیمیان مشهدی

دوره 76، شماره 1 ، شهریور 1387، ، صفحه 103-122

چکیده

با توجه به نقش کودهای دا‌می ‌تازه در افزایش آلودگی مزارع به بذور علف‌های هرز و افزایش بانک بذر خاک، تحقیقی در زمینه کاهش زیستایی بذور علف‌های هرز مهم علوفه در فرآیند پوسیدگی کود گاوی انجام گردید. آزمایش ... بیشتر با توجه به نقش کودهای دا‌می ‌تازه در افزایش آلودگی مزارع به بذور علف‌های هرز و افزایش بانک بذر خاک، تحقیقی در زمینه کاهش زیستایی بذور علف‌های هرز مهم علوفه در فرآیند پوسیدگی کود گاوی انجام گردید. آزمایش در اوایل تابستان 1383 با قرار دادن بذور شانزده علف هرز مهم مزارع علوفه در پاکت‌های پلی‌اتیلن مش‌دار شروع گردید. پاکت‌ها در عمق‌های مختلف دپوی کود که شامل عمق‌های 5/0، 1 و 5/1 متری بودند در دو پشته، یکی بدون پوشش و دیگری دارای پوشش نایلونی قرار داده شدند. پاکت‌ها هر ماه تا چهار ماه از عمق‌های مختلف باز‌یافت شد و زیستایی بذور داخل آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاهش زیستایی در بذور گونه‌های مختلف متفاوت است. بیشترین کاهش زیستایی در پشتة بدون پوشش و در عمق 5/0 متری بود. برخی از بذور موجود در عمق 5/0 متری، پس از یک ماه حدود صد درصد کاهش زیستایی داشتند. دمای پشته‌ها در ماه اول و دوم به حدود 60 تا 70 درجه سانتی‌‌گراد رسید. سپس دما در ماه‌های سوم و چهارم کاهش یافت. کاهش زیستایی به دما‌ی پشته‌ها بستگی داشت و دما در عمق 5/0 متری بیشتر از عمق‌های 1 و 5/1 متری بود. دما در دپوی بدون پوشش نسبت به دپوی دارای پوشش بیشتر بود. با توجه به یافته‌های فوق دپو کردن کود دامی بدون هیچ پوششی به مدت 2 ماه و در صورت وجود بذر سس (Cuscuta campestris)‌، سلمک (Chenopodium album)‌،‌ تاج خروس (Amaranthus retroflexus) و ناخنک (Goldbachia laevigata) به مدت 3 ماه جهت از بین رفتن زیستایی بذور علف‌های هرز در عمق 5/0 متری ضروری است. در صورت وجود پشته‌ها‌یی به بلندی بیش از 5/0 متر، جهت افزایش فعالیت میکروارگانیسم‌های هوازی و افزایش دما نیاز به هوادهی کود بوده تا منجر به کاهش زیستایی بذور گردد. تجزیه شیمیایی کود کاهش مقدار آب را پس از یک ماه در هر سه عمق نشان داد. همچنین سطح pH بین 7 تا 8 متغیر بود و نسبت کربن به نیتروژن نیز پس از دپوی کود بین 15 تا 20 در هر سه عمق به دست آمد.

تأثیر حشره‌کش ایمیداکلوپراید روی درصد جوانه‌زنی کنیدیوم و رشد میسلیوم قارچ‌های Beauveria bassianaو Lecanicillium muscariumدر شرایط آزمایشگاه

ناصر ملکان؛ بیژن حاتمی؛ رحیم عبادی؛ علیرضا اخوان

دوره 78، شماره 1 ، شهریور 1389، ، صفحه 113-120

چکیده

حشره‌کش‌ها ممکن است تحت تأثیر ترکیبات شیمیایی، عوامل محیطی و آفت‌کش‌های زیستی روی قارچ‌های بیمارگر دارای تأثیرات مختلفی باشند. عدم توجه به این نکته می‌تواند مانعی برای توسعه قارچ‌ها در مزرعه و شیوع ... بیشتر

بررسی اثرات جانبی هشت ترکیب حشره‌کش مورد استفاده علیه کرم سیب، در ایجاد زنگار میوه و جمعیت لیسه سیب

رئوف کلیائی

دوره 77، ویژه‌‌نامه آفت کش‌ها ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 115-128

چکیده

با توجه به کلیدی بودن آفت کرم سیب در باغات دانه‌دار، هر ساله جهت کنترل آن بطور گسترده از ترکیبات شیمیائی متعددی استفاده می‌شود. این روش متأسفانه به عنوان روش غالب کنترل این آفت در آمده است. بنابراین انتخاب ... بیشتر با توجه به کلیدی بودن آفت کرم سیب در باغات دانه‌دار، هر ساله جهت کنترل آن بطور گسترده از ترکیبات شیمیائی متعددی استفاده می‌شود. این روش متأسفانه به عنوان روش غالب کنترل این آفت در آمده است. بنابراین انتخاب ترکیب یا ترکیبات مؤثری که ضمن کنترل آفت هدف، بتواند دیگر آفات را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد، از اولویت برخوردار است. بر همین اساس آزمایشی با 8 ترکیب شیمیائی شامل استامیپراید، لوفنورون، ایندوکسا کارپ (در دو غلظت)، فوزالن، آزینفوس ‌متیل، فن ‌پروپاترین، هگزا فلومورون و تیاکلوپراید، در 4 تکرار در منطقه طالقان استان تهران به اجرا در آمد. در این منطقه کرم سیب دو نسلی بوده و سمپاشی علیه نسل اول آن، همزمان با پرواز حشرات کامل لیسه سیب در طبیعت انجام می‌شود. از آنجا که این منطقه کوهستانی است، هر ساله علیه لیسه سیب نیز به عنوان یکی از آفات مهم بطور جداگانه سمپاشی صورت می‌گیرد. تأثیرات جانبی حشره‌کش‌های مذکور روی تعداد دسته تخم (پولک) و تعداد لاروهای خارج شده از هر پولک انجام شد. همچنین متوسط درصد سطح آغشته به زنگار میوه نیز مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد در سطح 1% = α بین تعداد پولک (دسته تخم) لیسه سیب و تعداد لاروهای منتج از هر پولک، در تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی‌دار وجود دارد. بر همین اساس بین میانگین تعداد تخم زیر هر پولک در تیمارهای آزمایشی، اختلافی مشاهده نمی‌شود. همچنین سه ترکیب بیوباکا ،استامیپراید و آزینفوس متیل بیشترین میزان زنگار را ایجاد کرده و با ترکیبات دیگر اختلاف آن‌ها معنی‌دار بود.

بررسی مقاومت ارقام مختلف آفتابگردان به خسارت پرندگان در کرج و خوی

ابوالقاسم خالقی زاده؛ اسماعیل علیزاده

دوره 76، شماره 2 ، اسفند 1387، ، صفحه 115-134

چکیده

محصول آفتابگردان در بسیاری از مناطق دنیا از جمله ایران، از مطلوب‌ترین مواد غذایی برای برخی از پرندگان محسوب می‌شود. به همین دلیل خسارت سنگینی از طریق پرندگان به مزارع این محصول وارد می‌شود. این تحقیق ... بیشتر محصول آفتابگردان در بسیاری از مناطق دنیا از جمله ایران، از مطلوب‌ترین مواد غذایی برای برخی از پرندگان محسوب می‌شود. به همین دلیل خسارت سنگینی از طریق پرندگان به مزارع این محصول وارد می‌شود. این تحقیق در تابستان سال‌های 1382 و 1383 در مزارع مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر و همچنین ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی انجام شد. میزان خسارت (درصد طبق‌های خسارت دیده در مزرعه و میانگین خسارت در طبق‌ها براساس محاسبه نسبت سطح خسارت دیده هر طبق به کل سطح طبق با استفاده از روش طلق مشبک)، به صورت تصادفی روی 1309 طبق آفتابگردان اندازه‌گیری گردید. میانگین میزان خسارت در مزارع مذکور به ترتیب 3/45 و 21 درصد بود. در کرج، ارقام زرقان حساس‌ترین (با 75/82 درصد خسارت) و CMS19 مقاومترین (با 1/2 درصد خسارت) ارقام ولی در خوی رقم سُر با 1/65 درصد و رقم اروفلور با 2/0 درصد خسارت به ترتیب حساس‌ترین و مقاومترین ارقام بودند. در مزارع کرج میزان خسارت در بین ارقام زودرس بیشتر بود (66/75-25/20 درصد). نتایج آزمون همبستگی اندازه‌گیری‌های ارتفاع طبق از سطح زمین، قطر طبق، درصد عقیمی‌مرکزی و زاویه طبق از سطح افق با درصد خسارت پرندگان بیانگر آن بود که در ارقام مختلف همه این ویژگی‌ها همبستگی معنی‌داری با میزان خسارت پرندگان داشتند (P<0.05). نتایج به دست آمده بیانگر این بود که طبق‌های به شکل تخت و دارای زاویه کمتر، طبق‌های با قطر بیشتر و عقیمی‌مرکزی کمتر و ساقه‌های کاملا قائم دارای کمترین میزان خسارت بودند

ارزیابی مقاومت مزرعه‌ای و گیاهچه‌ای تعدادی از لاین‌های پیشرفته و امید بخش گندم نسبت به قارچ Blumeria graminis f.sp. tritici عامل بیماری سفیدک پودری گندم در ایران

محمد رضوی؛ محمدعلی دهقان؛ صفرعلی صفوی؛ حسین براری؛ محمد ترابی؛ منصور کریمی جشنی؛ همایون کاظمی

دوره 77، شماره 1 ، شهریور 1388، ، صفحه 133-150

چکیده

بیماری سفیدک پودری گندم با عامل Blumeria graminis f. sp. tritici در سال‌های اخیر در بعضی از مناطق کشور به ویژه استان‌های شمالی خسارت قابل توجهی را به گندم وارد نموده است و مناسب‌ترین و مؤثرترین راه برای مدیریت و کنترل ... بیشتر بیماری سفیدک پودری گندم با عامل Blumeria graminis f. sp. tritici در سال‌های اخیر در بعضی از مناطق کشور به ویژه استان‌های شمالی خسارت قابل توجهی را به گندم وارد نموده است و مناسب‌ترین و مؤثرترین راه برای مدیریت و کنترل بیماری، استفاده از ارقام مقاوم به شمار می‌آید. در این بررسی، تعداد 58 لاین از آزمایش‌های مقایسه عملکرد امید بخش (ERWYT) اقلیم‌های معتدل، ساحل خزری (گرم و مرطوب شمال) و سرد و تعداد 200 لاین از آزمایش‌های عملکرد پیشرفته هم اقلیم (ARWYT) مربوط به سال زراعی 1383-1382 این اقلیم‌ها که از نظر عملکرد و سایر خصوصیات زراعی نسبت به سایر ارقام برتری نشان داده بودند، انتخاب و بطور متوالی در سال های 1383 و 1384 در مناطق گرگان، ساری، مغان و ورامین در شرایط طبیعی کشت و در مرحله تورم سنبله و دو هفته بعد از آن، واکنش ارقام مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج دو ساله بررسی‌های مزرعه‌ای نشان داد که از مجموع 58 لاین آزمایش‌های مقایسه عملکرد امیدبخش، در منطقه گرگان 8 لاین، در مغان 25 لاین، در ورامین 30 لاین و در مازندران 16 لاین، مقاوم بودند. همچنین از تعداد 200 لاین آزمایش‌های عملکرد پیشرفته هم اقلیم, در گرگان 31 لاین, در مغان 55 لاین, در ورامین 109 لاین و در مازندران 65 لاین، مقاومت نشان دادند. تعداد 39 لاین که درطی دو سال آزمایش و در تمامی مناطق فوق در شرایط مزرعه‌ای مقاوم بودند انتخاب و واکنش گیاهچه‌ای آن‌ها در شرایط گلخانه‌ای با پنج پاتوتیپ قارچ عامل بیماری که قبلاً شناسایی شده بودند، بررسی شد. نتایج نشان داد که اغلب لاین‌ها در مرحله گیاهچه‌ای نسبت به بیماری حساس بودند اما بطور نسبی لاین ARWYT-N-83-8 با نیای SITE/ORL9127 در مقابل جدایه‌های شماره 1 و 4 مغان و جدایه‌های شماره 3 و 5 ورامین مقاوم، ولی در مقابل جدایه شماره 2 گرگان حساس بود. همچنین لاین ARWYT-C-83- 49 با نیای APPOLO / HIL 81A در مقابل جدایه های شماره 4 مغان و 5 ورامین مقاومت نشان داد ولی در برابر سایر جدایه ها حساس بود. لاین ARWYT-C-83-69 با نیای APPOLO/90Zhong87، نیز نسبت به جدایه‌های شماره 1 مغان و 3 ورامین مقاوم بود ولی در برابر سایر جدایه ها حساس بود. با توجه به نتایج این بررسی مشخص شد لاین‌هایی که در نیای خود رقم APPOLO را دارند، در مقابل بیشتر پاتوتیپ‌های قارچ عامل بیماری مقاوم بودند. از این ارقام می توان در صورت دارا بودن خصوصیات مناسب دیگر از جمله عملکرد زیاد محصول و مقاومت به سایر تنش‌های زنده و غیر زنده جهت کشت در مناطق آلوده استفاده نمود.

وی‍ژگی‌های زیستی Cadra cautella (Lep., Pyralidae) روی چند نوع خشکبار در شرایط آزمایشگاه

عارف معروف؛ نورالدین شایسته؛ مسعود امیرمعافی

دوره 79، شماره 1 ، شهریور 1390، ، صفحه 135-152

https://doi.org/10.22092/jaep.2011.107237

چکیده

شب پره خشکبار (Cadra cautella Walker) از مهم‌ترین آفات انباری محصولات خشکباری می‌باشد و در ایران تا کنون از روی خرما، انجیر خشک و کشمش گزارش شده است. علیرغم اهمیت اقتصادی این آفت، در ارتباط با زیست شناسی آن روی ... بیشتر

مطالعه مولکولی و بررسی عکس‌العمل کلون‌های نی به علف‌کش گلیفوسیت در ایران

مرجان دیانت؛ علی‌اکبر شاه نجات بوشهری؛ حسن محمد علیزاده علیزاده؛ محمدرضا نقوی؛ حمید رحیمیان مشهدی

دوره 77، شماره 2 ، اسفند 1388، ، صفحه 137-162

چکیده

تنوع ژنتیکی 39 کلون نی جمع‌آوری شده از مناطق مختلف ایران با استفاده از نشانگرهای RAPD بررسی شد. 16 پرایمر مورد استفاده 149 باند تولید کردند که 123 باند (81 درصد)، چند شکلی نشان دادند. ضریب شباهت ژنتیکی بین کلون‌ها ... بیشتر

تنوع ژنتیکی جدایه‌های Rhynchosporium secalis عامل بیماری اسکالد جو در استان ایلام

خشنود نوراللهی؛ علی علیخانی

دوره 82، شماره 2 ، اسفند 1393، ، صفحه 157-168

https://doi.org/10.22092/jaep.2015.100702

چکیده

اسکالد یا کچلی جو یکی از بیماری‌های متداول جو در اکثر مناطق دنیا می‌باشد. برای تعیین تنوع ژنتیکی در جدایه‌های Rhynchosporium secalis از گیاهان آلوده جو در مزارع مختلف استان شامل ایلام، آسمان آباد، سرابله، شباب، ... بیشتر

ردیابی و شناسائی عوامل قارچی مولد زوال مو بر اساس تکنیک پی سی آر در باغات انگور خراسان شمالی

محسن رجائیان؛ محمودرضا کریمی شهری؛ مهدی پیرنیا؛ ویدا دهواری؛ نگار قزل سفلو

دوره 81، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 167-178

https://doi.org/10.22092/jaep.2014.100374

چکیده

یکی از مهم‌ترین و مخرب‌ترین بیماری‌های قارچی انگور بیماری اسکا یا زوال مو می‌باشد. این بیماری باعث کاهش رشد، کاهش محصول و در نهایت مرگ گیاه می‌گردد. در طی تابستان 1389 از تاکستان‌های شهرستان بجنورد ... بیشتر یکی از مهم‌ترین و مخرب‌ترین بیماری‌های قارچی انگور بیماری اسکا یا زوال مو می‌باشد. این بیماری باعث کاهش رشد، کاهش محصول و در نهایت مرگ گیاه می‌گردد. در طی تابستان 1389 از تاکستان‌های شهرستان بجنورد و حومه‌ی آن نمونه‌های مختلفی از تنه شامل: قطعات تنه دارای علایم پوسیدگی سفید، دارای علایم پوسیدگی قهوه‌ای، دارای علایم نقاط قهوه‌ای رنگ و فاقد علایم ظاهری نمونه برداری شد. هدف از اجرای این تحقیق ردیابی عوامل قارچی مرتبط با بیماری اسکا در داخل تنه انگور با استفاده از آغازگرهای اختصاصی و همچنین جداسازی آنها به روش کلاسیک و مقایسه آن با روش ملکولی بود. جهت ردیابی عوامل اسکا از آغازگر‌های عمومی‌نواحی دی-ان-آ ریبوزومی و آغازگرهای اختصاصی استفاده شد. نتایج حاصل از PCR با آغازگر‌های اختصاصی در این تحقیق به صورت مشاهده ی باند‌های bp550، bp360 و bp415 به ترتیب برای قارچ‌های F. mediterranea، Pa. chlamydospora و spp. Phaeoacremonium بود. نتایج حاصله نشان داد که در مجموع گونه‌ی Pa. chlamydospora از فراوانی بیشتری برخوردار است و در اکثر نمونه‌های مورد بررسی این گونه با درصد بالاتری نسبت به سایر عوامل قارچی جداسازی و ردیابی گردید و کمترین فراوانی نیز مربوط به گونه‌ی F. mediterranea بود که فقط در چوب‌های دارای علایم پوسیدگی سفید ردیابی گردید. بنابراین آغازگر‌های اختصاصی مورد مطالعه می‌تواند در سالم سازی خزانه‌های انگور عاری از بیماری اسکا مورد استفاده قرار گیرد.

بررسی زیستگاهی چکاوک آسمانی (Alauda arvensis L.) و چکاوک کاکلی (Galerida cristata L.) در مزارع کلزای استان‌های گلستان، مازندران و اردبیل

ابوالقاسم خالقی زاده؛ سلیمان خرمالی؛ مسعود تقی زاده

دوره 83، شماره 2 ، اسفند 1394، ، صفحه 171-180

https://doi.org/10.22092/jaep.2016.106114

چکیده

در این پژوهش، برای خسارت چکاوک‌ها در استانهای مازندران،گلستان و اردبیل (مغان)، مزارع کلزا پس از رویش و چندبرگی شدن، در طول یک ترانسکت خطی در طول مزرعه پیمایش و فاکتورهای زیر ثبت شدند: اندازه سطح مزرعه ... بیشتر در این پژوهش، برای خسارت چکاوک‌ها در استانهای مازندران،گلستان و اردبیل (مغان)، مزارع کلزا پس از رویش و چندبرگی شدن، در طول یک ترانسکت خطی در طول مزرعه پیمایش و فاکتورهای زیر ثبت شدند: اندازه سطح مزرعه (هکتار)، نوع کشت مزارع همجوار، وجود درخت در کنار مزرعه، گونه‌های پرنده و تعداد آن‌ها. در مورد لکههای خسارت، ابتدا جهت جغرافیایی آن، فاصله از حاشیه و مرکز زمین، فاصله از پرچین، نهر و جاده یادداشت و سپس در یک پلات 1 × 1 متری فاکتورهای زیر اندازهگیری شد: تعداد کل بوته، تعداد بوته با خسارت پرندگان و تعداد فضله چکاوک. میانگین کلی خسارت در 129 لکه خسارت 1/87 ± 46/43 درصد از بوته‌ها بود که بالاترین میزان خسارت در استان گلستان مشاهده شد (2/39 ± 52/82). براساس آزمون‌های آماری، بین میزان خسارت در سه منطقه، گونه‌های خسارت‌زا در استان‌های گلستان و مازندران، وجود درختان در اطراف مزرعه در گلستان و مغان و همچنین خسارت در موقعیت‌های مختلف مزرعه اختلاف معنی‌داری وجود داشت (P < 0.05). میزان خسارت با اندازه مزرعه، فاصله از جاده و تعداد فضله نیز همبستگی معنی‌دار مثبت داشت (P < 0.05). در مورد بقیه عوامل یاد شده اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (P > 0.05). براساس نتایج بهدست آمده توصیه می‌شود که کلزا در ابتدای پاییز و قبل از مهاجرت چکاوک‌های آسمانی کاشته شود. همچنین، کاشت گندم و کلزا در کنار هم، و کاشت کلزا در زمینهای کنار جاده‌ها برای کاهش خسارت توصیه می‌شود.

گزارش زنبور پارازیتویید (Halticoptera polita (Hym.: Pteromalidae) (Walker, 1834 از ایران (گزارش کوتاه)

سمیه صادقی؛ حسینعلی لطفعلی‌زاده

دوره 80، شماره 2 ، اسفند 1391، ، صفحه 187-188

https://doi.org/10.22092/jaep.2013.100572

چکیده

شب پره مینوز صنوبر Phyllonorycter populifoliella (Treitschke) (Lep.: Gracillariidae) یکی از آفات مهم صنوبر میباشد که در تمام مناطق کشور روی انواع صنوبر با درجهی اهمیت اقتصادی زیاد انتشار دارد. لاروهای شب‌پره مینوز صنوبر با نفوذ ... بیشتر شب پره مینوز صنوبر Phyllonorycter populifoliella (Treitschke) (Lep.: Gracillariidae) یکی از آفات مهم صنوبر میباشد که در تمام مناطق کشور روی انواع صنوبر با درجهی اهمیت اقتصادی زیاد انتشار دارد. لاروهای شب‌پره مینوز صنوبر با نفوذ به درون برگ، دالان‌های گرد و تاولی شکلی روی آن‌ ایجاد می‌کنند. این حشره یکی از آفات مهم نهالستانهای صنوبر در استان آذربایجان‌غربی محسوب می‌شود. این آفت دارای دشمنان طبیعی بسیاری است که در کنترل طبیعی جمعیت آن در نقاط مختلف نقش دارند. در بررسی که به منظور شناسایی زنبورهای پارازیتوئید این آفت در منطقه شاهین‌دژ (استان آذربایجان‌غربی) طی سال 1389 انجام شد نمونه‌های آلوده به مینوز در محمودآباد شاهیندژ (N 36˚ 43' 08" و E 46˚ 30' 55") جمع‌آوری و در شرایط آزمایشگاهی پرورش داده شد. زنبورهای خارج شده در ظروف پرورش، جداسازی و به شیشه‌های حاوی الکل انتقال داده شدند. پس از مطالعه زنبورهای موجود در الکل از برخی از مشخصات کلیدی و مهم هر کدام از گونهها اسلایدهای میکروسکوپی و عکسها تهیه شد. شناسایی نمونه‌ها در حد گونه توسط نگارندهی دوم انجام گرفت که بدین منظور از کلید شناسایی ارائه شده توسط (Bouček (1965 استفاده شد (1). زنبور پارازیتویید تحت عنوان Halticoptera polita (Walker, 1834) از خانواده Pteromalidae شناسایی گردید که برای نخستین بار از روی مینوز صنوبر گزارش میشود. از مهمترین مشخصات مورفولوژیک این گونه می توان به موارد زیر اشاره کرد: اولین بند شاخک هم اندازه طول چشم، نسبت به دیگر بندها بزرگ‌تر و با فاصله‌ی زیادی از چشم های مرکب. بندهای فونیکول چهارگوش. در بال جلوئی رگبال کناری طولانی‌تر از رگبال پس‌کناری و 5/3- 5/1 برابر طولانی‌تر از رگبال استیگمال است. در جنس نر پالپ آرواره‌ی پائین کم و بیش تغییر شکل یافته و متورم و دومین بند آرواره پائین (Stipes) اغلب طویل نیست. موهای انتهای شکم اندازه نامساوی دارند (3). زنبور پارازیتویید Halticoptera polita از بسیاری از نقاط دنیا گزارش شده است که از آن جمله می‌توان به شمال غرب اروپا، سوئد، چکسلواکی سابق، رومانی، آلمان، ترکیه، اروپا، ایرلند شمالی، بلژیک، مجارستان، نیوزلند، چین، سودان و انگلستان اشاره کرد (2, 4) ولی تاکنون از ایران گزارش نشده است. این گونه به عنوان پارازیتوئید چندین خانواده از دوبالان، بال‌غشائیان و بال‌پولک‌داران از بسیاری از نقاط جهان گزارش شده است (4).

کارآیی برخی جدایه‌های بومی تریکودرما در القای مقاومت گوجه‌فرنگی به Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici، عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی

شهناز آل آقائی؛ سعید رضائی؛ مصطفی عبادی؛ حمیدرضا زمانی زاده

دوره 85، شماره 2 ، اسفند 1396، ، صفحه 219-234

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.110229.1163

چکیده

بیماری پژمردگی فوزاریومی ناشی ازFusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol)، از بیماری‌های خسارت‌زای گوجه‌فرنگی است. کنترل بیماری از طریق القای مقاومت توسط عوامل بیوکنترلی، یک راهکار مدیریتی در جهت کاهش مصرف سموم شیمیایی ... بیشتر بیماری پژمردگی فوزاریومی ناشی ازFusarium oxysporum f. sp. lycopersici (Fol)، از بیماری‌های خسارت‌زای گوجه‌فرنگی است. کنترل بیماری از طریق القای مقاومت توسط عوامل بیوکنترلی، یک راهکار مدیریتی در جهت کاهش مصرف سموم شیمیایی می‌باشد. لذا، در این مطالعه کارآیی ده جدایه بومی تریکودرما در القای مقاومت علیه قارچ عامل بیماری مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی فنوتیپی القای مقاومت در گلخانه توسط جدایه‌های تریکودرما با دو روش زیست‌سنجی تفکیک ریشه و تزریق به ساقه نشان داد که تیمارهای Th-14+Fol Trichoderma harzianum و Ta-30+Fol Trichoderma atroviride در هر دو آزمون به طور معنی‌داری (P≤0.05) کم‌ترین شدت و وقوع بیماری را داشتند. نتایج حاصل از بررسی قابلیت کلونیزاسیون ریزوسفر توسط جدایه‌های تریکودرما با روش رقیق‌سازی سریالی نیز بیشترین تراکم جمعیت را در این دو تیمار نشان داد. بین تراکم جمعیت جدایه‌های تریکودرما و شدت بیماری همبستگی منفی مشاهده شد. تیمار گیاهچه‌ها با دو جدایه Th-14 و Ta-30 به طور مجزا و در تلفیق با یکدیگر، فعالیت آنزیم‌های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز را به طور معنی‌داری (P≤0.05) در مقایسه با تیمار شاهد (Fol) افزایش داد. نتایج این بررسی می‌تواند در مدیریت تلفیقی بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه‌فرنگی مورد استفاده قرار گیرد

اهمیّت نسبی و پراکنش اقلیمی قارچ‌های بیماری‌زای ریشه و طوقه لوبیا در مزارع استان لرستان

علی دهقانی؛ ناصر پنجه که؛ مصطفی درویش نیا؛ محمد سالاری؛ هادی اسدی رحمانی

دوره 86، شماره 2 ، اسفند 1397، ، صفحه 219-234

https://doi.org/10.22092/jaep.2018.121459.1228

چکیده

پوسیدگی ریشه و طوقه لوبیا یکی از بیماری‌های مهم و اقتصادی این محصول در جهان است. پراکنش و غالبیت نسبی عوامل قارچی پوسیدگی ریشه و طوقه لوبیا در مناطق و اقلیم‌های لوبیاکاری استان لرستان از جمله مزارع شهرستان‌های ... بیشتر پوسیدگی ریشه و طوقه لوبیا یکی از بیماری‌های مهم و اقتصادی این محصول در جهان است. پراکنش و غالبیت نسبی عوامل قارچی پوسیدگی ریشه و طوقه لوبیا در مناطق و اقلیم‌های لوبیاکاری استان لرستان از جمله مزارع شهرستان‌های ازنا، الیگودرز، سلسله، دورود و بروجرد ارزیابی گردید. از نمونه‌برداری‌ها جمعاً تعداد 1164 جدایه با استفاده از محیط کشت عمومی و انتخابی، جداسازی و بیماریزایی گونه‌های عمده روی رقم اختر ارزیابی و اثبات گردید. شناسایی بیمارگرهای غالب براساس ریخت شناسی پرگنه و ویژگی‌های میکروسکوپی انجام و با استفاده از ژن‌های β-tubulin و αTEF1- مورد تایید ملکولی قرار گرفت. فراوانی جدایه‌های قارچی و آزمایش بیماریزایی عوامل قارچی نشان داد که F. solani، با 42/33 درصد ، مهمترین عامل پوسیدگی ریشه لوبیا در استان و پس از آن، F. oxysporum، Macrophomina phaseolina و Rhizoctonia solani به ترتیب 55/26 ، 55/15 و 73/7 درصد از جدایه‌ها را به خود اختصاص دادند. فراوانی جدایه‌های قارچی در شهرستان‌های سلسله، بروجرد، ازنا ، دورود و الیگودرز به‌ترتیب 57/24، 64/18، 58/16، 20/15 و 25/8 درصد بود. فراوانی جدایه‎های قارچی بدست آمده در مراحل رشد اولیه، گل‌دهی و غلاف‌دهی میزبان لوبیا به‎ترتیب 70/20، 37/26 و 92/52 درصد بود. براساس انطباق اقلیمی مناطق نمونه‌برداری ، بیشترین فراوانی عوامل قارچی در اقلیم نیمه مرطوب معتدل ارزیابی گردید.

زیست شناسی و برآورد خسارت اقتصادی سر‌شاخه‌خوار‌هلو Anarsia lineatella (Lepidoptera:Gelechiidae) در باغ های بادام شهرستان سامان

سیامک روشندل

دوره 87، شماره 2 ، اسفند 1398، ، صفحه 241-251

https://doi.org/10.22092/jaep.2019.127222.1298

چکیده

چرخه زندگی و اهمیت اقتصادی سرشاخهخوار هلو در سالهای 1379 تا 1381 و 1395 تا 1397 در باغهای بادام شهرستان سامان استان چهارمحال و بختیاری بررسی شد. بازدیدهای هفتگی از ابتدای فصل رشد با بازدید از باغهای ... بیشتر چرخه زندگی و اهمیت اقتصادی سرشاخهخوار هلو در سالهای 1379 تا 1381 و 1395 تا 1397 در باغهای بادام شهرستان سامان استان چهارمحال و بختیاری بررسی شد. بازدیدهای هفتگی از ابتدای فصل رشد با بازدید از باغهای بادام آغاز و شاخه و میوههای آلوده جهت جداسازی و پرورش مراحل مختلف رشدی آفت به آزمایشگاه منتقل شد. ردیابی تغییرات جمعیت آفت نیز با نصب تلههای فرمونی در باغ‌های بادام صورت گرفت. نتایج نشان داد آفت زمستان را به‌شکل لاروهای ریز سن اول و دوم درون سرشاخههای درختان میزبان سپری می‌نماید. لاروهای آفت با شروع فصل رشد ضمن تغذیه از سرشاخه و جوانهها سبب خشکیدگی آنها میشوند. از اواسط خرداد با بزرگ شدن میوه‌ها لاروها وارد میوههای نارس زردآلو، هلو و بادام شده و موجب ریزش آنها میشود. میانگین آلودگی چغاله بادام مامائی در سالهای 1379 و1380 به‌ترتیب 95/2 و 47/1 درصد تعیین ودر سال 1380 میزان آلودگی مغز بادام سفید در باغهای به‌شدت آلوده تا 18 درصد محاسبه شد. در همه‌ی سالهای تحقیق تعداد میوه و سرشاخه آلوده درختان هلو بیشتر از بادام بود. میزان آلودگی درختان بادام و هلو در جهتهای غرب و جنوب تاج، به‌میزان معنیداری بیشتر از جهتهای شمال و شرق بود. در شرایط آزمایشگاه با دمای 2±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی1050± درصد و دوره روشنایی 8 :16 ساعت، طول دوره جنینی آفت 6-5، لاروی 16-12 و شفیرگی 12-7 روز تعیین شد. آفت در شرایط آب و هوایی ناحیه سامان3 نسل در سال دارد.اوج پرواز شبپرههای نسل اول، دوم و سوم به‌ترتیب اواخر اردیبهشت، هفته دوم تیر و هفته آخر شهریور به‌دست آمد

مقایسه جلب کنندگی تله‌های مختلف در جلب مگس میوه یتون Bactrocera oleae (Diptera: Tephritidae)

محمدجواد سروش؛ کریم کمالی؛ هادی استوان؛ محمود شجاعی؛ یعقوب فتحی پور

دوره 78، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 275-288

چکیده

مگس میوه زیتون (Bactrocera oleae) یکی از مهم‌ترین آفات زیتون در مناطق زیتون خیز دنیا محسوب می‌شود. این آفت از سال 1383 که وارد ایران شد، طی سال اول ورود از 13 استان گزارش گردید. برای شناسایی روش‌های مناسب در جلب ... بیشتر مگس میوه زیتون (Bactrocera oleae) یکی از مهم‌ترین آفات زیتون در مناطق زیتون خیز دنیا محسوب می‌شود. این آفت از سال 1383 که وارد ایران شد، طی سال اول ورود از 13 استان گزارش گردید. برای شناسایی روش‌های مناسب در جلب انبوه این آفت طرحی با پنج تیمار شامل صفحات زرد چسبنده همراه فرمون، تله‌های مک فیل همراه پروتئین هیدرولیزات (سه درصد) و مالاتیون (دو در هزار)، صفحات زرد رنگ چسبنده بدون ماده جلب کننده، تله‌های بطری شکل همراه محلول سه درصد طعمه مسموم ساکسیز و تله‌های بطری شکل 5/1 لیتری همراه پروتئین هیدرولیزات (سه درصد) و مالاتیون (دو در هزار)، در پنج تکرار اجرا گردید. تجزیه و تحلیل آماری نتایج نشان داد که جلب مگس‌های میوه زیتون توسط صفحات زرد چسبنده همراه فرمون با تعداد 48/16 ± 20/98 مگس‌ میوه زیتون در هر تله نسبت به سایر تیمارها اختلاف معنی‌داری داشت، اما تفاوت جلب کنندگی سایر تله‌ها با یکدیگر از نظر آماری (P<0.001) معنی‌دار نبود. پس از تله فرمونی، تله مک فیل همراه پروتئین و مالاتیون، تله بطری شکل همراه ساکسیز، تله بطری شکل همراه پروتئین و مالاتیون و صفحات زرد چسبنده به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار داشتند. همچنین تله زرد همراه فرمون با تعداد 29/6 ± 20/31 از نظر جلب حشرات ماده مگس زیتون نسبت به سایر تله‌ها و جلب کننده‌ها دارای اختلاف معنی‌داری (P<0.001) بود و در جلب حشرات نر با تعداد 66/9 ± 80/66 نیز نسبت به سایر تیمارها اختلاف معنی‌داری (P<0.001) داشت. سایر تیمارها از نظر جلب حشرات بالغ نر و ماده اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند. میزان جلب حشرات بالغ مگس زیتون در فصول مختلف نیز در این تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفت که در تمام فصول نیز تله زرد همراه فرمون نسبت به سایرین در جلب حشرات بالغ دارای اختلاف معنی‌داری بود، اما سایر تیمارها بایکدیگر اختلاف معنی‌داری نشان ندادند. استفاده از تله‌های فرمونی در ردیابی آفت در بهار، تابستان و پاییز توصیه می‌گردد ودر دی ماه تنها تله فرمونی قادر به جلب حشرات بالغ مگس زیتون بود.

چهار گونه عمده سن Miridae روی درختان پسته در ایران (گزارش کوتاه علمی)

محمدرضا مهرنژاد؛ راونو لیناوری

دوره 79، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 277-279

https://doi.org/10.22092/jaep.2012.107226

چکیده

در مناطق پسته کاری و رویش‌گاه‌های پسته وحشی استان کرمان چندین گونه سن از خانواده Miridae روی درختان پسته اهلی (Pistacia vera L.) و درختان پسته وحشی (Pistacia atlantica sub sp. P. mutica (Fischer & C.A. Meyer) و P. khinjuk Stocks) زندگی می‌کنند. ... بیشتر در مناطق پسته کاری و رویش‌گاه‌های پسته وحشی استان کرمان چندین گونه سن از خانواده Miridae روی درختان پسته اهلی (Pistacia vera L.) و درختان پسته وحشی (Pistacia atlantica sub sp. P. mutica (Fischer & C.A. Meyer) و P. khinjuk Stocks) زندگی می‌کنند. بر اساس مطالعات صحرایی از بین آن‌ها چهار گونه دارای فراوانی بیشتر و پراکنش وسیع‌تر می‌باشند. معمولاً میوه‌های جوان پسته بلافاصله پس از مرحله گرده افشانی تا قبل از تشکیل پوست استخوانی مورد حمله سن‌های متعلق به خانواده Miridae قرار می‌گیرند. دو گونه سن Campylomma diversicorne Reuter, 1878 و Campylomma verbasci (Meyer-Dür, 1843) به میوه‌های تازه تشکیل شده و جوان پسته در اوایل بهار حمله می‌کنند و خسارت آن‌ها به صورت لکه تیره در پوست رویی میوه پسته بروز می‌کند، این عارضه Epicarp lesion نام دارد. این صدمه که به دلیل فرو بردن خرطوم سن در میوه جوان پسته ایجاد می‌گردد بتدریج در تمام بافت آن گسترش می‌یابد و میوه‌ی صدمه دیده خشک می‌شود و سپس ریزش می‌نماید. این نوع خسارت در بین پسته کاران استان کرمان با نام محلی "داغو" معروف است و معمولاً از عوامل عمده کاهش محصول می‌باشد (1). بر اساس اطلاعات موجود، سن C. verbasci به عنوان یک حشره گیاه خوار و شکارگر محسوب می‌شود (4). در رفتار گیاه خواری، پوره‌های جوان از شیره گیاهی، گرده و شهد تغذیه می‌کنند. در رفتار شکارگری، پوره‌ها و حشرات کامل از شته، کنه، تریپس و پسیل گلابی تغذیه می‌کنند (3; 6). سن C. verbasci به عنوان آفت میوه سیب در آذربایجان غربی نیز گزارش شده است (5).

سنتز و بررسی کارایی فرومون مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) (Dip. Tephritidae) تولید داخل

بابک حیدری علیزاده؛ علی اکبر کیهانیان

دوره 84، شماره 2 ، اسفند 1395، ، صفحه 291-300

https://doi.org/10.22092/jaep.2017.107556

چکیده

مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) از آفات مهم زیتون می باشد و هم اکنون حسب شرایط آب و هوایی خسارت قابل توجهی به محصول زیتون وارد می نماید. در این تحقیق، ماده جلب کننده مگس میوه زیتون به نام شیمیایی (olean) 1,7-dioxaspiro[5.5]undecane ... بیشتر مگس میوه زیتون Bactrocera oleae (Rossi) از آفات مهم زیتون می باشد و هم اکنون حسب شرایط آب و هوایی خسارت قابل توجهی به محصول زیتون وارد می نماید. در این تحقیق، ماده جلب کننده مگس میوه زیتون به نام شیمیایی (olean) 1,7-dioxaspiro[5.5]undecane از گروه ترکیبات جلب کننده‌ای است طی چندین مرحله شیمیایی با موفقیت ساخته شد. این ترکیب جلب کننده حلقوی ابتدا از واکنش شیمیایی بین الکل محافظت شده 3-بوتین-1-ال و گاما-والرولاکتون بدست آمد و سپس محصول با احیای کاتالیستی هیدروژنه شده و بعد از قرار گرفتن تحت شرایط اسیدی به olean تبدیل گردید. قدرت جلب کنندگی فرومون سنتز شده مگس میوه زیتون، Bactrocera oleae ، با دز‌های 1، 2، 5، 50 و 100 میلی گرم در مقایسه با فرومون خارجی اگریسنس در 4 تکرار در یک باغ زیتون به مساحت 3 هکتار در منطقه کلج (طارم سفلی- قزوین) ارزیابی شد. تله‌های چسبی زرد رنگ در قسمت میانی و سمت جنوبی درخت‌ها و به فاصله حداقل 100 متری از هم دیگر نصب شد. فرومون ها به مدت یک ماه در باغ نصب و میزان شکار مگس هر هفته شمارش وهمزمان تله چسبی به طور هفتگی تعویض گردید. تجزیه واریانس داده های این آزمایش نشان می دهد که در طی دو هفته اول میزان جلب تله های تولید شده با دز های 50 و 100 با نمونه خارجی اختلاف معنی داری ندارد و بیشترین شکار را در این بررسی داشته ولی از هفته های سوم به بعد مقدار جلب مگس در مقایسه با نمونه خارجی کاهش یافته است.

مقاله شماره 7

دوره 73، شماره 2 ، اسفند 1384

https://doi.org/10.22092/jaep.2006.129839

چکیده

بیشتر

مطالعه مرگ و میر و واکنش‌های رفتاری حشرات کامل پسیل سیب‌زمینی Bactericera cockerelli (Hemiptera: Psyllidae) به حشره‌کش‌ها (مقاله‌ی انگلیسی)

علی حسینی قرالری

دوره 79، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.22092/jaep.2012.107227

چکیده

بی‌شک حشره‌کش‌ها منجر به کاهش جمعیت آفت هدف می‌شوند، ولی هدف اصلی در مدیریت موفق ناقلین بیماری‌های گیاهی باید به حداقل رساندن میزان تغذیه آفت هدف در تمام مراحل زیستی باشد. بنابراین، آزمایش جامع حشره‌کش‌ها ... بیشتر

اثر آنتاگونیستی مخلوط توفوردی‌ام‌سی‌پی‌آ و کلودینافوپ ‌پروپارژیل روی علف‌های‌هرز مزارع گندم ایران (مقاله‌ی انگلیسی)

محمدعلی باغستانی میبدی؛ اسکندر زند؛ سعید صوفی زاده؛ سید محمد میروکیلی؛ ناصر جعفرزاده

دوره 77، ویژه‌‌نامه آفت کش‌ها ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 1-18

چکیده

بمنظور بررسی امکان کاربرد همزمان دو علف‌کش توفوردی‌ام‌سی‌پی و کلودینافوپ ‌پروپارژیل دو آزمایش جداگانه‌ گلخانه‌ای و مزرعه‌ای در طی سال‌های 1385 و 1386 انجام شد. در آزمایش‌های مزرعه‌ای که در میبد و ... بیشتر بمنظور بررسی امکان کاربرد همزمان دو علف‌کش توفوردی‌ام‌سی‌پی و کلودینافوپ ‌پروپارژیل دو آزمایش جداگانه‌ گلخانه‌ای و مزرعه‌ای در طی سال‌های 1385 و 1386 انجام شد. در آزمایش‌های مزرعه‌ای که در میبد و ارومیه صورت گرفت علف‌کش توفوردی‌ام‌سی‌پی‌آ به میزان‌های 975 و 1300 گرم به همراه کلودینافوپ ‌پروپارژیل در مقادیر 0، 64، 80، 96 و 112 گرم از ماده مؤثر در هکتار در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. علف‌های هرز غالب در آزمایش مزرعه‌ای عبارت بودند: اُزمک (Cardaria draba (L.) Desv.)، خونی‌واش (Phalaris minor Retz.)، گوش خرگوش (Conringia orientalis (L.) Dumort.) و علف‌پشمکی (Bromus tectorum L.). در آزمایش گلخانه‌ای نیز اثرات مخلوط دو علف‌کش توفوردی‌ام‌سی‌پی‌آ و کلودینافوپ ‌پروپارژیل بر علف‌های‌هرز هفت‌بند (Polygonum aviculare L.)، خونی‌واش و چچم (Lolium temulentum L.) مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش مزرعه‌ای علف‌کش‌ها در ابتدا مرحله پنجه‌زنی گندم و چهار برگی علف‌های‌هرز باریک‌برگ‌ و پهن‌برگ‌ بکار برده شد. نتایج نشان داد که بیشترین کارایی علف‌کش در کنترل علف‌های‌هرز باریک‌برگ‌ و پهن‌برگ‌ تیمار کاربرد مخلوط توفوردی‌ام‌سی‌پی‌آ به میزان 975 تا 1300 گرم و کلودینافوپ‌پروپارژیل به میزان 96 گرم از ماده مؤثر در هکتار بود. در این تیمارها بیشترین عملکرد دانه گندم نیز برداشت گردید. با توجه به این نتایج در صورت استفاده از مخلوط این دو علف‌کش بایستی مقدار مصرف کلودینافوپ ‌پروپارژیل از 64 گرم به 96 گرم از ماده مؤثر در هکتار افزایش یابد

دوره 91 (1402)

دوره 90 (1401)

دوره 89 (1400)

دوره 88 (1399)

دوره 87 (1398)

دوره 86 (1397)

دوره 85 (1396)

دوره 84 (1395)

دوره 83 (1394)

دوره 82 (1393)

دوره 81 (1392)

دوره 80 (1391)

دوره 79 (1390)

دوره 78 (1389)

دوره 77 (1388)

دوره 76 (1387)

دوره 75 (1386)

دوره 74 (1385)

دوره 73 (1384)

دوره 71 (1382)

دوره 70 (1381)

دوره 68 (1379)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده